สมรรถนะหลักของกรรมการสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่: กรณีศึกษาเพื่อพัฒนาการกำกับดูแล

Main Article Content

คมเคียว รักข์สวัสดิ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการศึกษา 1) เพื่อศึกษาสมรรถนะหลักของกรรมการสภามหาวิทยาลัยที่จำเป็นต้องการกำกับดูแลมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2) เพื่อศึกษาโมเดลสมรรถนะหลักของกรรมการสภามหาวิทยาลัยที่เหมาะสมกับการทำหน้าที่ในสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 3) เพื่อศึกษาถึงแนวทางในการพัฒนากรรมการสภามหาวิทยาลัยให้ได้มาซึ่งผู้ที่มีสมรรถนะหลักที่จำเป็นต่อการกำกับดูแลกิจการมหาวิทยาลัย การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีการศึกษาแบบกรณีศึกษา และเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก โดยใช้แบบสัมภาษณ์ที่ลักษณะคำถามปลายเปิดเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยทำการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 8 คน ใช้วิธีการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบด้วย กรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ คณะกรรมการสรรหากรรมการสภามหาวิทยาลัย ผู้บริหารมหาวิทยาลัย และผู้ปฏิบัติงานในสำนักงานสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผลการวิจัยพบว่า สมรรถนะหลักสำหรับการทำหน้าที่ในสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ประกอบด้วย 1) การมีวิสัยทัศน์ 2) ความรับผิดชอบ 3) การคิดเชิงกลยุทธ์ และ 4) ความเข้าใจในระบบสถาบัน อุดมศึกษา โดยมีระดับของสมรรถนะที่มีความคาดหวังต่อผู้ที่ดำรงตำแหน่งกรรมการสภามหาวิทยาลัยในแต่ละรายชื่อสมรรถนะที่ระดับ 5 ซึ่งเป็นระดับสูงสุด โดยแนวทางในการพัฒนากรรมการสภามหาวิทยาลัยให้ได้มาซึ่งผู้ที่มีสมรรถนะหลักที่จำเป็นต่อการกำกับดูแลกิจการมหาวิทยาลัย สามารถจำแนกได้ออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 กรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ ผ่านกระบวนการที่ทำให้กรรมการสภามหาวิทยาลัยมีความเข้าใจในระบบการบริหารงานของสถาบันอุดมศึกษา อาทิ การจัดทำคู่มือเกี่ยวบทบาทและอำนาจหน้าที่ของกรรมการสภามหาวิทยาลัย และกลุ่มที่ 2 กรรมการสภามหาวิทยาลัยในประเภทอื่น ๆ ผ่านการปฐมนิเทศกรรมการสภามหาวิทยาลัย การศึกษาดูงาน ณ สถาบันอุดมศึกษาอื่น ๆ และสนับสนุนให้กรรมการสภามหาวิทยาลัยเข้าร่วมการอบรมสัมมนาในหลักสูตรต่าง ๆ ซึ่งจัดโดยองค์กรที่เกี่ยวข้องกับการอุดมศึกษา ทั้งนี้ เพื่อให้กรรมการสภามหาวิทยาลัยสามารถนำความรู้ ความเชี่ยวชาญของตนมาประยุกต์ใช้เพื่อการให้คำแนะนำต่อการดำเนินงานของมหาวิทยาลัยให้เกิดประโยชน์สูงสุด

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
รักข์สวัสดิ์ ค. (2025). สมรรถนะหลักของกรรมการสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่: กรณีศึกษาเพื่อพัฒนาการกำกับดูแล. วารสารบัณฑิตพิจารณ์ด้านรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 4(2), 69–92. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/GRPSPAJ/article/view/6493
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กองกฎหมาย สำนักงานมหาวิทยาลัยเชียงใหม่. (2560). ข้อบังคับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ว่าด้วยคุณสมบัติ หลักเกณฑ์ และวิธีการสรรหากรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ พ.ศ. 2560. https://cmulaw.cmu.ac.th/ViewDocument?docid=463efe64-f73d-44b4-8294-8963fd2aa6ed

เจริญวิชญ์ สมพงษ์ธรรม. (2550). การพัฒนาสมรรถนะการปฏิบัติงาน: สมรรถนะหลัก (Core Competency). วารสารการบริหารการศึกษา, 1(1), 25-40.

บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน). (2567). รายงานความยั่งยืนแบบบูรณาการ ประจำปี 2567. PTT Global Chemical. https://sustainability.pttgcgroup.com/th/flipbook/972/รายงานความยั่งยืนแบบบูรณาการ-2567

มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. (2562). ปณิธาน/วิสัยทัศน์/พันธกิจ/ค่านิยมและวัฒนธรรมองค์กร. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. https://www.cmu.ac.th/th/cmu/resolution

เลิศชัย สุธรรมานนท์. (2557). บทบาทของสภามหาวิทยาลัยในการบริหารทรัพยากรบุคคล ตอนที่ 1: กรอบความคิด ตัวแบบ และการกำหนดทิศทาง. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 5, 145-155. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/pimjournal/article/view/20086

วิจารณ์ พานิช. (2551). สภามหาวิทยาลัยของมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ (พิมพ์ครั้งที่ 3). สถาบันคลังสมองแห่งชาติ.

วิจารณ์ พานิช. (2554). บทบาทของสภามหาวิทยาลัย. Gotoknow. https://www.gotoknow.org/posts/474814

วิจิตร ศรีสอ้าน. (2562). ธรรมาภิบาลของสภามหาวิทยาลัยกับการบริหารมหาวิทยาลัยยุคใหม่. กองเลขานุการสภามหาวิทยาลัย สำนักงานสภามหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้. https://council.mju.ac.th/goverment/20111119104835_2011_council/ File20130904162217_29196.pdf

วีระศักดิ์ พัทบุรี. (2559). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะการบริหารความขัดแย้ง สาหรับผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ (วิทยานิพนธ์หลักสูตรศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต), สาขาวิชาการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์. (2560). หลักการกำกับดูแลกิจการที่ดี สำหรับบริษัทจดทะเบียน ปี 2560. สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์. https://www.sec.or.th/cgthailand/TH/pages/cgcode/cgcodeintroduction.aspx

สำนักงานสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่. (2566). รายงานผลการดำเนินงานของสภามหาวิทยาลัย ประจำปี 2566. สำนักงานสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่. https://council.cmu.ac.th/th/annual-report-2566/

สำนักงานสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่. (2567). รายงานประชุมสภามหาวิทยาลัย ประจำปี 2567. สำนักงานสภามหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สมหวัง พิธิยานุวัฒน์ และคณะ. (2562). คู่มือว่าด้วยการปฏิบัติหน้าที่ตามกรอบจรรยาบรรณของกรรมการสภามหาวิทยาลัยของไทย. สถาบันคลังสมองของชาติ. http://www.knit.or.th/web/?p=34838

สมหวัง พิธิยานุวัฒน์, และแทน พิธิยานุวัฒน์. (2566). การประเมินสภาสถาบันอุดมศึกษา. สถาบันคลังสมองแห่งชาติ. สถาบันคลังสมองของชาติ. http://www.knit.or.th/web/wp-content/uploads/2017/01/book-Somwang.pdf

อาภรณ์ ภู่วิทยพันธุ์. (2548). Competency dictionary. เอช อาร์ เซ็นเตอร์.

อาภรณ์ ภู่วิทยพันธุ์. (2561). Competency Assessment Tool เครื่องมือประเมินขีดความสามารถของบุคลากร. บริษัททีคิวพี จำกัด.

McClelland, D. C. (1973). Testing for Competence Rather Than for Intelligence. Peter Cogen. https://www.therapiebreve.be /documents/mcclelland-1973.pdf

Hay Group Limited. (n.d.). Leadership Competency Dictionary. Greater Sudbury. https://www.greatersudbury.ca/city-hall/jobs-at-the-city/pdf-documents/leadership-competency-dictionary1/

Organisation for Economic Co-operation and Development. (2023). G20/OECD Principles of Corporate Governance 2023. https://www.oecd.org/en/publications/g20-oecd-principles-of-corporate-governance-2023_ed750b30-en/full-report.html

U.S. Office of Personnel Management. (n.d.). Proficiency Levels for Leadership Competencies. https://www.opm.gov/policy-data-oversight/assessment-and-selection/competencies/proficiency-levels-for-leadership-competencies.pdf