นโยบายอุดหนุนภาคเกษตรกับความท้าทายต่อความยั่งยืนทางการคลัง: ผลกระทบเชิงโครงสร้างและภาระผูกพันระยะยาว
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบเชิงโครงสร้างและความท้าทายต่อความยั่งยืนทางการคลังจากนโยบายอุดหนุนภาคเกษตรของไทย โดยผสานกรอบคิดด้านการคลังสาธารณะ ข้อจำกัดงบประมาณระหว่างเวลา และเศรษฐศาสตร์การเมืองในการประเมินผลเชิงระบบของมาตรการอุดหนุนที่ดำเนินมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน ผลการวิเคราะห์ชี้ให้เห็นว่า เมื่อการอุดหนุนขาดกรอบเวลา เงื่อนไขเชิงประสิทธิภาพ และฐานข้อมูลรองรับที่เพียงพอ ย่อมนำไปสู่การบิดเบือนสัญญาณราคา การผลิตส่วนเกิน และการชะลอการเคลื่อนย้ายแรงงานและทุนเข้าสู่สาขาที่มีผลิตภาพสูงกว่า ส่งผลให้ความเหลื่อมล้ำทางรายได้เพิ่มขึ้น ขณะที่ภาระการคลังและภาระผูกพันแฝงสะสมต่อเนื่อง จนบั่นทอนความเชื่อมั่นทางการคลัง และลดทอนความสามารถในการจัดสรรงบลงทุนในอนาคต ข้อเสนอเชิงนโยบายมุ่งให้รัฐบาลปรับทิศทางจากการพยุงระยะสั้นไปสู่การลงทุนเชิงโครงสร้าง ครอบคลุมโครงสร้างพื้นฐานด้านน้ำและหลังการเก็บเกี่ยว การยกระดับมาตรฐานและคุณภาพสินค้าเกษตร การพัฒนาระบบข้อมูลและตลาด รวมถึงเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตรควบคู่ไปกับการช่วยเหลือแบบเจาะจงบนฐานข้อมูลดิจิทัลที่เชื่อมโยงอย่างเป็นระบบ นอกจากนี้ เสนอให้วางเพดานรายจ่ายทางการคลัง กำหนดกรอบเวลาและกลไกยุติมาตรการโดยอัตโนมัติ พัฒนาเครื่องมือคุ้มครองความเสี่ยงที่ไม่เชื่อมโยงกับปริมาณการผลิต และเสริมสร้างวินัยและความโปร่งใสด้านภาระผูกพัน เพื่อให้การอุดหนุนภาคเกษตรลดแรงบิดเบือนเชิงเศรษฐกิจพร้อมทั้งธำรงเสถียรภาพทางการคลัง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
อนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไขสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอน (Creative Commons License: CC) โดย ต้องแสดงที่มาจากวารสาร – ไม่ใช้เพื่อการค้า – ห้ามแก้ไขดัดแปลง, Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2566). รายงานผลการดำเนินงานโครงการประกันรายได้เกษตรกรผู้ปลูกข้าว ปีการผลิต 2565/66. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2554). รายงานประจำปี 2553. ธนาคารแห่งประเทศไทย.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2557). รายงานภาวะเศรษฐกิจไทย ปี 2556. ธนาคารแห่งประเทศไทย.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2558). รายงานภาวะเศรษฐกิจไทย ปี 2557. ธนาคารแห่งประเทศไทย.
นรพัชร์ อัศววัลลภ. (2556). การวิเคราะห์ความยั่งยืนทางการคลังของไทย (รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์). สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง.
รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์. (2558). นโยบายเกษตรกับความยั่งยืนทางการคลัง: กรณีศึกษาประเทศไทย. สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI).
สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์. (2561). ผลกระทบของนโยบายประชานิยมต่อความยั่งยืนทางเศรษฐกิจไทย. วารสารเศรษฐศาสตร์การเมือง, 40(2), 55-78.
สมบูรณ์ ศิริสรรหิรัญ, สิทธิศักดิ์ ไชยสุข, ยุรีพรรณ วณิชโยบล, และกัญญ์ภัคพิมพ์ มนูญผล. (2565). การฟื้นตัวของประเทศไทยสู่ความยั่งยืนทางการคลังภายหลังสถานการณ์
การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19. วารสารคุณภาพชีวิตกับกฎหมาย, 18(1), 121-145.
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI). (2556). บทวิเคราะห์ผลกระทบโครงการรับจำนำข้าวต่อเศรษฐกิจและการคลัง. สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.
สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน. (2556). รายงานผลการตรวจสอบโครงการรับจำนำข้าวเปลือก. สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน.
สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน. (2557). รายงานผลการตรวจสอบโครงการรับจำนำข้าวและการระบายข้าวของรัฐบาล. สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน.
สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ. (2557). รายงานสถานะหนี้สาธารณะและภาระผูกพันของรัฐบาล. กระทรวงการคลัง.
สำนักงบประมาณ. (2566). พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567. สำนักงบประมาณ.
อุปมา ใจหงษ์. (2565). การสร้างภูมิคุ้มกันด้านการเงินการคลังของภาครัฐเพื่อรับมือวิกฤตที่ท้าทายในอนาคต ระยะที่ 1 (รายงานการวิจัยและนวัตกรรมฉบับสมบูรณ์). สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ กระทรวงการคลัง.
Blanchard, O. J. (1990). Suggestions for a New Set of Fiscal Indicators. OECD Economics Department Working Papers, No. 79. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/435618162862
Buiter, W. H. (1985). A Guide to Public Sector Debt and Deficits. Economic Policy, 1(1), 13-79.
Burnside, C. (Ed.) (2005). Fiscal Sustainability in Theory and Practice. World Bank. https://dokumen.pub/fiscal-sustainability-in-theory-and-practice-a-handbook-1nbsped-9780821358757-9780821358740.html
Corsetti, G., & Roubini, N. (1997). Politically Motivated Fiscal Deficits: Policy Issues in Closed and Open Economies. Economics and Politics, 9(1), 27-54.
Dornbusch, R., & Edwards, S. (Eds.). (1991). The Macroeconomics of Populism in Latin America. University of Chicago Press.
Downs, A. (1957). An Economic Theory of Democracy. Harper & Brothers.
FAO. (2018). The Future of Food and Agriculture: Alternative Pathways to 2050. Food and Agriculture Organization of the United Nations.
IMF. (2019). Fiscal Monitor: Curbing Corruption. International Monetary Fund. https://www.imf.org/en/publications/fm/issues/2019/03/18/fiscal-monitor-april-2019
Kopits, G., & Symansky, S. A. (1998). Fiscal Policy Rules. IMF Occasional Paper 162. International Monetary Fund.
Krueger, A. O. (1992). The Political Economy of Agricultural Pricing Policy. World Bank.
Lewis, W. A. (1954). Economic Development with Unlimited Supplies of Labour. The Manchester School, 22(2), 139-191.
Musgrave, R. A. (1959). The Theory of Public Finance: A Study in Public Economy. McGraw-Hill.
OECD. (2021). OECD Review of Agricultural Policies: Thailand 2021. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/0e9b6c28-en
Persson, T., & Tabellini, G. (2000). Political Economics: Explaining Economic Policy. MIT Press.
Tullock, G. (1989). The Economics of Special Privilege and Rent Seeking. Springer.
World Bank. (2022). Thailand Public Finance Review: Fiscal Policy for Inclusive and Sustainable Growth. World Bank.
