กรณีศึกษาหลักการปฏิบัติกัมมัฏฐานของหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต ตามคัมภีร์พระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

จากกรณีศึกษามีจุดประสงค์เพื่อศึกษาหลักการปฏิบัติกัมมัฏฐานที่ปรากฏในพระพุทธศาสนาในการปฏิบัติกัมมัฏฐานสายวัดป่าของหลวงปู่มั่น ภูริทัตฺโต ตามหลักธรรมคำสอนพระพุทธศาสนา พบว่า การปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานที่เน้นการฝึกจิต การควบคุมจิตและความเคร่งครัดในศีลธุดงค์ เป็นการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานที่สำคัญคือวัตรปฏิบัติที่ดำเนินการดำรงสมณเพศในชีวิตประจำวันที่สอดคล้องต่อความก้าวหน้าในการประพฤติธรรม ให้สามารถสิ้นกิเลสบรรลุพระนิพพานได้ ซึ่งมีวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานที่ท่านปฏิบัติอยู่เสมอ คือการนั่งสมาธิการภาวนาบทบริกรรมว่า “พุทโธ” เพื่อให้จิตสงบเป็นสมาธิ เพื่อให้จิตมีพลังและการใช้สติสัมปชัญญะพิจารณาตามดูกาย เวทนา จิตและธรรมที่เป็นไปอยู่ เพื่อให้เกิดปัญญารู้เท่าทันสภาวะตามที่เป็นจริง ด้วยการพิจารณาอาการของจิตให้สอดคล้องกับความเป็นไปของอิริยาบถ ได้แก่ การยืน การเดิน การนั่ง การนอนและอิริยาบถย่อยอื่นๆ เช่น การฉัน การพูด การคิด ส่วนการปฏิบัติสมาธิภาวนาหรือวิปัสสนากัมมัฏฐาน หลวงปู่มั่น สามารถดำเนินตามแนวกัมมัฏฐาน 40 อย่างคือกสิณ 10 อสุกะ 10 อนุสสติ 10 อัปปมัญญา 4 อาหารปฎิกูลสัญญา 1 อรูป 4 ซึ่งการปฏิปทาปฏิบัติ ถือความเคร่งครัดในพระวินัยที่มุ่งหวังที่จะพัฒนาให้บุคคลได้เข้าถึงความบริสุทธิ์ บรรลุพระนิพพานตามหลักไตรสิกขาคือ ศีล สมาธิ และปัญญา