ครูหมอปี่ : พิธีกรรมและความเชื่อของครูหมอปี่ บ้านนาโต๊ะแถม หมู่ที่ 11 ตำบลหนองหงส์ อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาพิธีกรรมและความเชื่อของครูหมอปี่ และเพื่อศึกษาแนวทางการอนุรักษ์สืบทอดครูหมอปี่บ้านนาโต๊ะแถม หมู่ที่ 11 ตำบลหนองหงส์ อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ประกอบด้วย 1) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญหลัก กลุ่มที่ 1 คือ กลุ่มผู้ทรงครูหมอปี่หลัก จำนวน 1 คน 2) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญรอง กลุ่มที่ 2 คือ กลุ่มผู้ทรงครูหมอปี่สำรอง จำนวน 3 คน 3) กลุ่มผู้ประกอบพิธีกรรม จำนวน 3 คน 4) กลุ่มที่สนใจร่วมพิธีกรรมเป็นประจำ จำนวน 5 คน 5) กลุ่มผู้ที่สืบทอดครูหมอปี่ จำนวน 3 คน พิธีกรรมและความเชื่อของครูหมอปี่ บ้านนาโต๊ะแถม หมู่ที่ 11 ตำบลหนองหงส์ อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช ใช้แบบสัมภาษณ์ในการเก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า 1) พิธีกรรมการอัญเชิญครูหมอปี่ พบว่า จะต้องเตรียมอุปกรณ์ในการบูชาไม่ว่าจะเป็น ดอกไม้ ธูป เทียน เพื่อนำมาทำพิธี ขั้นตอนแรกในการทำพิธี เราจะต้องทำพิธีการอัญเชิญก่อนเพื่อเป็นการขับขานวิณญาณให้ครูหมอมาประทับร่าง เนื่องจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายทั้งปวงจะต้องมีครู แล้วเริ่มทำการเป่าปี่กาหลอเป็นขั้นตอน ต่อไป 2) พิธีกรรมการรักษาคนถูกของให้หายเจ็บป่วย พบว่า ความเชื่อในเรื่องครูหมอปี่ในวงกาหลอเกี่ยวกับการเจ็บไข้ได้ป่วย คนในสมัยก่อนบางกลุ่มจะให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะคนในสมัยก่อนถือว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้จะช่วยคุ้มครอง และเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ การตั้งให้กินของครูหมอปี่จะตั้งปีละ 2 ครั้ง คือ ช่วงเดือนห้า และเดือนสิบตามธรรมเนียมของคนโบราณ
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
ชลภัสส์ วงษ์ประเสริฐ. (2551). ภูมิปัญญาชาวบ้านในงานพัฒนา. วารสารสังคมการพัฒนา, 8(5), 7-8.
ชัยพร วิชชาวุธ. (2530). การเกิดความเชื่อ. เรียกใช้เมื่อ 15 มกราคม 2566 จาก https://www.novabizz.com/NovaAce/Intelligence/Beliefs.htm
ดำรง ฐานดี. (2551). ความเชื่อ. กรุงเทพมหานคร: รามคำแหง.
ทรงคุณ จันทจร และปิติ แสนโคตร. (2540). การรักษาผู้ป่วยด้วยวิธีเหยาของชาว ผู้ไทย: ศึกษากรณีชาวผู้ไทยอำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ธนภัทร์ ไกรเทพ และสุพจน์ยุคลธรวงศ์. (2555). กาหลอ ดนตรีในพิธีศพ: กรณีศึกษาคณะมีนากาหลอ บ้านต้นส้มเหม้า ตำบลหนองช้างแล่น อำเภอห้วยยอด จังหวัดรัง. วารสารมนุษยศาสตร์, 19(2), 130-144.
ปานตา ศรีคง. (2560). พิธีกรรม และความเชื่อดนตรีกาหลอ ครูสมพงศ์ บุญมาเกิด. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปะศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาดุริยางค์ไทย. จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
พระมหามนัสวี ฐิตธมฺโม. (2564). การจัดการความเชื่อที่มีผลต่อจิตใจ. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(6), 61-76.
ราชบัณฑิตสถาน. (2546). สำนักงานคณะกรรมการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2545. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.
วรรณกร พลพิชัย และเจตนา อินยะรัตน์. (2561). การศึกษาความเชื่อ พิธีกรรม และรูปแบบการสืบทอดครูหมอโนราและโนราโรงครู ในตำบลปริก อำเภอทุ่งใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช. ใน รายการการวิจัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย.
สุวนันท์ อินทรง. (2556). หลักการศึกษาทักษะความเชื่อ. ใน วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิตศิลปะศาสตร์ สาขาศิลปะการแสดง. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.