แพะปลายคลอง: แนวทางการส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงแพะของเกษตรกรรายย่อย กรณีศึกษา: ชุมชนบ้านปลายคลอง หมู่ที่ 6 ตำบลเชียรเขา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช

Main Article Content

ณัตพงค์ โปณทอง
จิตติมา ดำรงวัฒนะ
เดโช แขน้ำแก้ว
อุดมศักดิ์ เดโชชัย
พระครูนิติธรรมบัณฑิต (สุริยา คงคาไหว)
พระครูปลัดสาโรจน์ แซ่อู้
พระมหาจรูญศักดิ์ ชูยงค์
พระมหาวิเศษ มั่งคั่ง
เสรี ปานทน
นรา บรรลิขิตกุล

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา วิธีการเลี้ยงแพะ สภาพปัญหาการเลี้ยงแพะ และแนวทางส่งเสริมการเลี้ยงแพะของเกษตรกรรายย่อย ชุมชนบ้านปลายคลอง หมู่ที่ 6 ตำบลเชียรเขา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ 1) เกษตรกรผู้เลี้ยงแพะ จำนวน 2 คน และ 2) ผู้สนับสนุนและส่งเสริมเกษตรกรผู้เลี้ยงแพะ จำนวน 6 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ 1) แบบสัมภาษณ์ 2) แบบบันทึกเสียงและบันทึกภาพ 3) การสังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม การเก็บรวบรวมข้อมูลจากงานวิจัยและสื่ออิเลคทรอนิกส์ และเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนาม การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า วิธีการเลี้ยงแพะ มี 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ขั้นตอนการปฏิบัติในแต่ละวัน จะต้องทำความสะอาดคอกทุกเช้าและควรสังเกตอาการของแพะ 2) การดูแลพ่อแม่พันธุ์ จะต้องขังพ่อพันธุ์แยกเอาไว้ตัวเดียวเพื่อไม่ให้ผสมตัวเมียในขณะที่เจ้าของไม่อยู่ 3) การดูแลลูกแพะแรกเกิด ให้ลูกแพะดูดนมจากแม่ประมาณ 3 วัน 4) อาหารที่ให้แพะ ควรเป็นพืชที่มีในท้องถิ่น และควรเสริมอาหารสำเร็จรูป และอาหารบำรุง 5) การจับจำหน่ายแพะ เมื่อเลี้ยงได้ 4 ถึง 6 เดือน สภาพปัญหาการเลี้ยงแพะ มี 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการตลาด 2) ด้านโรคระบาด 3) ด้านมลภาวะ 4) ด้านการเข้าถึงพ่อแม่พันธุ์ และ 5) ด้านภาวะขาดทุน และแนวทางส่งเสริมการเลี้ยงแพะ มี 6 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการส่งเสริมการตลาด 2) ด้านการให้ความรู้เรื่องการป้องกันโรคระบาด 3) ด้านการจัดการอาหารและยารักษาโรค 4) ด้านการส่งเสริมสิ่งแวดล้อม 5) ด้านแนวทางส่งเสริมการพัฒนาสายพันธุ์ และ 6) ด้านการส่งเสริมเงินทุน

Article Details

How to Cite
โปณทอง ณ. ., ดำรงวัฒนะ จ. ., แขน้ำแก้ว เ. ., เดโชชัย อ. ., (สุริยา คงคาไหว) พ. ., แซ่อู้ พ. ., ชูยงค์ พ. ., มั่งคั่ง พ. ., ปานทน เ. ., & บรรลิขิตกุล น. . (2025). แพะปลายคลอง: แนวทางการส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงแพะของเกษตรกรรายย่อย กรณีศึกษา: ชุมชนบ้านปลายคลอง หมู่ที่ 6 ตำบลเชียรเขา อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารสังคมพัฒนศาสตร์, 8(1), 16–28. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JSSD/article/view/6431
บท
บทความวิจัย

References

กรมปศุสัตว์. (2554). การเลี้ยงแพะ. เรียกใช้เมื่อ 10 ธันวาคม 2567 จาก https://pvlo-cmi.dld.go.th/Doc/เอกสารเผยแพร่/พันธุ์สัตว์/พันธุ์และการเลี้ยงแพะ.pdf

กิตติ ภูงาม. (2556). เทคนิคการเลี้ยงแพะ. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด.

ชูตา แก้วละเอียด. (2558). การพัฒนาการตลาดแพะเพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจของเกษตรกรผู้เลี้ยงแพะในจังหวัดสงขลา. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา.

นชษกร ปภาภูวโรจน์ และคณะ. (2555). ศึกษาโครงสร้างทางสังคมและสภาพทางเศรษฐกิจของเกษตรกรผู้เลี้ยงแพะ ในอำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ.

นิสากร กล้าณรงค์. (2549). ศึกษาปัจจัยที่เป็นอุปสรรคในการส่งเสริมการเลี้ยงแพะเพื่อการค้าในภาคใต้ : กรณีศึกษาอำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา. สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.

ภมรินทร โชคสุทินสกุล และกฤษณพร แพกุล. (2550). ศึกษาสภาพการเลี้ยงแพะของเกษตรกรในจังหวัดกระบี่. วารสารสํานักสุขศาสตร์สัตว์และสุขอนามัยที่ 8, 8(1), 76-83.

มงคล เทพรัตน์ เเละคณะ. (2553). กลยุทธ์การปรับปรุงพันธุ์แพะของประเทศไทยเพื่อการผลิตอย่างยั่งยืน. แก่นเกษตร, 38(4), 395-408.

วินัย ประลมพ์กาญจน์. (2548). ปัญหา และการพัฒนาการเลี้ยงแพะในประเทศไทย. วารสารมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์, 1(1), 16-20.

วิพัฒน์ แซ่เฮง และคณะ. (2561). แพะเขาใหญ่: แนวทางส่งเสริมการเลี้ยงแพะในชุมชน กรณีศึกษาชุมชนบ้านเขาใหญ่ หมู่ที่ 5 ตำบลเขาน้อย อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารสังคมพัฒนศาสตร์, 1(2), 57-73.

วิราภา สุพรรณพุทธา และคณะ. (2557). ความชุกของปรสิตในระบบทางเดินอาหาร และโรคแท้งติดต่อในสัตว์ . ใน สารนิพนธ์วิทยาศาสตร์บัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์. มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.

วิไลลักษณ์ ชาวอุทัย. (2555). มลภาวะทางอากาศ และทางเสียงจากฟาร์มเลี้ยงสัตว์. วารสารปศุสัตว์เกษตรศาสตร์, 39(153), 47-53.

สภาเกษตรกรแห่งชาติ. (2550). การเลี้ยงแพะ. เรียกใช้เมื่อ 10 ธันวาคม 2567 จาก https://www.nfc.or.th/การเลี้ยงแพะ

สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2564). การผลิตและการตลาดแพะเนื้อในพื้นที่ภาคตะวันตก. เรียกใช้เมื่อ 10 ธันวาคม 2567 จาก https://www.opsmoac.go.th/news-files-432991791872

สุธา โอมณี. (2560). การศึกษารูปแบบการเลี้ยง และวิถีการตลาดแพะเนื้อ กรณีศึกษาจังหวัดสุราษฎร์ธานี. ในวิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีการเกษตร. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

สุรชน ต่างวิวัฒน์. (2546). การเลี้ยงแพะ. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

หนึ่งนุช สายปิ่น. (2551). การผลิตแพะ (Goat Production). กรุงเทพมหานคร: สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง.