การจัดการทุนทางวัฒนธรรมเรือพนมพระ: แนวทางการอนุรักษ์และเพิ่มมูลค่าทางสังคม กรณีศึกษา วัดอมรานุยุตต์ อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษากระบวนการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเรือพนมพระของวัดอมรานุยุตต์ วิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการอนุรักษ์และสืบสานประเพณีเรือพนมพระ และ ประเมินผลกระทบของการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเรือพนมพระต่อชุมชนในมิติสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ พระสงฆ์และคณะกรรมการวัด จำนวน 16 ราย ชาวบ้านในชุมชน จำนวน 90 ราย และผู้เชี่ยวชาญด้านวัฒนธรรมและหัตถกรรม จำนวน 3 คน รวมจำนวน 109 ราย เลือกแบบเจาะจงและแบบบอกต่อ เครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณา ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเรือพนมพระของวัดอมรานุยุตต์ฯ สรุปได้ดังนี้ 1) การวางแผนและการระดมทรัพยากร มีการประชุมและการสื่อสาร แบ่งบทบาทหน้าที่ในการสร้างเรือพนมพระ และการจัดทำแผนปฏิบัติการ 2) การระดมทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น การสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ และความสำเร็จจากการผสานความร่วมมือ ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการอนุรักษ์และสืบสานประเพณีเรือพนมพระ ได้แก่ ความสำเร็จที่เกิดจากความร่วมมือในชุมชน การมีส่วนร่วมของเยาวชนในการส่งต่อมรดกวัฒนธรรม การถ่ายทอดองค์ความรู้ การสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน การสร้างเครือข่ายและการประชาสัมพันธ์ การอนุรักษ์และการพัฒนาอย่างยั่งยืน ผลการประเมินผลกระทบของการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเรือพนมพระในมิติสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม เป็นเสริมสร้างอัตลักษณ์ท้องถิ่น สร้างความภาคภูมิใจให้กับชาวบ้านในพื้นที่ รักษาองค์ความรู้ดั้งเดิม และช่วยประชาสัมพันธ์วัฒนธรรมของชุมชนให้เป็นที่รู้จักทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2564). สมุดไทย: บันทึกภูมิปัญญาและวัฒนธรรมสยาม. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม.
__________. (2565). แนวทางการประสานงานเพื่อการอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม.
วิลาวัลย์ คำนิน และพงศ์สวัสดิ์ ราชจันทร์. (2567). แนวทางการอนุรักษ์กลองยาวอีสาน บ้านจุมจัง ตำบลอุ่มเม่า อำเภอโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารเมธีวิจัย, 1(6),19-33.
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร. (2565). การจัดการทุนทางวัฒนธรรมเพื่อยกระดับเศรษฐกิจชุมชนและสำนึกท้องถิ่น. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร.
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสงขลา. (2565). ข่าวสาร. เรียกใช้เมื่อ 5 ธันวาคม 2567 จาก https://songkhla.m-culture.go.th/th/
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). รายงานการเปลี่ยนแปลงประชากรชนบท. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
สุพัตรา วังเย็น และคณะ. (2563). การสร้างการมีส่วนร่วมในชุมชนบ้านตามา. วารสารการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ, 2(3), 45-58.
อัญธิชา มั่นคง. (2560). บทบาทของทุนทางวัฒนธรรมกับการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน กรณีศึกษา ชุมชนในตำบลบ้านตุ่น อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 12(39), 90-100.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (pp. 241-258). New York: Greenwood.
Onyx, J. et al. (2000). Sources of social capital. In I. Winter (Ed.), Social capital and public policy in Australia (pp. 105-135). Australia: National Library of Australia.