มาตรการทางกฎหมายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามระบบสัดส่วนของ ประเทศไทยเปรียบเทียบกับต่างประเทศที่มีรูปแบบการปกครองตามระบบรัฐสภา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหา แนวคิด ทฤษฎี เกี่ยวกับมาตรการทางกฎหมายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามระบบสัดส่วนของประเทศไทย 2) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบมาตรการทางกฎหมายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามระบบสัดส่วนของประเทศไทยเปรียบเทียบกับต่างประเทศที่มีรูปแบบการปกครองตามระบบรัฐสภา 3) เพื่อเสนอแนะให้แก้ไขเพิ่มเติมกฎหมาย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์จากเอกสารทางกฎหมายทั้งของต่างประเทศและของประเทศไทย และมีการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมาย ผลการวิจัยพบว่า ตั้งแต่มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 ปรากฎว่า 1) ปัญหา แนวคิด ทฤษฎี ปัญหา แนวคิด ทฤษฎี เกี่ยวกับมาตรการทางกฎหมายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามระบบสัดส่วนของประเทศไทย พบว่า ระบบสัดส่วนของไทยยังขาดความชัดเจน โดยเฉพาะวิธีคำนวณ ส.ส. บัญชีรายชื่อที่เปลี่ยนบ่อย บัตรเลือกตั้งใบเดียวลดการแสดงเจตจำนง พรรคเล็กเสียเปรียบ ขาดความเป็นธรรมและเสมอภาคทางการเมือง ขัดต่อแนวคิดประชาธิปไตยแบบผู้แทน และไม่สอดคล้องกับหลักการแบ่งแยกอำนาจ 2) มาตรการทางกฎหมายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามระบบสัดส่วนของประเทศไทยเปรียบเทียบกับต่างประเทศ พบว่า ประเทศรัฐสภาอื่น เช่น นอร์เวย์ สวีเดน ฟินแลนด์ เยอรมนี และนิวซีแลนด์ มีระบบสัดส่วนที่ชัดเจน เช่น บัตรเลือกตั้ง 2 ใบ เกณฑ์ขั้นต่ำ วิธีคำนวณที่แม่นยำ และระบบเกลี่ยส่วนอย่างเป็นธรรม ต่างจากไทยที่ขาดกลไกเหล่านี้ และ 3) ข้อเสนอแนะปรับปรุงระบบเลือกตั้งให้โปร่งใส เป็นธรรม และเหมาะสมกับบริบทไทย โดยศึกษาต่างประเทศ กำหนดเกณฑ์ขั้นต่ำ ทบทวนบทบาทวุฒิสภา ปรับบัตรเลือกตั้ง ใช้เทคโนโลยีรายงานผลแบบเรียลไทม์ ปฏิรูปรัฐธรรมนูญ และส่งเสริมความรู้ทางการเมือง