นิเวศวิทยาทางสังคมเพื่อจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลนในพื้นที่ตำบลปากพูน จังหวัดนครศรีธรรมราช
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์สภาพปัญหาการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน และ
2) เสนอแนวทางการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและผู้นำท้องถิ่น สถานประกอบการและวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเชิงนิเวศ สถาบันการศึกษาและภาคเอกชน เลือกแบบเจาะจง รวมจำนวนทั้งสิ้น 40 คน การเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม ใช้แบบสัมภาษณ์ และแบบบันทึกการสังเกต เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย วิเคราะห์เนื้อหาโดยการสรุปตามสาระสำคัญเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัญหาการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน ได้แก่ ปัญหาความเสื่อมโทรมจากการใช้ที่ดินไม่เหมาะสม การขยายเมือง การท่องเที่ยว การเกษตรและมลพิษ โดยเฉพาะจากนากุ้งและโรงงาน ทำให้คุณภาพน้ำและดินเสื่อมโทรม รวมถึงขยะที่ทิ้งโดยชุมชนและนักท่องเที่ยวส่งผลเสียต่อระบบนิเวศ การกัดเซาะชายฝั่งจากคลื่นทะเลและกิจกรรมชุมชน เป็นปัญหาร้ายแรงที่ต้องการความร่วมมือจากทุกภาคส่วนและนโยบายสาธารณะที่ชัดเจนในการควบคุมการใช้ที่ดิน การปล่อยของเสีย การฟื้นฟูป่าชายเลนและการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน และ 2) แนวทางการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน ได้แก่ การสร้างความตระหนักและความเข้าใจในความสำคัญของป่าชายเลนที่มีต่อชีวิตและเศรษฐกิจของชุมชน รวมถึงการสร้างเครือข่ายที่เข้มแข็งระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและสนับสนุนนโยบายในการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน การประสานงานและการทำงานร่วมกันของเครือข่ายและชุมชนท้องถิ่น การสร้างพันธสัญญาเพื่อความร่วมมือและแลกเปลี่ยนความรู้ งบประมาณและเทคนิคจากเครือข่ายเพื่อพัฒนาความสัมพันธ์และสร้างความเข้มแข็งในการจัดการสิ่งแวดล้อมป่าชายเลน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน. (2565). คู่มือการปลูกป่าชายเลน เพื่อประโยชน์จากคาร์บอนเครดิต พ.ศ. 2565. กรุงเทพมหานคร: กองอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน, กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง.
จำลอง โพธิ์บุญ. (2555). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. วารสารการจัดการสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน, 3(1). 141-174.
ณัธท์ณริน พูลสวัสดิ์. (2557). ความตระหนักของประชาชนท้องถิ่นในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน ศึกษากรณี ตำบลโคกขาม อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร:ความตระหนักของประชาชนท้องถิ่นในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน ศึกษากรณี ตำบลโคกขาม อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร. วารสารสังคมศาสตร์บูรณาการ มหาวิทยาลัยมหิดล, 1(2), 57-82.
เทศบาลเมืองปากพูน. (2566ก). หน้าหลัก. เรียกใช้เมื่อ 21 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.pakpoon city.go.th/homepage.html
__________. (2566ข). ข้อมูลบุคลากร. เรียกใช้เมื่อ 21 พฤศจิกายน 2566 จาก https://www.pak pooncity.go.th/include/personnel/personnel.html
ไพบูลย์ เติมสมเกตุ และบุญเอื้อ บุญฤทธิ์. (2560). การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมชายฝั่งอ่าวไทย: กรณีศึกษา จังหวัดระยอง และจังหวัดจันทบุรี. วารสารเกษมบัณฑิต, 18(1), 97-105.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540. (2540). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 114 ตอนที่ 55 ก หน้า 16. (11 ตุลาคม 2540).
วิเชียร เกตุสิงห์. (2538). ค่าเฉลี่ยกับการแปลความหมาย: เรื่องง่าย ๆ ที่บางครั้งก็พลาดได้. ข่าวการวิจัยการศึกษา, 18(3), 8-11.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2535). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 7 พ.ศ. 2535 - 2539. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
__________. (2540). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 พ.ศ. 2540 - 2544. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
__________. (2545). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 พ.ศ. 2545 - 2549. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
Bandeira, S. et al. (2024). Community-based mangrove restoration in Mozambique: Integrating remote sensing and local knowledge. Frontiers in Marine Science, 11(2024), 1337678. https://doi.org/10.3389/fmars.2024.1337678.
Barbier, E. B. et al. (2011). The value of estuarine and coastal ecosystem services. Ecological Monographs, 81(2), 169-193.
Bookchin, M. (1990). The philosophy of social ecology: Essays on dialectical naturalism. (2nd ed.). Montreal: Black Rose Books.
Chodorkoff, D. (2020). Social ecology: eco-humanism. Retrieved November 22, 2023, from http://www.dindeng.com/social-ecology-chodorkoff/
Damastuti, E. & Groot, W. T. (2022). The influence of local institutions and power relations on community-based mangrove management in Indonesia. Environmental Management, 70(3), 488–501. https://doi.org/10.1007/s10018-024-00397-1.
Gedan, K. B. et al. (2009). Centuries of human-driven change in salt marsh ecosystems. Annual Review of Marine Science, 1, 117-141. https://doi.org/10.1146/annurev.marine.010 908.163930.
Gilman, E. et al. (2007). Assessment of Mangrove Response to Projected Relative Sea-Level Rise and Recent Historical Reconstruction of Shoreline Position. Environmental Monitoring and Assessment, 124(1-3), 105-130.
Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills. California. United States: Sage Publications.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. (2nd ed.). Thousand Oaks: SAGE Publications.
Patton, M. Q. (2015). Qualitative research & evaluation methods . (4th ed.). Thousand Oaks, California, United States: Sage Publications.
Spradley, J. P. (1980). Participant observation. New York, United States: Holt, Rinehart and Winston.
Tokuç, A. (2013). Rio Declaration on Environment and Development (UN). In Idowu, S. O. (Eds.). Encyclopedia of Corporate Social Responsibility. (pp. 2087-2094). Berlin, Heidelberg: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-642-28036-8_19.