การแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคจากการรับข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ที่ไม่พึงประสงค์บนโทรศัพท์มือถือ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดชอบของรัฐและภาคเอกชนตามหลักสิทธิมนุษยชน ในกรณีที่มีการนำเข้าข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ซึ่งมีมาตรการป้องกันการเข้าถึงข้อมูล และเกี่ยวข้องกับมาตรการป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดอันเป็นการฉ้อโกงทรัพย์ รวมถึงการเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลของผู้อื่นโดยมิได้รับอนุญาต เกิดความเสียหายแก่ประชาชนผู้บริโภค 2) ศึกษาแนวคิดและทฤษฎีว่าด้วยความรับผิดของผู้นำเข้าข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์โดยปราศจากความยินยอมของเจ้าของข้อมูล โดยพิจารณาหลักความรับผิดของการกระทำและความเสียหาย ปัญหาการพิสูจน์สิทธิของผู้เสียหาย 3) ศึกษาแนวคิดทางกฎหมายที่เสนอให้ธนาคารและผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ร่วมรับผิดต่อผู้บริโภคในฐานะผู้ใช้บริการ มีบทบาทสำคัญในระบบธุรกรรมทางการเงินและทางอิเล็กทรอนิกส์ การวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีการสังเกตการณ์และการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มเป้าหมายซึ่งเป็นประชาชนผู้ใช้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ทั่วไปในฐานะผู้บริโภค การศึกษารวบรวมเอกสาร งานวิจัย และกฎหมายที่เกี่ยวข้องทั้งในระดับกฎหมายภายในประเทศและหลักการระหว่างประเทศ เพื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์ด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา พบว่า 1) ระบบกฎหมายไทยยังขาดบทบัญญัติที่กำหนดความรับผิดชอบของรัฐไว้อย่างชัดเจนและเป็นรูปธรรมในการคุ้มครองและเยียวยาประชาชนผู้เสียหายจากการละเมิดข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ 2) ข้อกฎหมายในปัจจุบันยังไม่ก่อให้เกิดผลคุ้มครองต่อผู้บริโภคอย่างมีประสิทธิภาพในทางปฏิบัติ 3) แนวคิดที่รัฐกำหนดให้ธนาคารและผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่เป็นผู้รับผิดชอบต่อผู้บริโภคยังไม่สอดคล้องกับหลักการชี้แนะขององค์การสหประชาชาติว่าด้วยธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน ซึ่งกำหนดให้รัฐต้องมีบทบาทในการปกป้องสิทธิ และร่วมกับภาคเอกชนในการป้องกัน แก้ไข ฟื้นฟู และเยียวยาความเสียหายแก่ประชาชนผู้บริโภคอย่างเป็นระบบและยั่งยืน