ความท้าทายด้านสิทธิทางการเมืองของประเทศไทยระหว่างปี พ.ศ. 2562-2568
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
สิทธิทางการเมือง เป็นสิทธิที่มีเป้าหมายในการรับรองและคุ้มครองการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนตามวิถีประชาธิปไตย และเป็นหนึ่งในสาระสำคัญของกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง ซึ่งประเทศไทยได้บังคับใช้มามากกว่า 28 ปี (พ.ศ. 2540-2568) อย่างไรก็ดี ระหว่างปี พ.ศ. 2562-2568 เป็นช่วงที่มีการเลือกตั้งทั่วไปถึง 2 ครั้ง ภายหลังการรัฐประหารในปี พ.ศ. 2557 ซึ่งมีนัยสำคัญต่อการศึกษาสิทธิทางการเมืองในประเทศ บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1) เพื่อสำรวจสถานการณ์และวิเคราะห์ความท้าทายด้านสิทธิทางการเมืองในประเทศไทย โดยใช้ข้อมูลจากการประเมินสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองรายปีของ Freedom House ระหว่างปี พ.ศ. 2562-2568 และ 2) เพื่อเสนอแนะแนวทางในการส่งเสริมสิทธิทางการเมืองของประเทศไทย
ผลการศึกษาชี้ว่า สิทธิทางการเมืองในประเทศไทยกำลังเผชิญหน้ากับความท้าทายอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากไม่ปรากฏว่ามีตัวชี้วัดใดมีพัฒนาการ ขณะเดียวกัน ตัวชี้วัดดังกล่าวยังมีแนวโน้มลดลงอีกด้วย โดยสามารถแบ่งความท้าทายออกเป็น 3 ด้าน คือ ด้านการเลือกตั้ง ด้านพหุนิยมทางการเมืองกับการมีส่วนร่วม และด้านกลไกการทำงานของรัฐบาล จากความท้าทายข้างต้นได้ชี้ให้เห็นว่า ควรมีข้อเสนอแนะเพื่อลดระดับความท้าทายและส่งเสริมสิทธิทางการเมืองตามหลักพันธกรณีของรัฐภาคี 3 ข้อ ดังนี้ 1) ควรมีการปรับแก้ไขรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 และส่งเสริมคุณภาพการจัดการเลือกตั้งของประเทศไทย 2) ควรมีการปรับแก้ไขพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 และ 3) ควรมีการแก้ไขปัญหาทุจริต โดยข้อเสนอแนะข้างต้นนี้จะสามารถยกระดับคุณภาพสิทธิทางการเมืองของไทยต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Akkasri, S. (2024). The Impact of The 2017 Constitution on Thai Politics After The NCPO Thailand's Hybrid Regime following Constitutional Design under NCPO Influence. Political Science Review, 10(1), 1–62.
BBC News Thai. (2020, February 21). Future Forward: Constitutional Court orders party dissolution and bans executives for 10 years. Retrieved from https://www.bbc.com/thai/thailand-51582581
Boonrueang, S. & Phra Anothai Kataponyo. (2021). Dissolution of Political Parties: Disqualification of political rights of citizens. Journal of Buddhistic Sociology, 6(4), 158–172. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/BSJ/article/view/246999
Butt, A. (2024). International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR). http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4856071
Chanwutthiwong, W. (2021). Challenges of Thailand in enforcing international covenant on civil and political rights during general Prayut Chan O Cha's administration A.D 2019-2021 [Independent study]. Retrieved from https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/7889/
Chatarupa, C. (2022). Protection of the rights and liberties of citizen journalism in public assembly [Independent study]. Retrieved from https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/13211/
Chitlaoarporn, C. (2024). The Relationship between Bureaucracy and Corruption. Thai Research and Management Journal, 5(3), 87-103.
Chuangwongla, P. (2021). Legal problems and obstacles to the mixed member apportionment system used under the constitution of the Kingdom of Thailand, Buddhist era 2560 (2017) [master’s thesis]. Retrieved from https://libdoc.dpu.ac.th/thesis/Piyanan.Chu.pdf
Cranston, M. (1983). Are there any human rights? Daedalus, 132(1), 36–46. http://www.jstor.org/stable/20027821
Faungfookitchakan, C. (2020). Legal measures on election process of party list member of the house of representatives of Thailand compared with other countries. Journal of MCU Nakhondhat, 7(11), 235–251. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/248290
Freedom House. (2019). (rep.). Thailand: Freedom in the World 2019 Country Report.
Freedom House. (2020). (rep.). Thailand: Freedom in the World 2020 Country Report.
Freedom House. (2021). Thailand: Freedom in the World 2021 Country Report.
Freedom House. (2022). (rep.). Thailand: Freedom in the World 2022 Country Report.
Freedom House. (2023). (rep.). Thailand: Freedom in the World 2023 Country Report.
Freedom House. (2024). (rep.). Thailand: Freedom in the World 2024 Country Report.
Freedom House. (2025). (rep.). Thailand: Freedom in the World 2025 Country Report.
Gutterman, A. (2023). What are Human Rights? Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4320947
Hernández-Truyol, B. E. (1997). Civil and Political Rights-An Introduction. University of Miami Inter-American Law Review, 28(2), 223–230.
iLaw. (2023). (rep.). Election 2023: Compilation of Criticisms of the Election Commission’s Management. Retrieved from https://www.ilaw.or.th/articles/5845
Irish Human Rights and Equality Commission. (2015). Explained Guide to Human Rights Law.
Jiawlian, T. (2020). The Problem of the Incompatibilities of Human Right Protection Standards in Thai Law with the International Covenant on Civil and Political Rights: the Case Study of Principle of Presumption of Innocence [master’s thesis].
Jotivaṇṇo (Faengboon), C. P., Promgun, S. & Sawatta, S. (2025). Buddhist - Oriented Political Behavior in Exercising the Right to Vote for Members of Parliament among Ethnic Groups in Na Chaluai District, Ubon Ratchathani Province. Journal of Spatial Development and Policy, 3(2), 83–92.
Kalemi, R. (2024). Analyzing the Development of Political Rights and Civil Liberties in Albania during the Country’s Democratic Transition: A Comparative Assessment from Freedom House Report Data. Interdisciplinary Journal of Research and Development, 11(1), 69-75.
Karr, S. L. (2011). The History of Human Rights from Ancient Times to the Globalization Era. Journal of World History, 22(3), 582-585.
Kendall-Taylor, A., & Frantz, E. (2014). Mimicking Democracy to Prolong Autocracies. The Washington Quarterly, 37(4), 71–84.
Kosonwachirakit, P. & Maniratana, P. K. (2024). Participation of Ethnic Groups to Local Political Development in Kamphaeng Phet Province. MCU Ubonratchathani Journal of Buddhist Studies (JOBU), 6(3), 241–254.
Ministry of Foreign Affairs. (2025). Universal Declaration of Human Rights.
Noochaikaew, K. (2022). Dissolution of Political Parties According to the Thai Legal System [Doctoral dissertation].
Office of the National Human Rights Commission of Thailand. (2015). Manual on Understanding Civil and Political Rights. Wongsanawat Graphic.
Office of the National Human Rights Commission of Thailand. (2022). (rep.). Assessment report on Thailand’s human rights situation 2021. Retrieved from https://www.nhrc.or.th/index.php/th/situation-assessment-report-thailands-human-rights/94
Office of the National Human Rights Commission of Thailand. (2023). (rep.). Assessment report on Thailand’s human rights situation 2022. Retrieved from https://www.nhrc.or.th/index.php/th/situation-assessment-report-thailands-human-rights/92
Office of the National Human Rights Commission of Thailand. (2024). (rep.). Assessment report on Thailand’s human rights situation 2023. Retrieved from https://www.nhrc.or.th/index.php/th/situation-assessment-report-thailands-human-rights/10436
Our World in Data. (2024). (rep.). Electoral democracy index, 2024. Retrieved from https://ourworldindata.org/grapher/electoral-democracy-index
Rights and Liberties Protection Department. (2014). International Covenant on Civil and Political Rights. Ministry of Justice.
Sattarat, K., Girdwichai, L., & Sophontada, D. (2021). A Model of Corruption and Factors Leading to Corruption in the Public Sector. Journal of Buddhist Anthropology, 6(1), 300–314.
Şener, M. B. (2021). A Review of the Meaning and Importance of the Universal Declaration of Human Rights. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 7(3), 15-25.
Sinthipong, U. (2018). Human rights (6th ed.). Winyuchon.
Sugmak, K. (2016). Obligations under International law on human rights. Sripatum Chonburi Academic Journal, 12(3), 1–11.
Suriya, N. (1994). Human rights. Winyuchon.
Thaewanarumitkul, P. (2024). Problems with the 'One-Ballot' Electoral System of the 2017 Constitution and Electoral Management: A Study from the General Election in 2019 and the Reversion Back to the 'Two Ballots System' for the General Election in 2023. Thammasat Law Journal, 53(1), 1–40.
Thai PBS. (2024, August 7). Full Constitutional Court Ruling on Move Forward Party Dissolution. Thai PBS News. Retrieved from https://www.thaipbs.or.th/news/content/342836
Transparency International. (2024). (rep.). Corruption Perceptions Index.
U.S. Embassy and Consulate in Thailand. (2021). (rep.). Thailand 2021 Human Rights Report.
U.S. Embassy and Consulate in Thailand. (2022). (rep.). Thailand 2022 Human Rights Report.
U.S. Embassy and Consulate in Thailand. (2023). (rep.). Thailand 2023 Human Rights Report.
United Nations. (2024). Introduction to Human Rights and Elections. Retrieved from https://unric.org/en/introduction-to-human-rights-and-elections/
United Nations. (2025). International Covenant on Civil and Political Rights. Retrieved from https://treaties.un.org/pages/viewdetails.aspx?chapter=4&clang=_en&mtdsg_no=iv-4&src=ind
Worrakulchaisri, I., Sowkasem, A. & Suyaprom, S. (2024). Political participation of ethnic people in general election at Fang district, Chiang Mai province. Journal of Interdisciplinary Innovation Review, 7(2), 41–53.
Wuttigarm, W. Kunharsai, B. & Lurang, R. (2021). The Dissolution of Political Parties by the Constitutional Court by the Majority Vote. Journal of Multidisciplinary in Humanities and Social Sciences, 4(2), 622–634.
