Guidelines for Developing the Potential of Ban Na Thon Community-Based Tourism, That Phanom District, Nakhon Phanom Province
Keywords:
Tourism attraction potential, Ban Na Thon community, Nakhon Phanom ProvinceAbstract
This research aims to: 1) analyze the strengths, weaknesses, opportunities, and threats (SWOT analysis) of Ban Na Thon Community, That Phanom District, Nakhon Phanom Province, and 2) examine the tourism potential of the community. This is a qualitative study employing semi-structured interviews to collect data from 15 tourists who had previously visited Ban Na Thon Community. Participants were selected using purposive sampling. The findings revealed that the community's strengths lie in its rich cultural heritage, local traditions, and indigenous wisdom of the Tai-Kuan ethnic group. However, weaknesses include insufficient accommodation, limited promotional efforts, and a lack of younger generations engaged in tourism management. Opportunities include strong government support for community-based cultural tourism and the use of modern digital technology. Threats involve competition from other tourist destinations within the province, seasonal impacts, and changing tourist behaviors. In terms of tourism potential, Ban Na Thon Community offers distinctive cultural and natural attractions, with convenient access via a main transportation route. The community provides a wide range of tourism activities such as traditional blacksmithing, weaving, basketry, rock salt production, herbal massage, agrotourism, and local culinary experiences. Additionally, the community plays a vital role in preserving and transmitting local culture, offering immersive learning experiences about local lifestyles. The study suggests that the development of Ban Na Thon as a sustainable tourism destination should focus on enhancing local facilities-such as public restrooms, restaurants, accommodations, visitor centers, and bicycle paths-while promoting tourism activities that reflect local identity. Moreover, digital marketing efforts should be strengthened, and community members should be trained in tourism management to build long-term capacity and resilience for sustainable tourism development.
References
กันตชา ศรีอยุธย์. (2564). การศึกษากระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนท่องเที่ยวโอทอปนวัตวิถีบ้านต้นโพธิ์ จังหวัดปทุมธานี เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ]. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
กัลยา สว่างคง. (2558). การประเมินศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวในมุมมองของนักท่องเที่ยว กรณีศึกษา แหล่งท่องเที่ยวประเภทน้ำตกในจังหวัดสระบุรี. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 18(2558), 10-25. https://ejournals.swu.ac.th/index.php/JOS/article/view/7020
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2563, สิงหาคม 3). ททท.ชวนคนไทยเที่ยวอีสาน ชูอัตลักษณ์ของดีของเด่นในโครงการ 'เล่าเรื่องภูมิใจ ชุมชนไทย ชุมชนเท่'. แนวหน้า. https://www.naewna.com/likesara/509410
ชมพู โกติรัมย์ และ สุปัญญา จันทร์เพ็ญศรี. (2022). ศึกษาชุมชนท่องเที่ยวโดยฐานทางวัฒนธรรม : ขุมชนเกาะเกิด อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 7(1), 141–153. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jmbr/article/view/252864
ดารณี อาจหาญ, เกิดศิริ เจริญวิศาล และมนัสสินี บุญมีศรีสง่า. (2565). การยกระดับมาตรฐานปลอดภัยด้านสุขอนามัยการท่องเที่ยวที่พักชุมชนวัฒนธรรมยั่งยืนหลังสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในประเทศไทย. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 22(1), 186-204. https://doi.org/10.14456/lartstu.2022.9
ทวีป ศิริรัศมี. (2544). การวางแผนพัฒนาและประเมินโครงการ. สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
นพพล อัคฮาด. (2564). ข้อเสนอสำหรับการพัฒนารูปแบบเครือข่ายความร่วมมือเชิงนโยบายและการจัดการเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของชุมชนในกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 47(2), 85–100. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/socku/article/view/251256
แนวหน้า. (2566, ตุลาคม 5). นครพนมเปิดทริป ‘ต้องเที่ยว Unseen’ ชมวิถี 9 ชุมชน ลดก๊าซเรือนกระจก. แนวหน้า. https://www.naewna.com/likesara/761131
ปุณยวีร์ วิเศษสุนทรสกุล, ชวลีย์ ณ ถลาง, ชมพูนุช จิตติถาวร และสหนนท์ ตั้งเบญจสิริกุล. (2563). แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชน จังหวัดนครราชสีมา. วารสารการวิจัยการบริหารการพัฒนา, 10(3), 22-33. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/JDAR/article/view/244095
พจนา สวนศรี, และสมภพ ยี่จอหอ. (2556). คู่มือมาตรฐานการท่องเที่ยวโดยชุมชน. สถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน.
ภูริวัจน์ เดชอุ่ม. (2556). การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์: กรอบแนวคิดสู่แนวทางปฏิบัติสาหรับประเทศไทย.วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับภาษาไทย, 33(2), 331-366. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/sujthai/article/view/15130
มนัสสวาส กุลวงศ์, นุชเนตร กาฬสมุทร์ และธิดาพร เรืองเริงกุลฤทธิ์. (2568). การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม เพื่อออกแบบกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์ ชุมชนวัฒนธรรมวิถีตาลโตนด ตําบลบางเขียด อําเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 8(1). 31-45. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/276863
ราณี อิสิชัยกุล. (2557). การจัดการท่องเที่ยวเฉพาะทาง: แนวคิดเกี่ยวกับการท่องเที่ยว ตามความสนใจพิเศษและการท่องเที่ยวเฉพาะทาง. โครงการส่งเสริมการแต่งตำรา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ลดา ภารประดิษฐ, พิมพ์ลิขิต แก้วหานาม และอาริยา ป้องศิริ. (2567). กลยุทธ์การบริหารจัดการการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในระดับเมืองรอง เพื่อรองรับนโยบายการท่องเที่ยวยุคดิจิทัล. มนุษยสังคมสาร (มสส.) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 22(2), 81–94. https://doi.org/10.14456/jhusoc.2024.17
วิทวัส ขุนหนู, สุภาวดี พรหมบุตร และปุณยวีร์ หนูประกอบ. (2564). การวิเคราะห์ศักยภาพชุมชนบ้านแหลมนาว เพื่อกำหนดแนวทางการพัฒนาพื้นที่อย่างยั่งยืน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 13(1), 33-57. https://e-journal.sru.ac.th/index.php/jhsc/article/view/1151
วิวัฒน์ชัย บุญยภักดิ์. (2550). เอกสารการสอนชุดวิชาทรัพยากรการท่องเที่ยวของไทย สาขาวิชาวิทยาการจัดการ: ทรัพยากรการท่องเที่ยวของไทย. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
วีรพล น้อยคล้าย และมรุต กลัดเจริญ. (2567). รูปแบบการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนเชิงสร้างสรรค์ กรณีศึกษาตำบลบ้านใหม่ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารวิจัยราชภัฏกรุงเก่า สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 11(1), 23–36. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/rdi-aru/article/view/270944
ศศิชา หมดมลทิล. (2562, ตุลาคม). ท่องเที่ยวโดยชุมชนวิถีสู่ความยั่งยืน. หน่วยวิเคราะห์เศรษฐกิจฐานราก ส่วนเศรษฐกิจฐานราก ศูนย์วิจัยธนาคารออมสิน. https://www.gsb.or.th/gsbresearch/wp-content/uploads/2019/10/GR_report_travel_detail.pdf
ศิวาพร พยัคฆนันท์, อัครเดช สุพรรณฝ่าย, พรรณนิการ์ กงจักร, พุฒิพงษ์ รับจันทร์, อาภาพร บุญประสพ และรุจิเรศ รุ่งสว่าง. (2564). การพัฒนาศักยภาพการจัดการท่องเที่ยวชุมชนผ้าไหมทอมือ ตำบลสวาย อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์. วารสารธรรมศาสตร์, 40(2), 130-156. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/tujo/article/view/271862
สถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน. (2558). สถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน. สืบค้น มกราคม 5, 2567, จาก http://www.cbt-i.or.th/?ge=show_pages&gen_lang=20112012094103#.XAd_-GgzY2w
สโรธร ล้อมกำปัง. (2564). แนวทางการพัฒนาและส่งเสริมศักยภาพการท่องเที่ยว จังหวัดนครนายก. วารสารศิลปศาสตร์ มทร.ธัญบุรี, 2(1). 83-94. https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JLA/article/view/1489
สำนักงานจังหวัดนครพนม. (2568). แผนพัฒนาจังหวัดนครพนม พ.ศ. 2566–2570 ฉบับทบทวน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568. http://www2.nakhonphanom.go.th/files/com_news_struct/2024-01_088b7d6d9be4d20.pdf
สำนักงานจังหวัดนครพนม. (ม.ป.ป.). ชนเผ่าไทกวน. สืบค้น มกราคม 15, 2568, จาก http://www2.nakhonphanom.go.th/charm/detail/42
สำนักงานปลัดกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2561, มีนาคม 8). แผนปฏิบัติการขับเคลื่อนการพัฒนาการ ท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืนและสร้างสรรค์ พ.ศ. 2561-2565. https://secretary.mots.go.th/news_view.php?nid=1481
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565, ตุลาคม 21). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). https://www.nesdc.go.th/ewt_news.php?nid=13651
องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. (ม.ป.ป.). การท่องเที่ยวหรืออุตสาหกรรมท่องเที่ยวเป็นเรื่องใกล้ตัวกว่าที่คิด. TAT REVIEW MAGAZINE. สืบค้น มกราคม 4, 2568, จาก https://tatreviewmagazine.com/article/community-based-tourism/
อัญชลี ศรีเกตุ และปิยะนุช เงินคล้าย. (2564). การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนในภาคตะวันออกของประเทศไทย. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(1), 250-262. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/WTURJ/article/view/254584
Ahebwa, W. M., & van der Duim, V. R. (2013). Conservation, livelihoods and tourism: A case study of the Buhoma-Mukono Community-based Tourism Project in Uganda. Journal of Park and Recreation Administration, 31(3), 96-114. http://js.sagamorepub.com/jpra/article/view/4112
Buhalis, D. (2000). Marketing the Competitive Destination of the Future. Tourism Management, 21(1), 97-116. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(99)00095-3
Dickman, S. (1997). Tourism: An Introductory Text (3rd ed.). Holder Education.
Humphrey, A. S. (2005, December). SWOT Analysis for Management Consulting. SRI Alumni Newsletter, SRI International. https://alumni.sri.com/newsletters/2005/AlumNews-Dec-2005.pdf
Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. SAGE.
Wheelen, T. L., & Hunger, J. D. (2002). Essentials of strategic management (3rd ed.). Prentice Hall.