รูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร

ผู้แต่ง

  • ดร.ปราการ ช่วยรักษา
  • ดร.เชาวลิต เหมะธุลิน
  • ดร.ไสว กันนุลา

คำสำคัญ:

รูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการ, ผู้บริหารสถานศึกษา โรงเรียนประถมศึกษา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาสภาพภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร 2) เพื่อสร้างรูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร3) เพื่อประเมินรูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาวิจัย ประกอบด้วยคือ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 226 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ การสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ(Connoisseurship) จำนวน 9 คน และการประเมินความเหมาะสม และความเป็นไปได้โดยผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 20 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) และค่า เบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา(Content Analysis) จากข้อเสนอแนะของผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงคุณวุฒิ โดยใช้วิธีการสรุปเป็นความเรียง ผลการศึกษาพบว่า 1. สภาพภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร โดยรวมอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด ได้แก่ ด้านคุณธรรมจริยธรรมรองลงไป คือ ด้านทักษะและด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ด้านบุคลิกภาพ 2. รูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร ประกอบด้วย 2 ตัวแปร ซึ่งมีความสัมพันธ์กัน คือ องค์ประกอบภาวะผู้นำทางวิชาการ ใน 5 ด้าน ประกอบด้วย 1) ด้านบุคลิกภาพ 2)ด้านคุณธรรมจริยธรรม 3)ด้านความรู้ 4) ด้านทักษะ และ 5) ด้านความสามารถ และ องค์ประกอบประสิทธิผลการจัดการสถานศึกษา ใน 2 องค์ประกอบ คือ1) คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียน ใน 3 ด้าน และ 2) ความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของครู ใน 5 ด้าน 3.ผลการประเมินความเป็นไปได้ และความเหมาะสมของรูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร พบว่า ผู้ประเมินมีความคิดเห็นต่อรูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุดเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด

เอกสารอ้างอิง

กัญญ์รัชการย์ นิลวรรณ. (2553). องค์ประกอบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อ ประสิทธิผลการจัดการสถานศึกษา สังกัดสำนักการศึกษากรุงเทพมหานคร. (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต, สาขาการบริหารการศึกษาและภาวะผู้นำ, มหาวิทยาลัยเซนต์จอห์น).

จรัส สุรวรรณเลขา. (2539). รื้อปรับระบบสถาบันอุดมศึกษา กรณีศึกษา: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ถวิล มาตรเลี่ยม. (2544). การปฏิรูปการศึกษาโรงเรียนเป็นฐานบริหารจัดการ.กรุงเทพฯ : เสมาธรรม.

บัณฑิต แท่นพิทักษ์. (2540). ความสัมพันธ์

ระหว่างภาวะผู้นา อำนาจ ความศรัทธา และความพึงพอใจของครูโรงเรียนมัธยมศึกษา. (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. สาขาการบริหารการศึกษามหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร).

รุ่ง แก้วแดง. (2541). ปฏิวัติการศึกษาไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ : มติชน.

รุ่ง แก้วแดง. (2546). โรงเรียนนิติบุคคล. กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช.

วิจิตร ศรีสอ้าน. (2548). การวิจัยสถาบันกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษา. (เอกสารประกอบการสัมมนาของสมาคมการวิจัยสถาบันและพัฒนาอุดมศึกษา ณ สำนักวิจัยจุฬาภรณ์. 13-15 มกราคม 2548). ม.ป.ท. : ม.ป.พ.

สมเกียรติ พละจิตต์. (2555). ภาวะผู้นำทางวิชาการในโรงเรียนดีเด่น : การศึกษาเพื่อสร้างทฤษฎีรากฐาน. (ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. สาขาภาวะผู้นำการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร).

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 3. (2566). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ 2566. สกลนคร: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสกลนคร เขต 3.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2547). เอกสารประกอบการศึกษาด้วยตนเองหลักสูตรผู้ช่วยผู้บริหารสถานศึกษาและผู้บริหารสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.).

เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ์. (2537). ปัญหาและแนวโน้มเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของประชาชน. กรุงเทพฯ : ต้นอ้อ แกรมมี่.

เสริมศักดิ์ วิศาลาภรณ์. (2540). ความขัดแย้ง : การบริหารเพื่อความสร้างสรรค์. กรุงเทพฯ : ต้นอ้อ แกรมมี่.

อุทัย บุญประเสริฐ. (2548). การศึกษาแนวทางการบริหารและจัดการศึกษาของสถานศึกษาในรูปแบบการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน. กรุงเทพฯ : ครุสภาลาดพร้าว.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-05-28

รูปแบบการอ้างอิง

ช่วยรักษา ด. ., เหมะธุลิน ด. . ., & กันนุลา ด. . (2025). รูปแบบภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร. วารสารสหวิทยาการพัฒนา (สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), 3(1), 83–98. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/IDHS/article/view/7991