การส่งเสริมโรงเรียนสุขภาวะในโรงเรียนขนาดเล็ก ด้วยกระบวนการเรียนรู้โดยให้ผู้เรียนใช้ปัญหาเป็นฐาน

บทคัดย่อ

          บทความฉบับนี้เป็นการกล่าวถึงการจัดการเรียนรู้แบบใช้ปัญญาเป็นฐาน โดยอิงมาจากทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญาเพียเจต์ ซึงเป็นการพัฒนาสติปัญญาเป็นไปตามช่วงวัย กล่าวคือ การส่งเสริมโรงเรียนสุขภาวะในโรงเรียนขนาดเล็กโดยให้ผู้เรียนใช้ปัญหาเป็นฐาน นำกระบวนการบริหารจัดการใหม่ที่ยึดเอาสุขภาวะเป็นตัวตั้ง เพื่อให้ผู้เรียนเป็นสุข องค์กรเป็นสุข สภาพแวดล้อมเป็นสุข ครอบครัวเป็นสุข และชุมชนเป็นสุข ทั้งมิติทางกาย ทางจิต ทางปัญญา และทางสังคม ที่เชื่อมโยงกันเป็นองค์รวมอย่างสมดุล ประกอบด้วย 1) ด้านสุขภาวะทางกาย คือ การมีร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรง มีเศรษฐกิจพอเพียง อยู่ท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่ดี และไม่มีอุบัติภัย 2) ด้านสุขภาวะทางจิต คือ จิตใจที่เป็นสุข ปรับตัวได้เมื่อเผชิญปัญหาและความเปลี่ยนแปลง 3) ด้านสุขภาวะทางปัญญา คือ มีความรอบรู้ รู้เท่าทันสรรพสิ่ง มีเมตตากรุณา มีสติ มีสมาธิ และ4) ด้านสุขภาวะทางสังคม คือ การอยู่ร่วมกันด้วยดีในครอบครัว ชุมชน สถานที่ทำงาน คนในชุมชน รวมถึงการมีบริการทางสังคมที่ดี มีความเสมอภาคและสันติภาพ เพื่อให้มีความสามารถรับมือความท้าทายและการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษที่ 21 โดยบูรณาการกับกระบวนการเรียนรู้โดยให้ผู้เรียนใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem–Based Learning) วิธีการเรียนการสอนจะนำปัญหาหรือสถานการณ์มาเป็นจุดเริ่มต้นของการแสวงหาความรู้และ ให้นักเรียนได้พัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหา เรียนโดยแบ่งเป็นกลุ่มย่อย การเรียนโดยการกำกับตนเอง (Self - Directed Learning) การทำงานร่วมกันเป็นทีม มีความยืดหยุ่นและสามารถเลือกปรับให้เหมาะแก่การใช้งานเพื่อใช้เป็นกระบวนการจัดการเรียนรู้ และประยุกต์ปรับใช้จัดการเรียนรู้อื่น ๆ