การส่งเสริมนวัตกรรมการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาในการทำเรือพนมพระ บนฐานข้อมูลดิจิทัลออนไลน์ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาภูมิปัญญาและพัฒนาการการทำเรือพนมพระ 2) พัฒนากิจกรรมการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญา และ 3) ส่งเสริมนวัตกรรมการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาในการทำเรือพนมพระบนฐานข้อมูลดิจิทัลออนไลน์ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ กลุ่มผู้รู้ในการทำเรือพนมพระ จำนวน 19 ราย และกลุ่มผู้เกี่ยวข้องการจัดงานชักพระ จำนวน 12 ราย เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า ภูมิปัญญาและพัฒนาการการทำเรือพนมพระได้แก่ ความเชื่อ รูปแบบวัสดุอุปกรณ์ในการทำ รูปแบบการตกแต่งและวัสดุอุปกรณ์ในการทำ การพัฒนากิจกรรมการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญา มีพัฒนาการของการทำเรือพนมพระคือ ใกล้วันงานจะเริ่มเตรียมงานนับแต่วันเข้าพรรษา จากนั้นจัดทำแบบร่าง จัดหาอุปกรณ์และโครงสร้างเพื่อนำไปสู่เริ่มงานโครงสร้างเรือพนมพระโดยการขึ้นโครงเหล็กจากนั้นตกแต่งเรือและบุษบก รวมถึงการประกอบส่วนต่าง ๆ เก็บสี ประดับไฟ ตกแต่งเรือและหลังจากนั้นจะเป็นงานตกแต่งผ้า ส่งเสริมนวัตกรรมการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาในการทำเรือพนมพระบนฐานข้อมูลดิจิทัลออนไลน์ โดยการส่งเสริมนวัตกรรมสำคัญ เพื่อเกิดการอนุรักษ์ควรจัดให้มีระบบเครือข่ายสารสนเทศภูมิปัญญาพื้นบ้าน พัฒนาความคิดสร้างสรรค์และปรับปรุงประเพณีให้เหมาะสมกับยุคสมัยและมีประโยชน์ในการดำรงชีวิต มีเครือข่ายการอนุรักษ์และแฟลตฟอร์มได้แก่ เครือข่ายคณะสงฆ์จังหวัดสุราษฎร์ธานี จำนวน 112 วัด เครือข่ายราชการ จำนวน 41 องค์กร และเครือข่ายเอกชน จำนวน 7 กลุ่ม