ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: การประยุกต์เพื่อการบริหารการเปลี่ยนแปลงในบริบทของสถานศึกษา
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงมีบทบาทสำคัญในการบริหารการเปลี่ยนแปลงในสถานศึกษา โดยผู้นำจะตัดสินใจอย่างรอบคอบ คำนึงถึงผลระยะสั้นและระยะยาว พร้อมรับฟังความคิดเห็นจากทุกฝ่าย การใช้หลักนี้ช่วยรักษาความสมดุลระหว่างผลประโยชน์องค์กรและสังคม เพิ่มความยืดหยุ่น ลดความเสี่ยง และเสริมสร้างความไว้วางใจระหว่างผู้นำและผู้ตาม บทความนี้มุ่งนำเสนอภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมีบทบาทสำคัญในการสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่มุ่งเน้นความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม เป็นการศึกษาเชิงเอกสาร สังเคราะห์เชิงเนื้อหา และสรุปเชิงพรรณนา ผลการศึกษพบว่า 1) การดำเนินงานที่คำนึงถึงความยั่งยืนไม่ใช่เพียงแค่การทำกำไรหรือการบรรลุเป้าหมายทางธุรกิจเท่านั้น แต่ยังต้องพิจารณาถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับชุมชนและสิ่งแวดล้อมในระยะยาวด้วย 2) มิติของการเตรียมความพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมจะช่วยให้องค์กรมีความสามารถในการปรับตัวมากขึ้น เนื่องจากการพิจารณาและเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายในระยะยาวทำให้การบริหารจัดการความเสี่ยงมีประสิทธิภาพมากขึ้น และ 3) การให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมองค์กรที่เน้นความยั่งยืน ส่งผลให้การดำเนินงานองค์กรเติบโตได้อย่างมั่นคงยั่งยืน ผลการศึกษาดังกล่าวได้สะท้อนภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงมีบทบาทสำคัญในการสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่มุ่งเน้นความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม โดยการตัดสินใจที่คำนึงถึงความยั่งยืนและผลกระทบระยะยาว ช่วยให้องค์กรสามารถปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น และบริหารความเสี่ยงได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเน้นความยั่งยืนในวัฒนธรรมองค์กรช่วยเสริมสร้างการเติบโตที่มั่นคงและยั่งยืน
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
บรรจง ลาวะลี. (2566). ภาวะผู้นำเชิงวิสัยทัศน์ตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา. วารสารวนัมฎองแหรกพุทธศาสตรปริทรรศน์, 10(2), 157-171.
ฝ่ายวิชาการ สถาพรบุ๊คส์. (2561). ศูนย์ศึกษาการพัฒนาต้นแบบ เรียนรู้ศาสตร์พระราชาอย่างยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: สถาพรบุ๊คส์.
พัชสิรี ชมภูคำ. (2552). องค์การและการจัดการ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แมคกรอ-ฮิล.
มณีรัตน์ จันทรา และคณะ. (2566). ภาวะผู้นำเชิงวิสัยทัศน์ของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาจันทบุรี เขต 1. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 10(12), 120-129.
เริงวิชญ์ นิลโคตร และคณะ. (2563). การประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในบริบทผู้ประกอบวิชาชีพครู. วารสารบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม, 16(1), 15-27.
วิรัช สงวนวงศ์วาน. (2547). การจัดการและพฤติกรรมองค์การ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: เพียร์สัน เอ็ดดูเคชั่น อินโดไชน่า.
วิไลลักษณ์ รู้กิจ และคณะ. (2567). ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคการเปลี่ยนแปลงโลก. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 7(2), 427-446.
สมนึก ชูปานกลีบ. (2560). การส่งเสริมให้นักศึกษาปฏิบัติตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. Veridian E-Journal Silpakorn University ฉบับภาษาไทย สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ, 10(3), 2631-2640.
สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาระบบราชการ. (2551). คู่มือการบริหารการเปลี่ยนแปลงเพื่อเสริมสร้างความเป็นเลิศในการปฏิบัติราชการของหน่วยงานภาครัฐ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2559). หลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี. กรุงเทพมหานคร: วสุนธรา จำกัด.
สุทธิพงษ์ ทะกอง และพระครูสุธีจริยวัฒน์. (2561). ตัวบ่งชี้ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรมสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน: โมเดลความสัมพันธ์เชิงโครงสร้าง. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม, 8(1), 49-58.
สุพจน์ อิงอาจ. (2564). มติชนมติครู: ผู้นำการศึกษายุค VUCA World. เรียกใช้เมื่อ 29 มิถุนายน 2567 จาก https://www.matichon.co.th/education/news_2578997
สุเมธ งามกนก. (2554). เศรษฐกิจพอเพียง: จากสถานศึกษาสู่ชุมชนยั่งยืน. วารสารการศึกษาและพัฒนาสังคม, 7(1), 6-17.
สุเมธ ตันติเวชกุล. (2554). พื้นฐานความคิดเศรษฐกิจพอเพียงจากงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับสังคมไทย”. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์ศึกษาเศรษฐกิจพอเพียง สถาบันพัฒนบริหารศาสตร์.
สุวิทย์ เมษินทรีย์. (2563). โลกเปลี่ยน คนปรับ: หลุดกับดัก ขยับสู่ความยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
อวยชัย รางชัยกุล. (2566). ภาวะผู้นำเชิงคุณธรรม: กระบวนการขับเคลื่อนองค์กรไปสู่เป้าหมายอย่างยั่งยืน. วารสารสหวิทยากรนวัตกรรมรปริทรรศน์, 6(2), 136-148.
เอกภักดิ์ ฉ่ำมณี และทนงศักดิ์ คุ้มไข่น้ำ. (2564). องค์ประกอบของภาวะผู้นำเชิงจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 21. ใน การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษาแห่งชาติ ครั้งที่ 22. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper and Row.
Gibson, J. et al. (1997). Organization: Behavior, Structure Process. Boston: McGraw-Hill.
Schermerhorn, J. R. (2005). Management. (8th ed.). New York: John Wiley & Sons.