การประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 เพื่อการพัฒนาครอบครัวของชุมชน วัดกลางใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี

Main Article Content

พระพงษ์สวัสดิ์ กตกิจฺโจ (ชวดชุม)

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาครอบครัวของชุมชนวัดกลางใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี 2) ศึกษาหลักอริยสัจ 4 ที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา 3) ประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 เพื่อการพัฒนาครอบครัวของชุมชน วัดกลางใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งผู้วิจัยได้สำรวจและเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การวิเคราะห์ข้อมูลและสรุปผล และนำข้อมูลจากที่ได้ทั้งหมดมาวิเคราะห์ ประมวลความ สรุปผล และนำเสนอในรูปแบบการเขียนบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า: 1) ครอบครัว คือ กลุ่มบุคคลที่อาศัยอยู่ร่วมกันมีความผูกพันกัน มีความรักความปรารถนาดีต่อกัน มีความสัมพันธ์ผูกพันกันทางสายโลหิตหรือกฎหมาย เป็นสถาบันพื้นฐานทางสังคมที่มีบทบาทขัดเกลาสมาชิกในครอบครัวโดยผ่านกระบวนการเรียนรู้ วิถีชีวิตประจำวัน วัฒนธรรมประเพณีเพื่อพัฒนาสู่ความก้าวหน้าและพัฒนาต่อไป 2) หลักอริยสัจ 4 คือ หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ถือว่าเป็นระบบใหญ่ที่สามารถทำให้เข้าใจชีวิตและครอบคลุมกระบวนการในการแก้ไขปัญหาอันประกอบด้วย 4 ประการ คือ 2.1) ทุกข์ ระบุปัญหา 2.2) สมุทัย วิเคราะห์ต้นเหตุ 2.3) นิโรธ ตั้งเป้าหมาย และ 2.4) มรรค วางแผนแนวทางแก้ไข 3) หลักอริยสัจ 4 เป็นหลักธรรมที่ช่วยแก้ปัญหาปัญหาครอบครัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถช่วยสร้างความเข้าใจ และความปรองดอง ให้มองปัญหาครอบครัวอย่างมีระบบ โดยเริ่มจากการยอมรับปัญหา ค้นหาสาเหตุ ตั้งเป้าหมาย และวางแนวทางแก้ไข ด้วยหลักการนี้สามารถแก้ปัญหาและพัฒนาครอบครัวสร้างความรัก ความเข้าใจ ทำให้มองเห็นปัญหาได้อย่างชัดเจน เข้าใจถึงสาเหตุ และร่วมมือกันแก้ไขด้วยวิธีที่สร้างสรรค์ โดยมีเป้าหมายเพื่อคืนความสงบสุขและความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว และอยู่ร่วมกันได้อย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
กตกิจฺโจ (ชวดชุม) พ. . (2025). การประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 เพื่อการพัฒนาครอบครัวของชุมชน วัดกลางใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารสังคมพัฒนศาสตร์, 8(7), 159–169. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JSSD/article/view/8628
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กวินารัตน์ สุทธิสุคนธ์ และคณะ. (2560). ปัจจัยที่มีผลต่อสัมพันธ์ภายในครอบครัวไทย. วารสารการบริหารท้องถิ่น, 10(2), 151-168.

โฆสิต ปนเปยมรัชฎ. (2532). การพัฒนาประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและการศึกษาแห่งชาติ.

จำเนียร กิ่งแก้ว. (2560). ผลของการสอนแบบอริยสัจสีที่มีต่อความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนบ้านป่าข่าจังหวัดอุบลราชธานี. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

พระจาตุรงค์ ฐิตญาโณ (พูลเกิด). (2565). การประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 เพื่อการพัฒนาครอบครัวของชุมชน บ้านทุ่งสาคร ตำบลปกาสัย อำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหากิตติพงษ์ ภูมิรา. (2560). การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสังคมศึกษาและความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของสามเณรในโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา ที่เรียนโดยการจัดการเรียนรู้แบบอริยสัจกับการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการ. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาการศึกษา. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

พุทธทาสภิกขุ. (2530). ชีวิตคู่. กรุงเทพมหานคร: สุขภาพใจ.

มนัสนันท์ ประภัสสรพิทยา. (2562). โปรแกรมพัฒนาชีวิตสำหรับครอบครัวตามหลักพุทธจิตวิทยา. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาพุทธจิตวิทยา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพมหานคร: บริษัท นานมีบุ๊คส์.

สุทิศ สวัสดี. (2565). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ด้านพุทธิพิสัยตามหลักอริยสัจ 4 สำหรับสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.