การพัฒนากฎหมายว่าด้วยการประกันวินาศภัย ตามพระราชบัญญัติ ประกันวินาศภัย พ.ศ. 2535

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีศึกษาวรรณกรรมและการวิเคราะห์กฎหมายเชิงเปรียบเทียบ เพื่อศึกษาปัญหาและแนวทางพัฒนากฎหมายว่าด้วยการประกันวินาศภัยของประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงค์ ได้แก่ 1) ศึกษาวิวัฒนาการ ความหมาย หลักการ แนวคิด และทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการประกันวินาศภัยและธุรกิจประกันวินาศภัย 2) ศึกษามาตรการทางกฎหมายของไทย เปรียบเทียบกับกฎหมายของญี่ปุ่น สิงคโปร์ และสหราชอาณาจักร 3) วิเคราะห์ปัญหาตามพระราชบัญญัติประกันวินาศภัย พ.ศ. 2535 ในสี่ประเด็น คือ ความเป็นเจ้าพนักงานของพนักงาน คปภ. การให้ข้อมูลอันเป็นเท็จต่อ คปภ. ความรับผิดของกรรมการหรือผู้บริหารกรณีประวิงการจ่ายค่าสินไหมทดแทน และการเปิดเผยข้อมูลบริษัทที่ฝ่าฝืนกฎหมาย และ 4) เสนอแนวทางการปรับปรุงกฎหมายเพื่อคุ้มครองสิทธิประโยชน์ของประชาชน ผลการวิจัยพบว่า ทั้งสี่ประเด็นสะท้อนข้อจำกัดสำคัญของกฎหมายไทย ได้แก่ การที่พนักงาน คปภ. ยังไม่ถือเป็น “เจ้าพนักงาน” ตามประมวลกฎหมายอาญา การไม่มีบทบัญญัติกำหนดความผิดฐานให้ข้อมูลอันเป็นเท็จต่อ คปภ. และการไม่กำหนดความรับผิดของกรรมการหรือผู้บริหารกรณีประวิงการจ่ายค่าสินไหมทดแทนจนทำให้บริษัทถูกเพิกถอนใบอนุญาต ปัญหาเหล่านี้ยิ่งชัดเจนในช่วงการระบาดของโควิด-19 ซึ่งหลายบริษัทประสบปัญหาสภาพคล่องและไม่สามารถจ่ายค่าสินไหมได้ นอกจากนี้ แม้มาตรา 111/2 จะให้อำนาจในการเปิดเผยชื่อบริษัทที่ฝ่าฝืนกฎหมาย แต่บทบัญญัติดังกล่าวยังไม่ถูกนำไปใช้จริงอย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งที่สำนักงาน คปภ. ได้นำหลัก Insurance Core Principles (ICP) มาใช้เป็นแนวทางในการกำกับดูแลแล้วก็ตาม งานวิจัยจึงเสนอให้ปรับปรุงกฎหมาย โดยกำหนดให้พนักงาน คปภ. เป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา บัญญัติความผิดฐานให้ข้อมูลเท็จต่อ คปภ. กำหนดความรับผิดของกรรมการหรือผู้บริหารกรณีประวิงการจ่ายค่าสินไหมทดแทน และกำหนดหลักเกณฑ์การเผยแพร่ข้อมูลการฝ่าฝืนกฎหมายอย่างโปร่งใสและตรวจสอบได้