AN ANALYSIS OF SECTION 41 OF THE NATIONAL HEALTH SECURITY ACT B.E. 2545: THE ROLE AND LIMITATIONS IN COMPENSATING FOR DAMAGE FROM THE PUBLIC HEALTH SERVICES
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Conflicts between healthcare professionals and patients represent a significant challenge impacting public confidence in Thailand’s healthcare system. These conflicts often arise from misaligned expectations, miscommunication, lack of mutual understanding, and potential medical errors. When left unresolved, such issues frequently escalate into legal disputes, thereby weakening trust in public health services. Section 41 of the National Health Security Act B.E. 2545 (2002) provides a mechanism for preliminary financial assistance to individuals harmed by medical treatment, without requiring proof of fault. This provision is intended to offer immediate relief and reduce the likelihood of litigation. Despite its commendable objectives, the practical implementation of Section 41 faces several limitations. These include insufficient compensation that does not reflect the actual extent of harm, concerns over the use of evidence from the compensation process in legal proceedings, and reluctance among medical practitioners to authorize payments due to fear that such actions may later be construed as admissions of guilt in court. This article proposes improvements to the compensation mechanism under Section 41. Specifically, it advocates for increasing the compensation ceiling to better align with the real damages suffered by patients. This would encourage both patients and healthcare providers to engage with the compensation process rather than resort to litigation. Furthermore, the article recommends establishing a Medical Dispute Mediation Center as an independent body to facilitate dialogue and resolution. Comprising medical and legal experts, this center would serve to mediate disputes before they progress to formal legal action. By enhancing the compensation framework and introducing structured mediation, these proposed reforms aim to reduce medical litigation, ease tensions between healthcare providers and patients, and foster a more trusting and sustainable healthcare system
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กนกศักดิ์ พ่วงลาภ. (2549). ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่: ศึกษากรณีการกระทำในการปฏิบัติหน้าที่. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขากฎหมายมหาชน. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2544). หลักกฎหมายปกครองเยอรมัน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กระทรวงสาธารณสุข. (2545). นโยบายหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข.
__________. (2561). การจัดการคดีสำหรับแพทย์จบใหม่. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข.
คณะทำงานพัฒนานโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า. (2544). ข้อเสนอหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ฉัตรสุมน พฤฒิภิญโญ. (2558). ระบบการชดเชยความเสียหายจากการรับบริการสาธารณสุขโดยไม่พิสูจน์ความผิด. วารสารกฎหมายสุขภาพและสาธารณสุข, 1(1), 60-75.
ชาญชัย แสวงศักดิ์. (2544). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายปกครอง. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เดือนตุลา.
__________. (2554). คำอธิบายกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่และความรับผิดชอบของรัฐโดยปราศจากความผิด. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน.
ธารินี ปกาสิทธิ์. (2546). การคุ้มครองสิทธิผู้ป่วยตามพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 ที่มีผลกระทบต่อการปฏิบัติงานของบุคลากรสาธารณสุข. ใน วิทยานิพนธ์สังคมสงเคราะห์มหาบัณฑิต สาขาการบริหารและนโยบายสวัสดิการสังคม. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ธิดารัตน์ ขาวเงินยวง. (2558). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ กับการพิจารณาการจ่ายเงินช่วยเหลือเบื้องต้น กรณีผู้รับบริการได้รับความเสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข. วารสารกฎหมายสุขภาพและสาธารณสุข, 1(3), 196-207.
มีนวรา ตันติภาคย์. (2551). ระบบการชดเชยความเสียหายจากการใช้บริการทางการแพทย์โดยไม่ต้องรับผิด. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติศาสตร์. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. (2544). ระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข.
สมิหรา ศักดิ์รัตน์. (2556). ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิผู้รับและผู้ให้บริการสาธารณสุข. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติศาสตร์. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. (2550). คู่มือการดำเนินงานจ่ายเงินช่วยเหลือเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข.
__________. (2557). คู่มือประชาชนระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าเพื่อความเป็นธรรมของระบบสุขภาพ. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงสาธารณสุข.
สิทธิพร ขันธพร. (2556). ปัญหาเกี่ยวกับการจ่ายเงินช่วยเหลือเบื้องต้น กรณีผู้รับความเสียหายจากการรักษาพยาบาลตามกฎหมายว่าด้วยหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิติศาสตร์. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สุจารี ตั้งเสงี่ยมวิสัย และคณะ. (2556). การศึกษาเปรียบเทียบการบริการสุขภาพของไทยตามพระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 กับการบริการสุขภาพตามกฎหมายอื่น. วารสารพยาบาล, 62(3), 52-58.
Elliott, T. (2024). How The Bolitho Test Changed the Understanding of Medical Negligence. Retrieved April 17, 2025, from https://www.ukcmls.co.uk/articles/tony-elliott/how-the-bolitho-test-changed-the-understanding-of-medical-negligence
Lauren Sutherland. (2020). Canterbury v Spence - the birth of “informed consent”. Retrieved April 18, 2025, from https://laurensutherlandqc-lawandethics.com/cases/canterbury-v-spence-the-birth-of-informed-consent/
Légifrance. (2002). Code de la santé publique. Retrieved April 17, 2025, from https://www.legifrance.gouv.fr/codes/texte_lc/LEGITEXT000006072665/
Mlindsey. (2013). German Patients' Rights Act. (2013). Retrieved April 17, 2025, from https://iall.org/german-patients-rights-act/
The Legal Quorum. (2024). Bolam v. Friern Hospital Management Committee (1957). Retrieved April 16, 2025, from https://thelegalquorum.com/bolam-v-friern-hospital-management-committee-1957/
