การสืบสานภูมิปัญญาหัตถกรรมจักสานคลุ้มเพื่อการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นของโรงเรียนเพียงหลวง 6 ในทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาองค์ความรู้ภูมิปัญญาหัตถกรรมจักสานคลุ้มในตำบลนนทรีย์ อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด 2) เพื่อสร้างหลักสูตรท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมการทำหัตถกรรมจักสานคลุ้ม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านผลิตภัณฑ์จักสานบ้านคลองโอน ตำบลนนทรีย์ อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด และกลุ่มคณะครูที่พัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น จำนวนทั้งหมด 11 คน ได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง ใช้วิธีการเชิงคุณภาพเป็นหลัก โดยรวบรวมข้อมูลโดยสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม

          ผลวิจัย พบว่า 1) ด้านองค์ความรู้ภูมิปัญญาหัตถกรรมจักสานคลุ้มในตำบลนนทรีย์ อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด ปัจจุบันภูมิปัญญาหัตถกรรมจักสานคลุ้มไม่ค่อยเป็นที่รู้จักมากนักในคนรุ่นใหม่ เพราะต้องอาศัยทักษะ สมาธิ และความอดทนสูง การออกแบบลวดลาย หรือรูปแบบของผลิตภัณฑ์หัตถกรรมจักสานคลุ้มให้มีความทันสมัยเพื่อนำมาถ่ายทอดแก่นักเรียนในการช่วยส่งเสริมทักษะและเสริมสร้างรายได้แก่นักเรียน เป็นการทำให้นักเรียนเห็นคุณค่าของภูมิปัญญาหัตถกรรมจักสานคลุ้มที่มีอยู่ในท้องถิ่นมากขึ้น 2) ด้านการสร้างหลักสูตรท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วมการทำหัตถกรรมจักสานคลุ้ม จากการสัมภาษณ์และการสนทนากลุ่มสามารถสรุปได้ว่าโรงเรียนและกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มจักสานคลุ้มมีความต้องการให้สร้างหลักสูตรท้องถิ่น โดยสอนให้นักเรียนได้รู้จักสภาพแวดล้อมชุมชน ทรัพยากรและภูมิปัญญาที่มีอยู่ในชุมชน และสามารถสร้างสรรค์ชิ้นงานออกมาได้โดยการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นการจักสานคลุ้มมาประยุกต์ใช้ให้เข้ากับบทเรียน