การวิเคราะห์ความขัดแย้งจากโครงการพัฒนาอุตสาหกรรมขนาดใหญ่: กรณีศึกษานิคมอุตสาหกรรมจะนะ

บทคัดย่อ

          โครงการนิคมอุตสาหกรรมจะนะมีแผนพัฒนาอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ก่อเกิดความเห็นต่าง กังวล และความขัดแย้ง บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเหตุการณ์สำคัญของโครงการ วิเคราะห์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง และประเด็นความขัดแย้ง ศึกษาเอกสารและสัมภาษณ์เชิงลึกผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง นำข้อมูลมาประยุกต์ใช้เครื่องมือแผนภาพตัวแสดงและความสัมพันธ์ เครื่องมือหัวหอมในการวิเคราะห์เนื้อหาและวิเคราะห์แก่นสาระ ผลการวิจัยพบว่าเหตุการณ์สำคัญเริ่มจาก ปี 2559 คณะรัฐมนตรีเห็นชอบหลักการโครงการเมืองต้นแบบ สามเหลี่ยม มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน ปี 2562 ขยายโครงการให้จะนะเป็นเมืองอุตสาหกรรมก้าวหน้าแห่งอนาคต ปี 2563 มีการชุมนุมคัดค้านหลายครั้ง ปี 2564 มีการชุมนุมหน้าทำเนียบรัฐบาลและมีการสลายการชุมนุม นำไปสู่การเรียกร้องให้ประเมินสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ (SEA) ปลายปี 2565 สำนักงานสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติว่าจ้างสถาบันอุดมศึกษาในพื้นที่จัดทำ SEA กำหนดเสร็จในระยะเวลา 18 เดือน ผลการวิเคราะห์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง พบความซับซ้อน ตัวแสดงมีภาครัฐ เอกชน องค์กรพัฒนาเอกชน และประชาชน การวิเคราะห์ประเด็นความขัดแย้งพบฝ่ายคัดค้านมีจุดยืน ไม่ต้องการนิคมอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ฝ่ายสนับสนุนมีจุดยืน สนับสนุนโครงการ จุดสนใจของฝ่ายคัดค้าน ไม่ต้องการเปลี่ยนผังเมืองเกษตรกรรมเป็นอุตสาหกรรม ฝ่ายสนับสนุนมีจุดสนใจยกระดับการพัฒนาพื้นที่แบบก้าวกระโดด ฝ่ายคัดค้านเห็นความจำเป็นในการปกป้องฐานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ฝ่ายสนับสนุนเห็นความจำเป็นในการขยายความเจริญทางเศรษฐกิจ ฝ่ายคัดค้านกลัวผลจากการเปลี่ยนแปลงทำให้คุณภาพชีวิตของคนในพื้นที่แย่ลง สอคคล้องกับฝ่ายสนับสนุนที่มีความกลัวว่าคุณภาพชีวิตของประชาชนในพื้นที่แย่ลง ข้อค้นพบสามารถใช้เป็นแนวทางในการแก้ไขความขัดแย้งและลดความรุนแรงที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต