การบูรณาการความเชื่อมโยงแนวปฏิบัติระหว่างหลักสัปปุริสธรรม กับการบริหารการจัดการอาชีวศึกษา
คำสำคัญ:
การบูรณาการ, สัปปุริสธรรม, การบริหารการจัดการอาชีวศึกษาบทคัดย่อ
การบริหารจัดการสถานศึกษาการอาชีวศึกษากับการผลิตและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เพื่อตอบสนองความต้องการในการพัฒนาประเทศ มีบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศชาติ ผ่านการผลิตและพัฒนากำลังคนที่มีคุณภาพ ตรงกับความต้องการของตลาดแรงงาน การจัดการอาชีวศึกษาเน้นการจัดการเรียนรู้ที่มีการปฏิบัติจริงหรือการศึกษาระบบทวิภาคี สนับสนุนให้สถานประกอบการเข้ามามีบทบาทในการจัดการศึกษา ช่วยให้ผู้เรียนมีเป้าหมายที่ชัดเจน มีทักษะฝีมือที่สอดคล้องกับความต้องการของสถานประกอบการ และสามารถทำงานได้จริง การบูรณาการ คือการนำส่วนย่อยที่สัมพันธ์กันมาผสมผสานเป็นองค์รวมเพื่อบรรลุเป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ หลักพุทธธรรมเป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าในพระไตรปิฎก โดยการบูรณาการพระพุทธศาสนากับศาสตร์สมัยใหม่ทำได้สองวิธี: พุทธวิทยา ใช้พระพุทธศาสนาเป็นฐานและเสริมด้วยศาสตร์สมัยใหม่ และธรรมวิทยา ใช้ศาสตร์สมัยใหม่เป็นฐานและเสริมด้วยหลักธรรม การบริหารเป็นการใช้ศาสตร์และศิลปะเพื่อจัดการทรัพยากรและประสานงานบุคลากรให้บรรลุเป้าหมายขององค์กรอย่างมีประสิทธิภาพ การบูรณาการความเชื่อมโยงแนวปฏิบัติระหว่างหลักสัปปุริสธรรมกับการบริหารการจัดการอาชีวศึกษา ได้แก่ 1) ธัมมัญญุตา: รู้หลักการและแนวทางการจัดการ 2) อัตถัญญุตา: วางแผนและกำหนดเป้าหมายชัดเจน 3) อัตตัญญุตา: เข้าใจความสามารถและข้อจำกัดของตน 4) มัตตัญญุตา: ใช้ทรัพยากรและงบประมาณอย่างมีประสิทธิภาพ 5) กาลัญญุตา: จัดการเวลาอย่างเหมาะสม 6) ปริสัญญุตา: เข้าใจและประสานงานกับชุมชน และ 7) ปุคคลัญญุตา หรือ ปุคคลปโรปรัญญุตา: เข้าใจและพัฒนาบุคลากร การใช้หลักธรรมเหล่านี้ช่วยเสริมสร้างการบริหารจัดการอาชีวศึกษาให้มีประสิทธิภาพ ตอบสนองความต้องการของผู้เรียนและสังคมได้อย่างเหมาะสม
References
กระทรวงศึกษาธิการ. (2564). แผนพัฒนาการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2564-2568. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา.
เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. (2546). การคิดเชิงบูรณาการ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: ซัคเซส มีเดีย.
ธีระรัตน์ กิจจารักษ์. (2542). เอกสารคำสอนวิชาการบริหารการศึกษา. เพชรบูรณ์: สถาบันราชภัฎเพชรบูรณ์.
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). (2565, 1พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 139 ตอนพิเศษ 258 ง. หน้า 9.
พงษ์ศักดิ์ ภูกาบขาว. (2553). ข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อความมีประสิทธิผลของโรงเรียนร่วมจังหวัดขอนแก่น. ใน วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
พระครูใบฏีกาวิเชียร มหาวชิรปัญโญ (คันทา). (2565). การนำหลักพุทธรรมมาบูรณาการการบริหาร และการนำสถานศึกษาสู่ความสำเร็จ. Journal of Modern Learning Development, 8(3), 382-384.
พระครูปฐมธีรวัฒน์ (บัญชา เทียนทอง). (2563). การบูรณาการเชิงพุทธกับการบริหาร. วารสารศิลปะศาสตร์ ราชมงคลสุวรรณภูมิ, 2(2), 486.
พระธนิษฐ์ ศรีสมบัติ, จิราภรณ์ ผันสว่าง และ สุเทพ เมยไธสง. (2566). การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการครองตน ครองคน และครองงานของบุคลากรในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 1. วารสารพุทธปรัชญาวิวัฒน์, 7(1), 1-11.
พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธัมมจิตโต). (2549). พุทธวิธีการบริหาร. กรุงเทพมหานคร:มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543 ก). พุทธธรรมฉบับปรับปรุงและขยายความ. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. (2542, 19 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 116 ตอนที่ 74 ก. หน้า 1.
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. (2545, 19 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 119 ตอนที่ 123 ก. หน้า 19.
เฟื่องฟ้า บุญจันทร์. (2564). บทบาทของการจัดการอาชีวศึกษาต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม. วารสารการอาชีวศึกษา, 42(2), 1-10.
วิชัย วงษ์ใหญ่. (2545). กระบวนการพัฒนาหลักสูตรและการเรียนการสอนภาคปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต), (2566). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 62). กรุงเทพมหานคร: วัดญาณเวศกวัน.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต), (2566). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. (พิมพ์ครั้งที่ 62). กรุงเทพมหานคร: วัดญาณเวศกวัน.
สมศักดิ์ คงเที่ยง. (2542). หลักการบริหารการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. (2567). รายงานประจำปี 2566. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา.
สำลี รักสุทธิ. (2546). คู่มือการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ตามเกณฑ์ใหม่ของ ก.ค. บูรณาการเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผลที่เกิดกับผู้เรียน. กรุงเทพมหานคร: เพิ่มทรัพย์การพิมพ์.
Bartol, K.M. and Martin, D.C. (1997). Management. (2nded). New York: McGraw-Hill.
Beane, J. A. (1991). Curriculum Planning and Development. Boston: Allyn and Bacon.
Herbert, A. S. (1947). Administrative Behavior. New York: Macmillan.
Robbins, S. P. (1994). Essentials of Organization Behavior. (4thed). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall.
