สภาพและแนวทางการพัฒนาการบริหารงานการเงินตาม หลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา

เมธาพัฒน์   กิตติ์ธนาเสถียร

ผู้แต่ง

เมธาพัฒน์ กิตติ์ธนาเสถียร -

คำสำคัญ:

การบริหารงาน, การเงิน, หลักธรรมาภิบาล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาสภาพการบริหารงานการเงินตามหลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยาศึกษา และศึกษาแนวทางการพัฒนาการบริหารงานการเงินตามหลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา โดยมีการดำเนินการวิจัย แบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาสภาพการบริหารงานการเงินตามหลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยาศึกษา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา หัวหน้าการเงิน และเจ้าหน้าที่การเงิน จำนวนทั้งหมด 87 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และขั้นตอนที่ 2 แนวทางการพัฒนาการบริหารงานการเงินตามหลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับการบริหารงานการเงิน จำนวน 5 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการศึกษาสภาพการบริหารงานการเงินตามหลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา พบว่า ในภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการนำเงินส่งคลังและฝากคลัง อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ ด้านการเบิกเงิน อยู่ในระดับมาก และด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ ด้านการจ่ายเงิน อยู่ในระดับมาก และด้านการเก็บรักษาเงิน อยู่ในระดับมาก และ 2) แนวทางการพัฒนาการบริหารงานการเงินตามหลักธรรมาภิบาลของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา พบว่า การบริหารงานการเงินในสถานศึกษาควรยึดหลักธรรมาภิบาล โดยครอบคลุมหลักนิติธรรม คุณธรรม ความโปร่งใส การมีส่วนร่วม ความรับผิดชอบ และความคุ้มค่า นอกจากนี้ควรพัฒนาระบบงานการเงินให้เป็นระบบดิจิทัล เพื่อเพิ่มความถูกต้องแม่นยำ ลดความซ้ำซ้อนของงาน และอำนวยความะสวกในการปฏิบัติ สามารถตรวจสอบย้อนหลังได้สะดวก ควรส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการพิจารณาแผนการใช้งบประมาณและการตรวจสอบผลการใช้จ่าย เพื่อสร้างความเชื่อมั่นและความโปร่งใสในการบริหาร จัดให้มีการอบรมพัฒนาความรู้และทักษะด้านงานการเงิน ให้กับครูและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องเป็นประจำทุกปี เพื่อให้เข้าใจระเบียบ ข้อบังคับ และระบบใหม่ ๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานการเงิน และลดข้อผิดพลาดในการปฏิบัติงาน นอกจากนี้ต้องส่งเสริมความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ และเปิดช่องทางให้สามารถแจ้งเบาะแสหรือร้องเรียนกรณีทุจริตโดยไม่ต้องเปิดเผยชื่อ เพื่อเสริมสร้างความน่าเชื่อถือและความมั่นคงทางจริยธรรม

เอกสารอ้างอิง

Chitchoat, S. (2017). Guidelines for budget administration based on good governance principles for opportunity expansion schools in Khlong Luang District, Pathum Thani Province. [Master’s thesis, Mahachulalongkornrajavidyalaya University].

Daeng-arun, N. (2019). Schools: A solution to corruption or the starting point? Retrieved May 8, 2024, from https://news.thaipbs.or.th/content/270872

Jongdee, A. (2017). A study of participatory roles in basic education school administration of basic education school committees in Chanthaburi, Rayong, and Trat provinces [Master's thesis, Rambhai Barni Rajabhat University]. Graduate School, Educational Administration Program.

Kanking, W. (2017). The conditions and problems of budget administration in basic education institutions under the Secondary Educational Service Area Office 29 [Master’s thesis, Ubon Ratchathani Rajabhat University].

Kulda, P. (2022). Guidelines for risk reduction in financial and budgetary management of educational institutions under the Nakhon Ratchasima Secondary Educational Service Area Office. [Master’s thesis, Nakhon Ratchasima Rajabhat University].

Ministry of Education. (2007). Ministerial Regulation on the Guidelines and Procedures for Decentralizing the Power of Management and Administration of Education, B.E. 2550. Retrieved May 8, 2025, from https://backoffice.onec.go.th/uploaded/Category/

Laws/RuleMetDistEdMnt2550-02-12-2010.pdf.

Ministry of Finance (2023). The Ministry of Finance Regulation Concerning Treasury Withdrawal, Revenue Collection, Expenditure, Treasury Cash Handling and Treasury Remittance, B.E. 2562. Retrieved May 8, 2025, from https://finance.rmuti.ac.th/finance%20law/การเบิกเงินจากคลัง2562.pdf

Office for National Education Standards and Quality Assessment (Public Organization). (2017). Manual for quality assessment according to basic education standards for internal quality assurance of educational institutions. National Buddhism Office Press.

Office of the Basic Education Commission. (2024). Guidelines for performance evaluation in finance and accounting of educational institutions. Retrieved May 8, 2024, from http://audit.obec.go.th/index.php/theory

Office of the Prime Minister. (1999). Regulation of the Office of the Prime Minister on the establishment of good governance system for public administration and society, B.E. 2542 (1999). Retrieved June 15, 2024, from https://dl.parliament.go.th/backoffice/viewer2300/web/viewer.php

Phonlapap, K. (2016). Problems in financial and accounting administration of schools based on opinions of school administrators and financial officers under the Secondary Educational Service Area Office 5. (Master’s thesis, Thepsatri Rajabhat University).

Pongkan, E. (2017). Risk management of school administrators under Ubon Ratchathani Primary Educational Service Area Office 3 [Master's thesis, Ubon Ratchathani Rajabhat University]. Graduate School, Educational Administration Program.

Puangthong, C. (2020). Guidelines for budget management based on good governance principles in educational institutions under the Secondary Educational Service Area Office 5. (Master’s thesis, Phranakhon Si Ayutthaya Rajabhat University).

Samma, W., Klinhom, P., & Phumklom, M. (2023). Guidelines for budget management of welfare schools group 1 under the Bureau of Special Education Administration. Journal of Academic Development for Buddhist Preachers Institute, 6(1). Retrieved May 21, 2024, from https://so06.tci-thaijo.org/index.php/tmd/issue/view/17693

Satiarn-atta, S. (2020). Guidelines for the development of financial and accounting operations in educational institutions under the Phra Nakhon Si Ayutthaya Primary Educational Service Area Office 1 [Master’s thesis, Phranakhon Si Ayutthaya Rajabhat University].

Tatip, T. (2016). The state of financial administration based on good governance principles in secondary schools under the Secondary Educational Service Area Office 41, Kamphaeng Phet Province. [Master’s thesis, Naresuan University].