โชห่วย จากรุ่นสู่รุ่น : ร้านค้าปลีกขนาดเล็กในเขตชุมชนเมืองราชบุรี ผ่านมุมมองพฤติกรรมการเลือกซื้อของลูกค้า
คำสำคัญ:
ร้านค้าปลีกขนาดเล็ก, การสืบทอดกิจการ, พฤติกรรมการเลือกซื้อของลูกค้าบทคัดย่อ
บทความวิชาการมีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาการคงอยู่และการปรับตัวของร้านค้าปลีกขนาดเล็กในเขตชุมชนเมืองจังหวัดราชบุรี และ 2) เสนอแนวทางการพัฒนาศักยภาพของร้านค้าปลีกขนาดเล็กในเขตชุมชนเมืองจังหวัดราชบุรีผ่านมุมมองพฤติกรรมการเลือกซื้อของลูกค้า ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ เทคโนโลยี และพฤติกรรมผู้บริโภคในยุคดิจิทัล โดยใช้แนวคิดด้านพฤติกรรมการเลือกซื้อของลูกค้าเป็นกรอบวิเคราะห์หลัก และการทบทวนวรรณกรรม การสังเคราะห์แนวคิดทฤษฎี ตลอดจนการสังเกตจากประสบการณ์ตรงของผู้เขียนที่พำนักอาศัยในพื้นที่ ผลการศึกษาพบว่า ร้านโชห่วยมีบทบาทสำคัญในชุมชนทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม โดยเฉพาะในแง่ความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับลูกค้า ความยืดหยุ่นในการให้บริการ และความสามารถในการปรับตัวเพื่อความอยู่รอด เช่น การปรับปรุงภาพลักษณ์ร้านค้า การใช้ช่องทางดิจิทัล การให้บริการชำระเงินที่หลากหลาย และการจัดกิจกรรมตามเทศกาลต่าง ๆ เพื่อสร้างความผูกพันกับลูกค้า พร้อมเสนอแนวทางการพัฒนาศักยภาพร้านค้าปลีกขนาดเล็ก ได้แก่ การปรับภาพลักษณ์ให้ทันสมัยแต่ยังคงความเป็นกันเอง การเพิ่มช่องทางการชำระเงิน การใช้สื่อโซเชียลมีเดียสร้างความสัมพันธ์ และการเสริมสร้างความภักดีจากลูกค้าประจำ และควรมีการสนับสนุนนโยบายจากภาครัฐเพื่อคงคุณค่าทางเศรษฐกิจและสังคมของร้านค้าปลีกขนาดเล็กในชุมชนเมืองอย่างยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาธุรกิจการค้า. (2561). คู่มือพัฒนาร้านโชห่วยให้ทันสมัย. เรียกใช้เมื่อ 1 กันยายน 2567 จาก https://www.dbd.go.th.
จิราภรณ์ แสงพุ่ม. (2562). การสืบทอดธุรกิจครอบครัวในบริบทวัฒนธรรมไทยเชื้อสายจีน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2564). รายงานแนวโน้มระบบการชำระเงินประเทศไทย ปี 2564. เรียกใช้เมื่อ 5 ตุลาคม 2567 จาก https://www.bot.or.th/
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2562). บทบาทและความสำคัญของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. กรุงเทพมหานคร: สสว. เรียกใช้เมื่อ 15 ตุลาคม 2567 https://www.sme.go.th
สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง. (2563). บทบาทเศรษฐกิจฐานรากในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงการคลัง.
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2564). ผลการสำรวจร้านค้าปลีกขนาดเล็กในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สสว. เรียกใช้เมื่อ 12 มกราคม 2568 จาก https://www.sme.go.th
สำนักงานเศรษฐกิจการค้า. (2564). รายงานการพัฒนาและปรับตัวของร้านค้าปลีกขนาดเล็กในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงพาณิชย์.
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2565). รายงานธุรกิจค้าปลีกขนาดเล็กในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สสว. เรียกใช้เมื่อ 13 มกราคม 2568 จาก https://www.sme.go.th
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2566). สรุปรายงานแนวโน้มธุรกิจค้าปลีกขนาดเล็ก ปี 2566. กรุงเทพมหานคร: สสว. เรียกใช้เมื่อ 14 มกราคม 2568 จาก https://www.sme.go.th
สำนักงานพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). ราชบุรีโมเดล: การขับเคลื่อนเศรษฐกิจ BCG ระดับจังหวัด. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สุภาวดี จิตรพิทักษ์. (2561). การปรับตัวของร้านค้าปลีกขนาดเล็กในยุคการค้าปลีกสมัยใหม่. วารสารบริหารธุรกิจ, 41(1), 99–114.
Aldrich, H. E. (1999). Organizations evolving. Sage Publications.
Boonpradub, S., & Thanarak, P. (2020). Factors influencing consumers’ decisions to shop at modern retailers in Thailand. Journal of Retail and Distribution Management, 48(3), 297–313.
Carroll, G. R., & Hannan, M. T. (2000). The demography of corporations and industries. Princeton University Press.
Charoensri, S., & Thanawan, C. (2020). Traditional grocery stores in Thailand: Challenges and adaptation. Asian Business Review, 10(2), 85–92.
Christopher, M. (2016). Logistics & supply chain management (5th ed.). Pearson.
Gibson-Graham, J. K. (2006). A postcapitalist politics. University of Minnesota Press.
Granovetter, M. (1985). Economic action and social structure: The problem of embeddedness.American Journal of Sociology, 91(3), 481–510. https://doi.org/10.1086/228311
Grewal, D., Roggeveen, A. L., & Nordfält, J. (2020). The future of retailing. Journal of Retailing, 96(1), 122–136.
Kotler, P., & Keller, K. L. (2016). Marketing management (15th ed.). Pearson Education.
Nelson, R. R., & Winter, S. G. (1982). An Evolutionary Theory of Economic Change. Harvard University Press.
Oldenburg, R. (1989). The great good place. Marlowe & Company.
Pongsakornrungsilp, S., & Schroeder, J. E. (2011). Understanding value co-creation in a co-consuming brand community. Marketing Theory, 11(3), 303–324.
Sharma, P. (2004). An overview of the field of family business studies: Current status and directions for the future. Family Business Review, 17(1), 1–36.
Teece, D. J., Peteraf, M. A., & Leih, S. (2016). Dynamic capabilities and organizational agility: Risk, uncertainty, and strategy in the innovation economy. California Management Review, 58(4), 13–35.
Treacy, M., & Wiersema, F. (1995). The discipline of market leaders: Choose your customers, narrow your focus, dominate your market. Basic Books.
Tushman, M. L., & O'Reilly, C. A. (1996). Ambidextrous organizations: Managing evolutionary and revolutionary change. California Management Review, 38(4), 8–30.
Wiranon, C., Phongvivat, C., & Limsiritong, N. (2020). Factors influencing customer loyalty towards local grocery stores in Thailand. International Journal of Business and Economic Affairs, 5(1), 13–23.
Yamsuan, J. (2018). The survival of traditional grocery stores in urban areas: A case study of Bangkok, Thailand. Asian Social Science, 14(10), 1–10.
