การวิจัยปฏิบัติการเพื่อพัฒนาความเข้าใจทางคณิตศาสตร์ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยใช้แนวปฏิบัติการสอน 5 ขั้น เรื่องรูปสี่เหลี่ยม ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
คำสำคัญ:
แนวปฏิบัติการสอน 5 ขั้น, ความเข้าใจทางคณิตศาสตร์, รูปสี่เหลี่ยมบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเข้าใจทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 35 คน โรงเรียนสาธิตฯ อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวปฏิบัติการสอน 5 ขั้น ใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการในชั้นเรียน 4 วงจร รวมเวลา 10 ชั่วโมง เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแผนการจัดการเรียนรู้ 4 แผน (ค่าเฉลี่ยความเหมาะสม 4.77) ใบกิจกรรม และแบบวัดความเข้าใจทางคณิตศาสตร์ (ค่า IOC ระหว่าง 0.67–1.00) วิเคราะห์ข้อมูลตามกรอบแนวคิดของ Pirie & Kieren (1994) พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่มีความเข้าใจทางคณิตศาสตร์ในชั้นที่ 1–3 ได้แก่ ความรู้พื้นฐาน (Primitive Knowing) การสร้างมโนภาพ (Image Making) และการมีมโนภาพ (Image Having) ในระดับสมบูรณ์ สำหรับชั้นที่ 4 การมองเห็นสมบัติ (Property Noticing) และชั้นที่ 5 การสร้างข้อสรุป (Formalizing) นักเรียนมีความเข้าใจในระดับสมบูรณ์และไม่สมบูรณ์ใกล้เคียงกัน (4:3) ซึ่งสอดคล้องกับผลจากแบบวัดความเข้าใจ อย่างไรก็ตาม พบว่านักเรียนหลายคนยังขาดความเข้าใจที่ถูกต้องในชั้นที่ 4 และ 5 ซึ่งส่งผลให้ความเข้าใจในชั้นที่ 6 การตั้งข้อสังเกต (Observing) ส่วนใหญ่ยังไม่ถูกต้อง การเรียนรู้โดยใช้แนวปฏิบัติการสอน 5 ขั้นจึงสามารถส่งเสริมความเข้าใจในระดับต้นได้อย่างชัดเจน แต่ยังควรพัฒนาวิธีการเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจในระดับสูงต่อไป
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
อัมพร ม้าคนอง. (2554). การจัดกิจกรรมคณิตศาสตร์เพื่อพัฒนาทักษะ. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์เอกสารวิชาการ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมชาย โพธิจาทุม. (2564). การศึกษาความฉลาดรู้ด้านคณิตศาสตร์เรื่องปริมาณ ปริภูมิและรูปทรงของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้ตามกระบวนการคิดให้เป็นคณิตศาสตร์. ใน วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สายไหม โพธิ์ศิริ. (2555). การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและพฤติกรรมการทำงานกลุ่มโดย ใช้ชุดการเรียนรู้ร่วมกับวิธีการเรียนแบบร่วมมือ วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง เศษส่วน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเทศบาล 3 ประชายินดี. Veridian E-Journal, 5(1), 505–522.
สถาบันทดสอบทางการศึกษา. (2566). สรุปผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ปีการศึกษา 2566. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2567, จาก https://www.niets.or.th/th/catalog/view/497/60.
สุธิดา นานช้า. (2545). ผลของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความเข้าใจทาง คณิตศาสตร์ที่มีต่อมโนทัศน์และความคงทนในการเรียนคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จังหวัดตรัง. ใน วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Hiebert & Carpenter (1992). Learning and teaching with understanding. In D. A. Grouws (Ed.), Handbook of research on Mathematical teaching and learning (pp. 65–97). New York: Macmillan.
Larsson (2015). Orchestrating mathematical whole-class discussions in the problem solving classroom: Theorizing challenges and support for teachers. Mälardalen University.
National Council of Teachers of Mathematical. (2000). Principles and standards for school Mathematical. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematical.
Pirie, S. E. B., & Kieren, T. E. (1994). Growth in mathematical understanding: How can we characterize it and how can we represent it? Educational Studies in Mathematical, 26(2–3), 165–190.
Sullivan, P., Clarke, D., & Clarke, B. (2013). Teaching with tasks for effective mathematics learning. Dordrecht: Springer.
Stein, Smith, Henningsen &Silver (2000). Implementing standards-based mathematics instruction: A casebook for professional development. Teachers College Press.
Zhao, J. (2019). Understanding of fraction magnitude and addition through game -based learning using Pizza Planet card game (Master’s thesis, MahidolUniversity). Faculty of Graduate Studies, Mahidol University.
