การศึกษาองค์ประกอบการพัฒนาอุปนิสัยของผู้มีประสิทธิผลสูงเสริมด้วยหลักพละ 5 ของผู้บริหารวิทยาลัย สังกัดสำนักงานอาชีวศึกษาจังหวัดหนองบัวลำภู

ผู้แต่ง

  • ศิวกร อินภูษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น
  • ประจิตร มหาหิง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น
  • ยิ่งสรรค์ หาพา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น

คำสำคัญ:

อุปนิสัยของผู้มีประสิทธิผลสูง, พละ 5, ผู้บริหารวิทยาลัย

บทคัดย่อ

   การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา สังเคราะห์ และยืนยันองค์ประกอบการพัฒนาอุปนิสัยของผู้มีประสิทธิผลสูงที่เสริมด้วยหลักพละ 5 สำหรับผู้บริหารวิทยาลัยอาชีวศึกษาในจังหวัดหนองบัวลำภู โดยใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิเคราะห์เอกสารและ     การประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญ 9 ท่าน จากสาขาการศึกษาระดับอุดมศึกษา อาชีวศึกษา และการวิจัย เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถามแบบประเมิน        5 ระดับ ที่ผ่านการตรวจสอบความเที่ยงตรงแล้ว กระบวนการวิจัยแบ่งเป็น 2 ขั้นตอนหลัก ได้แก่ 1) การศึกษาวิเคราะห์เอกสารวิชาการที่เกี่ยวข้อง และ 2) การประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบโดยผู้เชี่ยวชาญ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงบรรยาย ได้แก่ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการศึกษาพบว่า องค์ประกอบการพัฒนาอุปนิสัยประสิทธิผลสูงประกอบด้วย 2 ส่วนสำคัญที่สามารถบูรณาการกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ ได้แก่ อุปนิสัย       7 ประการ ตามแนวคิดของโควี (1989) และหลักพละ 5 ตามหลักพุทธธรรม โดยเฉพาะองค์ประกอบที่ได้รับการประเมินว่ามีความเหมาะสมสูงสุดคือ “การกำหนดผลลัพธ์ของการกระทำ” (ค่าเฉลี่ย 4.55) และ “การลับเลื่อยให้คมอยู่เสมอ” (ค่าเฉลี่ย 4.52) สำหรับตัวบ่งชี้ย่อยนั้น “การกำหนดวิสัยทัศน์” (ค่าเฉลี่ย 4.60) และ “การพัฒนาด้านสติปัญญา” (ค่าเฉลี่ย 4.55) ได้รับการประเมินในระดับสูงที่สุด ผลการประเมินความเป็นไปได้ในการนำไปปฏิบัติอยู่ในระดับสูง (ค่าเฉลี่ย 4.15-4.45) ซึ่งสะท้อนถึงศักยภาพในการประยุกต์ใช้จริงในการบริหารการศึกษา การวิจัยนี้ให้องค์ความรู้ใหม่ในการผสมผสานทฤษฎีตะวันตกกับหลักพุทธธรรม   เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้บริหารทั้งด้านสมรรถนะและจริยธรรมอย่างสมดุล สอดคล้องกับยุทธศาสตร์การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศไทย

เอกสารอ้างอิง

ชนัญญา ใยลออ. (2560). การบริหารตนเองเพื่อประสิทธิผลสูง. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เธียรไชย ยักทะวงษ์. (2564). การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ในองค์กร.มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

นวรัตน์ ไวชมภู, และ วัน เดชพิชัย. (2554). การพัฒนาทักษะภาวะผู้นำ. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

บุษกร วัฒนบุตร. (2567). ภาวะผู้นำเชิงบวกในองค์กรสมัยใหม่. สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระคันธสาราภิวงศ์. (2552). โพธิปักขิยธรรม. บริษัทบุญศิริการพิมพ์.

พระธรรมปิฎก. (2542). พุทธธรรม (ฉบับปรับปรุง). มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมวิสุทธิกวี (พิจิตร ฐิตวณฺโณ). (2549). การพัฒนาจิต. สร้างสรรค์บุ๊คส์.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (เล่มที่ 14 มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์). มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วรรณนิสา หนูวงศ์, อัญชลี จันทร์แจ่ม, และ ชลิตา วัฒนกรการ. (2566). บทบาทของภาวะผู้นำต่อความผูกพันในองค์กร. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช.

สงกรานต์ จิตสุทธิภากร. (2546). ศักยภาพแห่งตน. สำนักพิมพ์สุขภาพใจ.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2561). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. (พิมพ์ครั้งที่ 31). โรงพิมพ์บริษัทสหธรรมมิก.

สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน). (2565). รายงานการประเมินคุณภาพภายนอกวิทยาลัยสังกัดอาชีวศึกษา. สำนักงาน.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561–2580). สำนักงาน.

Brown, B. (2023). Dare to lead: Brave work, tough conversations, whole hearts. Random House.

Cameron, K. (2021). Positively energizing leadership: Virtuous actions and relationships that create high performance. Berrett-Koehler Publishers.

Clear, J. (2021). Atomic habits: An easy & proven way to build good habits & break bad ones. Avery.

Collins, J. (2020). Good to great: Why some companies make the leap... and others don't. HarperBusiness.

Covey, S. R. (1989). The 7 habits of highly effective people. Free Press.

Covey, S. R. (2020). The 7 habits of highly effective people: 30th anniversary edition. Simon & Schuster.

Duckworth, A. (2023). Grit: The power of passion and perseverance. Scribner.

Dweck, C. S. (2023). Mindset: The new psychology of success. Ballantine Books.

Edmondson, A. (2023). The fearless organization: Creating psychological safety in the workplace for learning, innovation, and growth. Wiley.

Edmondson, A. (2024). Right kind of wrong: The science of failing well. Atria Books.

Goleman, D. (2022). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ (25th anniversary ed.). Bantam.

Grant, A. (2023). Think again: The power of knowing what you don't know. Viking.

Heffernan, M. (2021). Uncharted: How to navigate the future. Avid Reader Press.

Kahneman, D., Sibony, O., & Sunstein, C. R. (2021). Noise: A flaw in human judgment. Little, Brown Spark.

Lencioni, P. (2022). The five dysfunctions of a team: A leadership fable (20th anniversary ed.). Jossey-Bass.

Newport, C. (2023). Deep work: Rules for focused success in a distracted world. Grand Central Publishing.

Pink, D. H. (2021). Drive: The surprising truth about what motivates us. Riverhead Books.

Pink, D. H. (2022). The power of regret: How looking backward moves us forward. Riverhead Books.

Sinek, S. (2019). Start with why: How great leaders inspire everyone to take action. Portfolio.

Sinek, S. (2021). The infinite game. Portfolio.

UNESCO. (2012). Education for sustainable development sourcebook. UNESCO.

United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 agenda for sustainable development. https://sdgs.un.org/2030agenda.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-29

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย