การจัดการเชิงพุทธกับงานบัญชีของวัด : แนวทางพุทธบัญชี เพื่อความโปร่งใสและยั่งยืน

ผู้แต่ง

  • พระปลัดณพงษกร กนฺตวณฺโณ (ปิ่นทอง) วิทยาลัยสงฆ์เพชรบุรี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระสมุห์อาคม อาคมธีโร (กุญแจนาค) วิทยาลัยสงฆ์เพชรบุรี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การจัดการเชิงพุทธ, งานบัญชีของวัด, ความโปร่งใสและยั่งยืน

บทคัดย่อ

วัดในพระพุทธศาสนาเป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย ดังนั้น กิจการและทรัพย์สินของนิติบุคคล ผู้มีหน้าที่รับผิดชอบในการปกครองดูแล ก็คือ เจ้าอาวาสจะต้องดำเนินการจัดให้ไวยาวัจกรหรือผู้จัดประโยชน์ของวัดซึ่งเจ้าอาวาสแต่งตั้งทำบัญชีรับจ่ายเงินของวัด และเมื่อสิ้นปีปฏิทินให้ทำบัญชีเงินรับจ่ายและคงเหลือ ทั้งนี้ ให้เจ้าอาวาสตรวจตราดูแลให้เป็นไป โดยเรียบร้อยและถูกต้อง แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งยังขาดระบบบัญชีที่เป็นมาตรฐานและชัดเจน พระภิกษุขาดความรู้ด้านการบัญชีและการบริหารจัดการ ขาดบุคลากรสนับสนุนที่มีความเชี่ยวชาญ และขาดการมีส่วนร่วมของญาติโยมในการตรวจสอบ จึงเป็นปัจจัยที่ต้องนำหลัก “พุทธบัญชี” เข้ามาช่วยบริหารจัดการ โดยการพัฒนาคุณธรรมและความสามารถของผู้ปฏิบัติงาน สร้างความร่วมมือและบรรยากาศที่ดีในการทำงาน รวมทั้งปลูกฝังทัศนคติที่ดีในการทำงาน เน้นความรักในงาน ความขยันเอาใจใส่ และการใช้ปัญญาวิเคราะห์งานอย่างรอบคอบ เพื่อรักษาคุณภาพและความโปร่งใสของข้อมูลบัญชี การบริหารงานที่สมดุลทั้งด้านคุณธรรมและประสิทธิภาพการน้อมนำหลักธรรมทั้งสามมาใช้ช่วยให้การจัดการบัญชีวัดเป็นระบบ มีธรรมาภิบาล โปร่งใส และสามารถตรวจสอบได้ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อความยั่งยืนในระยะยาว ดังนั้นด้วยแนวทางที่กล่าวมาจึงนำมาสู่ผลลัพธ์ของการทำบัญชีเชิงพุทธ งานบัญชีที่ยั่งยืนสร้างความไว้วางใจในชุมชน เสริมสร้างความน่าเชื่อถือของวัด และสนับสนุนการบริหารจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นธรรม

ประวัติผู้แต่ง

พระปลัดณพงษกร กนฺตวณฺโณ (ปิ่นทอง), วิทยาลัยสงฆ์เพชรบุรี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

.

เอกสารอ้างอิง

เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. (2561). การพัฒนาประชาคมเมืองเพื่อความเป็นเมืองน่าอยู่. รัฐสภาวารสาร, 24(9). 1-14.

คณะกรรมาธิการการศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สถาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 25. (2564). คู่มือการจัดทำบัญชีทรัพย์สินของวัด. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

จรัส สุวรรณมาลา. (2546). ระบบงบประมาณและการจัดการแบบมุ่งผลสำเร็จในภาครัฐ : ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับพลเมืองยุคใหม่. กรุงเทพมหานคร: ธนธัชการพิมพ์.

จารุณี สิงหกุล และพระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2563). การพัฒนาการบริหารจัดการด้าน การเงินของวัดไทยตามหลักสันติธรรมาภิบาล ศึกษากรณีวัดท่าคอยนาง อำเภอปรางค์กู่ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์, 8(5), 1664-1679.

ถวิลวดี บุรีกุลและคณะ. (2545). โครงการศึกษาเพื่อพัฒนาดัชนีวัดผลการพัฒนาระบบบริหารจัดการที่ดี. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า.

พระปลัด บรรจง วิสารโท (บุญเพ็ง). (2566). การพัฒนาการบริหารจัดการบัญชีทางการเงินของวัดในจังหวัดปทุมธานี. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 6(2), 23 – 35.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 11, 20. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ศศิพร ชาญศิลป์. 2564. อิทธิพลจรรยาบรรณวิชาชีพบัญชี ทักษะการปฏิบัติงานตรวจสอบและความเป็นมืออาชีพที่ส่งผลต่อคุรภาพรายงานการสอบบัญชีในมุมมองของผู้ให้บริการสอบบัญชี ในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์บัญชีมหาบัณฑิต, คณะบัญชี: มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2544). คู่มือการสร้างระบบบริหารกิจการบ้านเมืองและสังคมที่ดี. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานข้าราชการพลเรือน.

เสาร์คำ ใส่แก้ว และภัสนันท์ พ่วงเถื่อน. (2563). หลักธรรมาภิบาลในกระบวนการยุติธรรมของคณะสงฆ์ในจังหวัดชลบุรี. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารงานยุติธรรมและสังคม. คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์: มหาวิทยาลัยบูรพา.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-29

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ