การจัดการเชิงพุทธกับงานบัญชีของวัด : แนวทางพุทธบัญชี เพื่อความโปร่งใสและยั่งยืน
คำสำคัญ:
การจัดการเชิงพุทธ, งานบัญชีของวัด, ความโปร่งใสและยั่งยืนบทคัดย่อ
วัดในพระพุทธศาสนาเป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย ดังนั้น กิจการและทรัพย์สินของนิติบุคคล ผู้มีหน้าที่รับผิดชอบในการปกครองดูแล ก็คือ เจ้าอาวาสจะต้องดำเนินการจัดให้ไวยาวัจกรหรือผู้จัดประโยชน์ของวัดซึ่งเจ้าอาวาสแต่งตั้งทำบัญชีรับจ่ายเงินของวัด และเมื่อสิ้นปีปฏิทินให้ทำบัญชีเงินรับจ่ายและคงเหลือ ทั้งนี้ ให้เจ้าอาวาสตรวจตราดูแลให้เป็นไป โดยเรียบร้อยและถูกต้อง แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งยังขาดระบบบัญชีที่เป็นมาตรฐานและชัดเจน พระภิกษุขาดความรู้ด้านการบัญชีและการบริหารจัดการ ขาดบุคลากรสนับสนุนที่มีความเชี่ยวชาญ และขาดการมีส่วนร่วมของญาติโยมในการตรวจสอบ จึงเป็นปัจจัยที่ต้องนำหลัก “พุทธบัญชี” เข้ามาช่วยบริหารจัดการ โดยการพัฒนาคุณธรรมและความสามารถของผู้ปฏิบัติงาน สร้างความร่วมมือและบรรยากาศที่ดีในการทำงาน รวมทั้งปลูกฝังทัศนคติที่ดีในการทำงาน เน้นความรักในงาน ความขยันเอาใจใส่ และการใช้ปัญญาวิเคราะห์งานอย่างรอบคอบ เพื่อรักษาคุณภาพและความโปร่งใสของข้อมูลบัญชี การบริหารงานที่สมดุลทั้งด้านคุณธรรมและประสิทธิภาพการน้อมนำหลักธรรมทั้งสามมาใช้ช่วยให้การจัดการบัญชีวัดเป็นระบบ มีธรรมาภิบาล โปร่งใส และสามารถตรวจสอบได้ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อความยั่งยืนในระยะยาว ดังนั้นด้วยแนวทางที่กล่าวมาจึงนำมาสู่ผลลัพธ์ของการทำบัญชีเชิงพุทธ งานบัญชีที่ยั่งยืนสร้างความไว้วางใจในชุมชน เสริมสร้างความน่าเชื่อถือของวัด และสนับสนุนการบริหารจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นธรรม
เอกสารอ้างอิง
เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. (2561). การพัฒนาประชาคมเมืองเพื่อความเป็นเมืองน่าอยู่. รัฐสภาวารสาร, 24(9). 1-14.
คณะกรรมาธิการการศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สถาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 25. (2564). คู่มือการจัดทำบัญชีทรัพย์สินของวัด. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
จรัส สุวรรณมาลา. (2546). ระบบงบประมาณและการจัดการแบบมุ่งผลสำเร็จในภาครัฐ : ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับพลเมืองยุคใหม่. กรุงเทพมหานคร: ธนธัชการพิมพ์.
จารุณี สิงหกุล และพระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2563). การพัฒนาการบริหารจัดการด้าน การเงินของวัดไทยตามหลักสันติธรรมาภิบาล ศึกษากรณีวัดท่าคอยนาง อำเภอปรางค์กู่ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์, 8(5), 1664-1679.
ถวิลวดี บุรีกุลและคณะ. (2545). โครงการศึกษาเพื่อพัฒนาดัชนีวัดผลการพัฒนาระบบบริหารจัดการที่ดี. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า.
พระปลัด บรรจง วิสารโท (บุญเพ็ง). (2566). การพัฒนาการบริหารจัดการบัญชีทางการเงินของวัดในจังหวัดปทุมธานี. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 6(2), 23 – 35.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 11, 20. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ศศิพร ชาญศิลป์. 2564. อิทธิพลจรรยาบรรณวิชาชีพบัญชี ทักษะการปฏิบัติงานตรวจสอบและความเป็นมืออาชีพที่ส่งผลต่อคุรภาพรายงานการสอบบัญชีในมุมมองของผู้ให้บริการสอบบัญชี ในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์บัญชีมหาบัณฑิต, คณะบัญชี: มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2544). คู่มือการสร้างระบบบริหารกิจการบ้านเมืองและสังคมที่ดี. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานข้าราชการพลเรือน.
เสาร์คำ ใส่แก้ว และภัสนันท์ พ่วงเถื่อน. (2563). หลักธรรมาภิบาลในกระบวนการยุติธรรมของคณะสงฆ์ในจังหวัดชลบุรี. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารงานยุติธรรมและสังคม. คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์: มหาวิทยาลัยบูรพา.
