ความสัมพันธ์ระหว่างความสำคัญของอินสตาแกรมและการเห็นคุณค่าในตนเองโดยมีการเปรียบเทียบทางสังคมเป็นตัวแปรส่งผ่าน

Main Article Content

เนตรวิภา รอดริน
อารดา ศรีเภาทอง
อิทธิพัฒน์ ลูกอินทร์
นรุตม์ พรประสิทธิ์
ธนพล เลี้ยงสุขสันต์
สำเนียง เพชรจอม

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ


อินสตาแกรมเป็นหนึ่งในแอปพลิเคชันที่ได้รับความนิยมสูงสุดในประเทศไทย โดยอยู่ในสามอันดับแรกของแอปพลิเคชันยอดนิยม การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความสำคัญของอินสตาแกรมกับการเห็นคุณค่าในตนเอง โดยมีการเปรียบเทียบทางสังคมเป็นตัวแปรส่งผ่าน กลุ่มตัวอย่างคือนิสิตมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จำนวน 207 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสุ่มตัวอย่าง แบบตามสะดวกผ่านแบบสอบถามออนไลน์ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามความสำคัญของอินสตาแกรม (α = 0.823) มาตรวัดการเปรียบเทียบทางสังคม (α = 0.929) และมาตรวัดการเห็นคุณค่าในตนเอง (α = 0.877) ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย PROCESS macro บนโปรแกรม SPSS พบว่า ความสำคัญของอินสตาแกรมไม่มีผลโดยตรงต่อการเห็นคุณค่าในตนเอง (β = -0.12, p > 0.05) แต่มีผลในทางลบต่อการเห็นคุณค่าในตนเองโดยมีการเปรียบเทียบทางสังคมกับบุคคลที่ประสบความสำเร็จมากกว่าเป็นตัวแปรส่งผ่าน (β = -0.4380***, p < 0.001) ในขณะที่การเปรียบเทียบทางสังคมกับบุคคลที่ประสบความสำเร็จน้อยกว่าไม่มีผลต่อการเห็นคุณค่าในตนเอง (β = 0.1535, p = 0.07) ผลการวิจัยนี้ชี้ให้เห็นถึงอิทธิพลของโซเชียลมีเดียในการกระตุ้นกระบวนการเปรียบเทียบทางสังคม โดยเฉพาะการเปรียบเทียบกับบุคคลที่ประสบความสำเร็จมากกว่า ซึ่งส่งผลให้ผู้ใช้เห็นคุณค่าในตนเองลดลง การศึกษานี้เสนอให้ส่งเสริมการตระหนักรู้ในการใช้อินสตาแกรมอย่างเหมาะสม เพื่อลดผลกระทบด้านลบและเพิ่มผลกระทบด้านบวกที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งาน

Article Details

How to Cite
รอดริน เ., ศรีเภาทอง อ., ลูกอินทร์ อ., พรประสิทธิ์ น., เลี้ยงสุขสันต์ ธ., & เพชรจอม ส. (2025). ความสัมพันธ์ระหว่างความสำคัญของอินสตาแกรมและการเห็นคุณค่าในตนเองโดยมีการเปรียบเทียบทางสังคมเป็นตัวแปรส่งผ่าน. วารสารจิตวิทยา, 22(1), 50–65. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JPsychol/article/view/6213
บท
บทความวิจัย

References

เอกสารอ้างอิง

ครองรัตน์ ดุลลาพันธ์. (2561). พฤติกรรมการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์และปัจจัยทางจิตที่พยากรณ์ภาวะ

โรคซึมเศร้า [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์].

ทินกร วงศ์ปการันย์. (2554). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของแบบวัดความภาคภูมิใจในตนเองของ

โรเซนเบิร์ก: การศึกษาในนักศึกษาไทย. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 56(1), 59–70.

พัชรี ศุภดิษฐ์. (2551). อิทธิพลของการเปรียบเทียบทางสังคมและรายได้ต่อความสุขเชิงอัตวิสัย

[วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย].

สุธนี ลิกขะไชย. (2555). ผลของการใช้โปรแกรมต่อการเห็นคุณค่าในตนเองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่

-3 โรงเรียนลอยสายอนุสรณ์ สำนักงานเขตลาดพร้าว กรุงเทพมหานคร [วิทยานิพนธ์กศ.ม.

(จิตวิทยาการแนะแนว), มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ].

Berryman, C., Ferguson, C. J., & Negy, C. (2017). Social media use and mental health among

young adults. Psychiatric Quarterly, 89(2), 307–314.

https://doi.org/10.1007/s11126-017-9535-6

Coopersmith, S. (1981). Coopersmith self-esteem inventories. PsycTESTS Dataset.

https://doi.org/10.1037/t06456-000

Farooq, H., Farrukh, H., & Khan, Z. (2023). The influence of social media on adolescents' self-

esteem. Qlantic Journal of Social Sciences and Humanities, 4(3), 173–182.

https://doi.org/10.55737/qjssh.413440589

Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human Relations, 7(2), 117–

https://doi.org/10.1177/001872675400700202

Forsyth, D. R. (2006). Group dynamics. Thomson/Wadsworth.

Frieiro, P., González‐Rodríguez, R., & Domínguez‐Alonso, J. (2022). Self-esteem and

socialization in social networks as determinants in adolescents' eating disorders. Health

& Social Care in the Community, 30(6), 1–10. https://doi.org/10.1111/hsc.13843

Gibbons, F. X., & Buunk, B. P. (1999). Individual differences in social comparison:

Development of a scale of social comparison orientation. Journal of Personality and

Social Psychology, 76(1), 129–142. https://doi.org/10.1037//0022-3514.76.1.129

Gray-Little, B., Williams, V. S., & Hancock, T. D. (1997). An item response theory analysis of

the Rosenberg self-esteem scale. Personality and Social Psychology Bulletin, 23(5),

–451. https://doi.org/10.1177/0146167297235001

Hinshaw, K., & Eddy, C. L. (2023). Instagram and adolescence. The Journal of Social Media in

Society, 12(2), 281–293. Retrieved from https://thejsms.org

Insight era. (2023, November 7). สรุปข้อมูลที่ควรรู้ digital 2023 Thailand จาก we are social และ

meltwater. Insight Era Co., Ltd. https://www.insightera.co.th/digital-2023-thailand/

Jiang, S., & Ngien, A. (2020). The effects of Instagram use, social comparison, and self-esteem

on social anxiety: A survey study in Singapore. Social media + Society, 6(2),

https://doi.org/10.1177/2056305120912488

Kamthoncharoenrung, T., & Bhovichitra, P. (2021). The Impact of Instagram Usage on Self-

esteem among Young Adults in Thailand. RSU International Research Conference 2021

on Social Science and Humanity, Education, Management, and Arts, 185–196.

https://doi.org/10.14458/RSU.res.2021.249

Loi, N. M., Thorsteinsson, E. B., & Ebdell, E. J. (2020). Social comparison as a potential

moderator of the relationship between social media use and psychological wellbeing

in young adults. SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.3516448

McAlister, K. L., Beatty, C. C., Smith-Caswell, J. E., Yourell, J. L., & Huberty, J. L. (2024).

Social media use in adolescents: Bans, benefits, and emotion regulation

behaviors. JMIR Mental Health, 11, e64626. https://doi.org/10.2196/64626

Midgley, C., Thai, S., Lockwood, P., Kovacheff, C., & Page-Gould, E. (2021). When every day is

a high school reunion: Social media comparisons and self-esteem. Journal of

Personality and Social Psychology, 121(2), 285–307.

https://doi.org/10.1037/pspi0000336

Nugraha, A., Ichsan, I., Ningtyas, M., Arief, A. S., & Cakranegara, P. (2022). Behavior analysis of

social media use among adolescents. SinkrOn, 7(2), 399–

https://doi.org/10.33395/sinkron.v7i2.11317

Reid, D., & Weigle, P. (2014). Social media use among adolescents: Benefits and risks.

Adolescent Psychiatry, 4(2), 73–80.

https://doi.org/10.2174/221067660402140709115810

Sherlock, M., & Wagstaff, D. L. (2019). Exploring the relationship between frequency of

Instagram use, exposure to idealized images, and psychological well-being in women.

Psychology of Popular Media Culture, 8(4), 482–490.

https://doi.org/10.1037/ppm0000182

Tan, S. (2022, October 10). Generational trends in Thailand’s social media use: How gen Z

differs from other age groups. YouGov. https://business.yougov.com/content/44004-

generational-trends-thailand-social-media-Gen-Z

Vogel, E. A., Rose, J. P., Roberts, L. R., & Eckles, K. (2014). Social comparison, social media,

and self-esteem. Psychology of Popular Media Culture, 3(4), 206–222.

https://doi.org/10.1037/ppm0000047