The Timeline and Change of Communities in The Area of Paknampo Before 1957
DOI:
https://doi.org/10.69598/decorativeartsjournal.2.105%20-%20144Keywords:
Paknampo, Timeline, Change of communityAbstract
The study describes the history of the Paknampo region of Nakhonsawan province from the Sukhothai period to 1957. From Phrabang in the Sukhothai period to Nakhonsawan in the Ayutthaya period to Rattanakosin in the Rattanakosin period, the text discusses the settlement and functions of the city during different eras. From the establishment of a trading community in the Paknampo region on the banks of the Nan River to the current development of Paknampo town on the banks of the Ping River and the west bank of the Chaophraya River, this article traces the history of the region. In summary, the evolution of the Paknampo region can be divided into three distinct periods. The first period spanned from Sukhothai to late Ayutthaya, the second from the late Ayutthaya reign of King Narai to 1900, and the third from after 1900 to 1950. It is for the purpose of studying local history and learning about the past way of living in Paknampo town.
References
พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร. (2484). การรถไฟไทย. โรงพิมพ์กรมรถไฟ.
กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. (2544). เก้าเลี้ยว. ศูนย์พัฒนาหนังสือ.
กรมศิลปากร. (2516). ทะเบียนโบราณวัตถุสถานทั่วราชอาณาจักร. กรมศิลปากร.
กระทรวงมหาดไทย. (2565). สมุดภาพ 130 ปี กระทรวงมหาดไทย 2435 - 2565. กระทรวงมหาดไทย.
กระทรวงมหาดไทย. (2529). ประวัติมหาดไทยส่วนภูมิภาค จังหวัดนครสวรรค์ 2529. ไพศาลการพิมพ์.
คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ. (2542). วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญา จังหวัดนครสวรรค์. กระทรวงมหาดไทย กระทรวงศึกษาธิการ และกรมศิลปากร.
เจตน์กมล วงษ์ท้าว. (2549). โบราณสถาน แหล่งโบราณคดี และสถานที่สำคัญ จังหวัดนครสวรรค์และอุทัยธานี. สำนักโบราณคดี กรมศิลปากร.
จี. วิลเลียม สกินเนอร์. (2564). Chinese Society in Thailand: An Analytical History [สังคมจีนในประเทศไทย: ประวัติศาสตร์เชิงวิเคราะห์]. มติชน.
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. (2528). อภิปรายทั่วไปและสรุปผลการสัมมนา. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 539-550). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. (2555). ประมวลแผนที่ : ประวัติศาสตร์-ภูมิศาสตร์-การเมืองกับลัทธิอาณานิคมในอาเซียน-อุษาคเนย์. มูลนิธิโตโยตา.
เด็กชายผักอีเลิด. (2565, 31 สิงหาคม). ชำแหละพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา หนึ่งกรรมต่างวาระ ต้องศึกษาด้วยวิจารณญาณ. https://www.silpa-mag.com/history/article_92135
ทิวา ศุภจรรยา. (2528). สภาพแวดล้อมและโบราณคดีในจังหวัดนครสวรรค์. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 335-364). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
ทิวารักษ์ เสรีภาพ. (2553). เมืองปากน้ำโพโดยย่อ. ภาพเก่าเล่าขานตำนานเมืองปากน้ำโพ. ใน อเนก นาวิกมูล และคณะ (บ.ก.). (น. 20-21). โรงพิมพ์เดือนตุลา.
ธีระวัฒน์ แสนคำ. (2564). บทบาทเมืองนครสวรรค์ในประวัติศาสตร์อยุธยา. วารสารวิชาการอยุธยาศึกษา, 13(1), 23-37.
ประเสริฐ ณ นคร. (2528:). ประวัติศาสตร์ในจารึกจังหวัดนครสวรรค์. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 139-145). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
ประเสริฐ ณ นคร. (2549). ประวัติศาสตร์เบ็ดเตล็ด : รวมบทนิพนธ์ “เสาหลักทางวิชาการ”. มติชน.
ประเสริฐ ณ นคร. (2562). บทความวิชาการจาก สารานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. อนุสรณ์ในการพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร. สำนักงานราชบัณฑิตยสภา.
ปิติชัย พงษ์วานิชอนันต์. (2543). นครสวรรค์. องค์การค้าของคุรุสภา.
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. (2510). เสด็จประพาสต้นในรัชกาลที่ 5. โรงพิมพ์กรมสรรพสามิต.
มงเซเญอร์ ปาลเลกัวซ์. (2552). Descripthion de Royaume Thai ou Siam [เรื่องเล่ากรุงสยาม]. ศรีปัญญา.
มานพ สุวรรณศรี. (2553). ภาพถ่ายเหตุการณ์ สถานที่และอื่น ๆ ของตลาดปากน้ำโพในยุค 2490-2520 โดย มานพ สุวรรณศรี. ในอเนก นาวิกมูล และคณะ (บ.ก.), ภาพเก่าเล่าขานตำนานเมืองปากน้ำโพ. (น. 33-144). โรงพิมพ์เดือนตุลา.
นิพันธพงศ์ พุมมา. (2563). เมืองพระบาง ในประวัติศาสตร์นครสวรรค์. ไพศาลการพิมพ์.
รวี สิริอิสสระนันท์. (2553). พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับหลวงประเสริฐ, คำให้การชาวกรุงเก่า, คำให้การขุนหลวงหาวัด. สำนักพิมพ์ศรีปัญญา.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2520). อักขรานุกรมภูมิศาสตร์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2520 เล่ม 1, 2, 3. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรมการปกครอง.
วชรพร อังกูรชัชชัย และ ดอกรัก พยัคศรี. (2550, 13 กุมภาพันธ์). จารึกวัดเขากบ. https://www.db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/215
สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ. (2555). การเสด็จตรวจราชการหัวเมืองของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. สถาบันดำรงราชานุภาพ.
สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ. (2509). พระราชนิพนธ์ เที่ยวตามทางรถไฟ. โรงพิมพ์สุทธิสารการพิมพ์.
สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ. (2515). ประชุมพระราชนิพนธ์บางเรื่อง.
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์. (2552). บันทึกเรื่องความรู้ต่าง ๆ เล่ม 3. มูลนิธิเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป.
สาระพัน. (2564, 18 มิถุนายน). ศึกเลือดวัดสี่เขา นครสวรรค์ [Video]. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=9WcF5sxi-gI
สํานักศิลปะและวัฒนธรรม ราชภัฏนครสวรรค์. (2562). นครสวรรค์ศึกษา. วิสุทธิ์การพิมพ์.
สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2559, 5 กุมภาพันธ์). สุจิตต์ วงษ์เทศ : ปากน้ำโพ (นครสวรรค์) ได้ชื่อจากปากน้ำของแม่น้ำโพ (อุตรดิตถ์). https://www.matichon.co.th/entertainment/arts-culture/news_26858
สุจินดา เจียมศรีพงษ์. (2528). ชุมชนจีนและการเติมโตทางการค้าในจังหวัดนครสวรรค์. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 213-224). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
สุชาติ แสงทอง, สุภาวรรณ วงค์คำจันทร์, ทัศนีพร วิศาลสุวรรณกร และพงษ์ศักดิ์ ศิริโสม. (2559). 100 ปี วิถีปากน้ำโพ ประเพณีและพิธีกรรมแห่งเจ้าปากน้ำโพ. ซีดี เอ็กซ์เพิร์ท.
สุชาติ แสงทอง. (2560). นครสวรรค์ศึกษา บันทึกเรื่องราวคนจีนปากน้ำโพ. สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.
สุทธิพันธ์ ขุทรานนท์. (2528). การศึกษาประวัติศาสตร์เมืองนครสวรรค์จากจารึก ตำนาน นิทาน จดหมายเหตุ. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 407-426). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
สุเนตร ชุตินธรานนท์. (2528). นครสวรรค์ เมืองประชุมพลในประวัติศาสตร์สงครามไทยรบพม่าสมัยอยุธยา. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 196-202). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
เสนีย์ ปราโมช. (2528). บรรยายพิเศษ. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 508-521). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์. (ม.ป.ป.). 19 พฤษภาคม 2459 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เปลี่ยนคำว่าเมือง เรียกว่า “จังหวัด”. https://www.crownproperty.or.th/19-พฤษภาคม-2459-พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว-ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม
หลวงเทศาจิตรวิจารณ์. (2468). ว่าด้วยแม่น้ำที่มีในประเทศสยาม. โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร.
หอมรดกไทย. (ม.ป.ป.). มรดกทางวัฒนธรรม. http://www.thaiheritage.net/nation/oldcity/nakhonsawan3.htm
อุดม จิตราทร. (2528). นครสวรรค์ในความทรงจำของข้าพเจ้า. นครสวรรค์ เมืองประชุมพลในประวัติศาสตร์สงครามไทยรบพม่าสมัยอยุธยา. ใน สุภรณ์ โอเจริญ (บ.ก.), นครสวรรค์ : รัฐกึ่งกลาง, รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นจังหวัดนครสวรรค์. (น. 471-490). วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
Carter, Cecil. (1904). The Kingdom of Siam - Ministry of Agriculture, Louisiana Purchase Exposition. G.P. Putnam's Sons.
Smyth, Herbert Warington. (1898). Five Years in Siam from 1891 to 1896. Murray.
McCarthy, James. (1900: 128). Surveying and exploring in Siam. Murray.
Campbell, John Gordon Drummond. (1902: 34). Siam in the Twentieth Century. Edward Arnold.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Categories
License
Copyright (c) 2023 DEC Journal
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
จัดทำโดย ฝ่ายวิชาการ คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ลิขสิทธิ์ของบทความเป็นของเจ้าของบทความ บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นทรรศนะของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่รับผิดชอบต่อบทความนั้น