การวิเคราะห์ภาพจิตรกรรมพุทธประวัติตอนมารผจญแบบประเพณีไทยด้วยทฤษฎีสุนทรียภาพแห่งรส

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอแนวทางการวิเคราะห์ภาพจิตรกรรมพุทธประวัติตอนมารผจญแบบประเพณีไทยด้วยทฤษฎีสุนทรียภาพแห่งรส ซึ่งเป็นทฤษฎีที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในสุนทรียศาสตร์อินเดีย โดยการอธิบายถึงที่มาและแนวคิดของทฤษฎีโดยสังเขป ก่อนที่จะเชื่อมโยงไปสู่วรรณกรรมพุทธประวัติในเหตุการณ์ตอนมารผจญ อันเป็นที่มาของจิตรกรรมพุทธประวัติตอนมารผจญ แล้วอธิบายรายละเอียดในภาพจิตรกรรมที่ตรงกับรสต่างๆ ท้ายที่สุดจึงทำการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของรสที่ปรากฏในรายละเอียดแต่ละส่วนของภาพ การเกิดรสหนึ่งจากรสหนึ่ง และการแปรทิศทางของรสในภาพ โดยทั้งหมดนี้เพื่อมุ่งหมายให้เกิดความเข้าใจลึกซึ้งยิ่งขึ้นต่อความหมายภาพจิตรกรรมตอนมารผจญ อีกทั้งยังอาจเป็นแนวทางสำหรับการนำทฤษฎีสุนทรียภาพแห่งรสไปประยุกต์ใช้ในการสร้างสรรค์ หรือในการวิเคราะห์งานจิตรกรรมแบบประเพณีไทยอื่นๆต่อไปด้วย