คุณลักษณะและคุณสมบัติของไม้สวนป่าไทยกับการนำไปใช้ผลิตผลงานสร้างสรรค์
DOI:
https://doi.org/10.69598/decorativeartsjournal.4.58-77คำสำคัญ:
ไม้สวนป่า, คุณลักษณะของไม้, คุณสมบัติไม้, ผลงานสร้างสรรค์บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) องค์ความรู้ ทักษะ และแนวคิดในการจัดการไม้สวนป่าทั้งกระบวนการ 2) คุณลักษณะและคุณสมบัติของไม้สวนป่าที่เหมาะสมต่อการใช้ผลิตผลงานสร้างสรรค์ และ3) แนวทางการนำคุณสมบัติเด่นของไม้สวนป่าไปใช้ในงานสร้างสรรค์ประเภทต่าง ๆ โดยใช้วิธีวิจัยแบบ Inductive คือการสรุปหลักการทั่วไปจากการสังเกตข้อมูลหรือกรณีย่อย ๆ หลาย ๆ กรณี โดยเป็นการสรุปจากส่วนย่อยไปหาส่วนรวม หรือจากเฉพาะเจาะจงไปสู่ทั่วไป ร่วมกับวิธีวิจัยแบบ Participatory Action Research (PAR) เก็บข้อมูลจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ เกษตรกร ผู้ประกอบการสวนป่า นักวิชาการป่าไม้ และนักสร้างสรรค์สาขาต่าง ๆโดยมีขั้นตอนการดำเนินงานตั้งแต่ การประชุมกลุ่ม และการจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการ การสัมภาษณ์เชิงลึก ข้อมูลที่ได้ถูกนำมาวิเคราะห์เนื้อหาด้วยวิธี Conventional Content Analysis ผลการวิจัยพบว่า องค์ความรู้สำคัญในการจัดการไม้สวนป่า ได้แก่ การเลือกชนิดไม้ที่เหมาะสมและปลูกให้มีความหลากหลาย การจำแนกชนิดไม้อย่างถูกต้อง การปลูก การดูแลรักษาอย่างเหมาะสม การเก็บเกี่ยวและแปรรูปอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการกำหนดวัตถุประสงค์ที่ชัดเจนในการนำไม้ไปใช้งาน คุณลักษณะและคุณสมบัติสำคัญของไม้สวนป่าที่เหมาะสมต่องานสร้างสรรค์ เช่น เฉดสีของเนื้อไม้และลายเสี้ยนที่เกิดจากทักษะการผ่าแปรรูปที่ถูกต้อง ชั้นคุณภาพของไม้ที่ให้ความแข็งแรงเหมาะสมกับการใช้งาน ความคงขนาดและความคงทนตามธรรมชาติ แนวทางการนำคุณสมบัติเด่นของไม้สวนป่าไปใชงาน มีความแตกต่างกันตามลักษณะงาน เช่น งานสถาปัตยกรรมเน้นที่ความยาวของไม้ คุณสมบัติเชิงกลและความคงทนต่อสภาพแวดล้อม งานผลิตภัณฑ์และเฟอร์นิเจอร์เน้นคุณลักษณะทางกายภาพ เนื้อไม้ที่มีความแข็งเหมาะสมกับเครื่องมือ เครื่องจักร ความหลากหลายของลายไม้และเฉดสี ส่วนงานศิลปะงานช่างฝีมือเน้นความสวยงามตามธรรมชาติของชนิดไม้ ข้อค้นพบสำคัญคือ ความจำเป็นในการพัฒนาฐานข้อมูลคุณสมบัติของไม้สวนป่าในแต่ละช่วงอายุ การส่งเสริมการปลูกไม้ที่ตรงกับความต้องการของตลาด และการสร้างเครือข่ายเชื่อมโยงระหว่างผู้ปลูกและนักสร้างสรรค์ เพื่อส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากไม้สวนป่าอย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน
References
ปีติพงศ์ พึ่งบุญ, ชัยวัฒน์ ศิริพัฒนกุล, และธนาวุฒิ ศรีสุวรรณ. (2563). การพัฒนาระบบนิเวศน์ไม้เศรษฐกิจแบบครบวงจร. วารสารวิจัยและพัฒนา วช., 43(1), 1-14.
วิชาญ เอียดทอง. (2557). ไม้สักและการปลูกสร้างสวนป่า. ภาควิชาวนวัฒนวิทยา คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์. (2564). ไม้ : วัสดุสร้างสรรค์ที่ยั่งยืน. https://www.creative.or.th/wood-sustainable-creative-material/
Adamson, G. W. (2018). Wood properties and uses of plantation-grown teak (Tectona grandis). Forests, 9(6), 323.
Beaudry, M. C. (2012). The material world revealed: Archaeological approaches to the study of wood. In M. C. Beaudry & T. G. Parno (Eds.), Archaeologies of mobility and movement, (pp. 21-40). Springer.
Hoadley, R. B. (2000). Understanding wood: A craftsman's guide to wood technology. Taunton Press.
Ladrach, W. E. (2009). Management of teak plantations for solid wood products. International Forestry Review, 11(4), 464-473.
Mead, D. J. (2005). Forests for wood production. Agroforestry: Trees in sustainable agriculture, 1-27.
Nair, C. T. S. (2007). Changes in forest management and their impact on wood availability and supply. International Forestry Review, 9(1), 514-523.
Sedjo, R. A. (1999). The potential of high-yield plantation forestry for meeting timber needs. New Forests, 17(1-3), 339-359.
Shmulsky, R., & Jones, P. D. (2019). Forest products and wood science: An introduction. John Wiley & Sons.
Walker, J. C. (2017). Primary wood processing: Principles and practice. Springer.
Williston, E. M. (1976). Wood characteristics and their effect on drying quality. Forest Products Journal, 26(10), 23-29.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
หมวดหมู่
License
Copyright (c) 2025 DEC Journal
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
จัดทำโดย ฝ่ายวิชาการ คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ลิขสิทธิ์ของบทความเป็นของเจ้าของบทความ บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นทรรศนะของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่รับผิดชอบต่อบทความนั้น
