ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น สมุทรสาคร : การบูรณาการแผนการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนบ้านปล่อง อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร

Main Article Content

นันทวัฒน์ ภูกองแก้ว
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ในตะวัน กำหอม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษา ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น สมุทรสาคร 2) บูรณาการแผนการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนบ้านปล่อง อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาครประชากรและกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ประกอบด้วย 1) กลุ่มผู้รู้ คือ กลุ่มบุคคลที่มีข้อมูลเชิงลึกในด้านประวัติศาสตร์สมุทรสาคร 2) กลุ่มผู้ปฏิบัติ คือ ครู นักเรียน 3)กลุ่มบุคคลทั่วไป คือ ประชาชนทั่วจังหวัดสมุทรสาคร การวิจัยครั้งนี้ใช้วิธีวิจัย เชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือในการเก็บรวมรวบข้อมูล คือ แบบสำรวจ แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกต จัดประชุมกลุ่มย่อยและการประชุมเชิงปฏิบัติการ


ผลการวิจัยพบว่า 1) ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นชุมชนบ้านท่าจีน คือ สมุทรสาคร ที่ปรากฏในหลักฐานและเอกสารการค้นคว้า เป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีพื้นฐานจากการเป็นเมืองท่าปากน้ำที่อยู่ไม่ไกลจากราชธานี ทั้งกรุงศรีอยุธยาและกรุงเทพมหานคร จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ปรากฏร่วมสมัย และงานนิพนธ์ที่เขียนในเชิงการรวบรวมหลักฐานและพัฒนาการทางวัฒนธรรมที่สำคัญของจังหวัดสมุทรสาคร ความสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์ที่มีความเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ชาติไทย ทั้งในด้านของบุคคลสำคัญ เหตุการณ์สำคัญ หรือสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของจังหวัดสมุทรสาคร เช่น คลองโคกขาม พันท้ายนรสิงห์ วัดโคกขาม คลองมหาชัย ท่าฉลอม การจัดตั้งสุขาภิบาลหัวเมืองแห่งแรก สถานีรถไฟมหาชัย คลองสุนัขหอน 2) การบูรณาการแผนการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนบ้านปล่อง อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร  ซึ่งใช้โครงงานทางประวัติศาสตร์ ให้ผู้เรียนได้สืบค้น เรื่องราวในอดีตในสังคมมนุษย์ในพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง ช่วงเวลาใดช่วงเวลาหนึ่ง (มิติของเวลา) โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ ประกอบด้วยขั้นตอนหลัก 6 ขั้นตอน คือ 1) ตั้งประเด็นศึกษา 2) รวบรวมข้อมูลจากหลักฐาน 3) วิเคราะห์ตรวจสอบ หลักฐาน 4) การตีความหลักฐาน 5) การสังเคราะห์ข้อมูล และ 6) การนำเสนอผลการศึกษา  ทำให้ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์เรื่องราวเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ได้ และนำวิธีการทางประวัติศาสตร์มาใช้ในการศึกษาเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว และท้องถิ่นของตนได้อย่างเหมาะสม

Article Details

How to Cite
ภูกองแก้ว น., & กำหอม ใ. (2022). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น สมุทรสาคร : การบูรณาการแผนการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนบ้านปล่อง อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร. วารสารวิชาการรัตนบุศย์, 4(3), 176–193. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/rtnb/article/view/1823
บท
บทความวิจัย

References

กระทรวงศึกษาธิการ.(2563). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทยจำกัด.

ตรงใจ หุตางกุร และคณะ.(2559). เรื่องภูมิสังคมและประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเมืองสมุทรสาครกรณีศึกษาภูมินามในอำเภอเมืองสมุทรสาคร. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.

ทรงคุณ จันทจร.(2553). ทฤษฎีวัฒนธรรมและสังคม. มหาสารคาม : สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัย มหาสารคาม.

ทิศนา แขมมณี.(2548). ศาสตร์การสอน :องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มี่ประสิทธิภาพ. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นิธิ เอียวศรีวงศ์และ อาคม พัฒิยะ.(2525). หลักฐานประวัติศาสตร์ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร:ดวงดีการพิมพ์.

ในตะวัน กำหอม.(2559). การวิจัยประยุกต์ทางวัฒนธรรม. เล่ม 2. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยทองสุข.

วรวิทย์ นิเทศศิลป และชวลิต ขอดศิริ.(2560).การบูรณาการการเรียน การสอนด้วยวิธีการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นล้านนา.การบูรณาการ; การจัดการเรียนการสอน; การทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม; ท้องถิ่นล้านนา.สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ศศิพัชร จำปา.(2558). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น โดยใช้แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ เพื่อส่งเสริมกระบวนการคิดทางประวัติศาสตร์.ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร สาขาวิชาสังคมศึกษา ภาควิชาหลักสูตรและวิธีสอน คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.

สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.(2556). ปฏิรูปการศึกษาไทยแล้วไปไหน? กับ ‘สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์’.สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ). กรุงเทพ.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.(2549). คู่มือประเมินสมรรถนะครู. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

สุภาภรณ์ จินดามณีโรจน์.(2527). การศึกษาประวัติศาสตร์สมัยใหม่-ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นลุ่มนาท่าจีน. ศูนย์วิจัยมหาวิทยาลัยศิลปากร.

สุภาภรณ์ จินดามณีโรจน์. (2553).ประวัติศาสตร์สังคมของชุมชนลุ่มน้ำท่าจีน. กรุงเทพมหานคร: สร้างสรรค์,2554.

สิริวรรณ สิรวณิชย์.(2561). การศึกษาสำรวจสถานภาพความรู้ทางประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ชุมชนบ้านท่าจีน สมุทรสาคร.สาขาวิชาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Marino, M. P. (2012). “Urban Space as a Primary Source: Local History and Historical Thinking in New York city” The Social Studies. 3: 107-116.