บทบาทสภาองค์กรชุมชนกับการพัฒนาประชาธิปไตยฐานราก The Role of the Community Organization Council and the Development of Foundation Democracy

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอให้เห็นถึงบทบาทของสภาองค์กรชุมชนกับการพัฒนาประชาธิปไตยฐานราก จากการศึกษาและสรุปบทเรียนการขับเคลื่อนงานพัฒนากิจการสภาองค์กรชุมชน พบว่า สภาองค์กรชุมชน ได้เข้าไปมีบทบาทและสร้างการมีส่วนร่วมในการพัฒนาประชาธิปไตยฐานราก ซึ่งเริ่มต้นจากชุมชน/หมู่บ้าน เป็นรูปแบบของประชาธิปไตยแบบปรึกษาหารือ สภาองค์กรชุมชนตำบลเป็นภาคประชาสังคมที่จะเข้ามีส่วนร่วมในการพัฒนาประชาธิปไตยให้กับปัจเจกบุคคล โดยให้หมู่บ้าน/ชุมชนท้องถิ่น เป็นพื้นที่กลางในการประชุมเพื่อปรึกษาหารือทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และส่งเสริมวัฒนธรรมประชาธิปไตยให้เกิดขึ้น ดังนั้นการขับเคลื่อนสภาองค์กรชุมชนตำบลจึงมีความโน้มเอียงและนำไปสู่การสร้างให้ชุมชนปกครองตนเอง ดูแลตัวเองตามแนวคิด ประชาธิปไตยที่ประชาชนปกครองตนเอง เพื่อให้ชุมชนเป็นยุทธศาสตร์การสร้างประชาธิปไตยในระดับชุมชนท้องถิ่น เริ่มจากหมู่บ้าน/ชุมชน ควบคู่ไปกับการสร้างประชาธิปไตยในระดับชาติได้ ซึ่งเป็นไปตามเจตจำนงหมายเหตุท้ายพระราชบัญญัติสภาองค์กรชุมชน พ.ศ. 2551 ได้ระบุถึงความคาดหวังต่อการจัดตั้งสภาองค์กรชุมชนไว้ว่า เหตุผลในการประกาศใช้ พระราชบัญญัติฉบับนี้คือ เพื่อให้ชุมชนมีความเข้มแข็งสามารถจัดการตนเองได้อย่างยั่งยืน รวมทั้งมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาประเทศ การสร้างระบอบประชาธิปไตย และระบบธรรมาภิบาลซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยได้บัญญัติรับรองสิทธิ ชุมชน และประชาชนให้มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาท้องถิ่น ตามความหลากหลายของวิถีชีวิต วัฒนธรรมและภูมิปัญญาของท้องถิ่น