พระธาตุพนม : ประเพณีนมัสการกับการบูรณาการและส่งเสริมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม Phra That Phanom: Worship tradition with integration and promotion of learning social studies learning group Religion and culture
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติและความเป็นมาของประเพณีนมัสการพระธาตุพนมและเพื่อบูรณาการส่งเสริมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ประชากรและกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ประกอบด้วย 1) กลุ่มผู้รู้ คือ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับประเพณีนมัสการพระธาตุพนม 2) กลุ่มผู้ปฏิบัติ คือ กลุ่มผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน ศึกษานิเทศก์ เป็นผู้ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับการบูรณาการส่งเสริมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม และ 3) กลุ่มทั่วไป คือ กลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ ประชาชนทั่วไป เป็นผู้เคยไปร่วมประเพณีนมัสการพระธาตุพนม การศึกษาครั้งนี้ผู้วิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสำรวจ แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม
ผลการศึกษา พบว่า ประเพณีนมัสการพระธาตุพนม สามารถบูรณาการส่งเสริมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โดยใช้วิธีการบูรณาการในส่วนที่มีความสอดคล้องกับมาตรฐาน การเรียนรู้แต่ละเนื้อหาสาระ ซึ่งสามารถแบ่งตามสาระการเรียนรู้ออกเป็น 5 สาระ ดังนี้ 1) สาระศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม 2) สาระหน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิตในสังคม 3) สาระเศรษฐศาสตร์ 4) สาระประวัติศาสตร์ และ 5) สาระภูมิศาสตร์ โดยสร้างองค์ความรู้ ความเข้าใจ และตระหนักต่อศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หลักธรรมของพระพุทธศาสนา รู้จักความเป็นพลเมืองที่ดี รักษาคุณค่าของวัฒนธรรม บริหารจัดการทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่นอย่างจำกัด สามารถดำรงชีวิตอย่างมีดุลยภาพตามหลักเศรษฐศาสตร์ และเข้าใจในประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของตนเอง ตลอดจนสามารถนำเสนอข้อมูลภูมิสารสนเทศในการอนุรักษ์ประเพณีนมัสการพระธาตุพนม และพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้มีความยั่งยืน โดยใช้เนื้อหาสาระการเรียนรู้ทั้ง 5 สาระ ทำการออกแบบกระบวนการเรียนรู้ และจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับบริบทหรือความสนใจของผู้เรียนบนพื้นฐาน ความแตกต่างระหว่างบุคคล ภายใต้การบูรณาการเนื้อหาประเพณีนมัสการพระธาตุพนมในรายวิชากลุ่มสาระ การเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ.(2563). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช2551 และมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดฯ(ฉบับปรับปรุงพ.ศ. 2560). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ณัฏฐ์วัฒน์ อนันตะสุข.(2564).มโนทัศน์ว่าด้วยการสอนภูมิศาสตร์แนวใหม่ เพื่อการรู้เรื่องภูมิศาสตร์ของนักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน.วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.15(2),7-21.
ธราวุฒิ บุญเหลือ และยุภาพร ไชยแสน.(2562). การศึกษากระบวนการจัดทำฐานข้อมูลสารสนเทศเมือง กรณีศึกษาขอบเขตพื้นที่ที่จะเสนอขึ้นทะเบียนมรดกโลก อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม. โครงการประชุมวิชาการวางแผนภาคและเมือง (URPAS) “ภูมิปัญญาเพื่อ เมืองอัจฉริยะ” (Wisdom for Smart City) ครั้งที่ 7, 13-14 มิถุนายน 2562 คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมืองและนฤมิตศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 2562(7), 52-5.
ในตะวัน กำหอม.(2559).การวิจัยประยุกต์ทางวัฒนธรรม. จังหวัดมหาสารคาม: โรงพิมพ์ทีคอม.
พระเทพรัตนโมลี (แก้ว อุทุมมาลา).(2560). พระธาตุพนม.พิมพ์ครั้งที่ 3 ปรับปรุงใหม่. มติชน: นนทบุรี.
พระมหาบุญนำ ปรกฺกโม (คนหมั่น). (2560).การศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อและการบูชาพระธาตุของชาวพุทธในล้านช้าง. ดุษฏีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฏีบัณฑิต สาขาพระพุทธศาสนา, พระนครศรีอยุทธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาอนุพงศ์ วริทธิเมธี (แสนสุพรรณ์).(2563).ศึกษาแนวทางการจัดการงานนมัสการพระธาตุพนมเชิงพุทธ. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น.
แพรวพรรณ ปาสานำ.(2566).การศึกษาผลกระทบที่เกิดขึ้นกับพื้นที่มรดกโลกทางวัฒนธรรม กรณีศึกษา พื้นที่เสนอขอขึ้นบัญชีพระธาตุพนมสู่มรดกโลก อ.ธาตุพนม จ.นครพนม. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมืองและนฤมิตศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม.
รุ่งทิวา จินดาศรี และโพชารี ลินจง.(2559).การรับรู้องค์ประกอบด้านจิตวิทยาของนักท่องเที่ยวที่มีต่อภาพลักษณ์ของพระธาตุพนม จังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
วิภาดา พินลา.(2560).แนวทางการจัดการเรียนรู้ของครูสังคมศึกษาในการพัฒนามโนมติพื้นฐานทางเศรษฐศาสตร์สำหรับนักเรียน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ. 17(1), 16-24.
วิภาพรรณ พินลา.(2559).แนวทางการจัดการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษาตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21.สาขาการสอนศิลปศาสตร์ (การสอนสังคมศึกษา) คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ.
วิภาพรรณ พินลา และวิภาดา พินลา.(2561).การจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาในยุคศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุรีย์มาศ สุขกสิ และ พัชรินทร์ รุจิรานุกูล.(2560).รูปแบบการพัฒนาครูโดยใช้กระบวนการนิเทศภายในสถานศึกษา. จันทบุรี: คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏรําไพพรรณี.
อนุตรศักดิ์ วิชัยรัตน์.(2565).ประเพณีนมัสการพระธาตุพนม: การบูรณาการส่งเสริมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม.หลักสูตรศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสังคม ศาสนาและวัฒนธรรม.กรุงเทพฯ:วิทยาลัยทองสุข.
อินตอง ชัยประโคม.(2565). พระธาตุพนมกับสังคมและวัฒนธรรม.ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยวิทยาเขตขอนแก่น.
