การบริหารงานบุคคลตามหลักพรหมวิหาร 4 ในสถานศึกษา Personnel Management According to the Four Brahmavihāra Principles in Educational Institutions
Main Article Content
บทคัดย่อ
การบริหารงานบุคคล เป็นกระบวนการทางสังคมที่อาศัยกลุ่มคนที่รวมกันทำงานเพื่อบรรลุเป้าหมายขององค์การ จุดมุ่งหมายสำคัญอยู่ที่การทำให้งานได้บรรลุตามวัตถุประสงค์ขององค์การอย่างมีประสิทธิภาพ และมีการพัฒนาอยู่เสมอ และทฤษฎีเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลนั้นมีหลายทฤษฎี ในบทความนี้ได้นำเสนอทฤษฎีลำดับขั้นของความต้องการของ Maslow มี 5 ขั้น ได้แก่ 1) ความต้องการทางร่างกาย เช่น ความต้องการด้านปัจจัยสี่ ความต้องการทางเพศ เป็นต้น 2) ความต้องการความปลอดภัยและความมั่นคง เช่น การได้รับความคุ้มครองปกป้อง การดูแลรักษาเมื่อเจ็บไข้ได้ป่วยและการทำงานที่มั่นคง 3) ความต้องการทางสังคม การมีส่วนร่วมและการได้รับการยอมรับจากสังคม 4) ความต้องการยอมรับนับถือจากคนอื่นและความต้องการยอมรับนับถือตนเอง 5) ความต้องการความสำเร็จสูงสุดแห่งตนเป็นความต้องการพัฒนาตนเองตามศักยภาพสูงสุด คือเมื่อจุดหมายปลายทางสุดท้ายแล้วก็จะมีเป้าหมายต่อไปตามศักยภาพของตนส่วนการบริหารงานบุคคลตามหลักพรหมวิหาร 4 ในสถานศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษาสามารถนำหลักพรหมวิหาร 4 ได้แก่ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ไปปรับใช้คือ 1) การปรับใช้เมตตาในการบริหารงานบุคคล 2) การปรับใช้กรุณาในการบริหารงานบุคคล 3) การปรับใช้มุทิตาในการบริหารงานบุคคล และ 4) การปรับใช้อุเบกขาในการบริหารงานบุคคล เช่น การจัดการความขัดแย้ง ควรรับฟังทุกฝ่ายอย่างเป็นกลาง เมื่อเกิดปัญหาหรือความขัดแย้ง ผู้บริหารที่ใช้อุเบกขาจะสามารถพิจารณาข้อเท็จจริงอย่างรอบคอบ ไม่ยึดติดกับความรู้สึกส่วนตัวและตัดสินใจอย่างยุติธรรม ดังนั้น ผู้บริหารสถานศึกษาที่สามารถควบคุมอารมณ์และตัดสินใจได้อย่างยุติธรรม จะได้รับความเคารพและความเชื่อมั่นจากบุคลากร และสามารถนำพาสถานศึกษาไปสู่ความสำเร็จได้
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
แก้ว ชิดตะขบ. (2547). รวมวิชาธรรมศึกษา ชั้นตรี (ตามหลักสูตรของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ. 2546). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
ทิพาวดี เมฆสวรรค์. (2556). เอกสารการสอนชุดวิชาการบริหารงานบุคคลภาครัฐ. นนทบุรี: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ธงชัย สันติวงษ์. (2542). การบริหารงานบุคคล (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.
บุญมี แท่นแก้ว. (2539). จริยศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.
ปัญญานันทภิกขุ (ปั่น ปญานนฺโท). (2541). หน้าที่ของคน (ฉบับสมบูรณ์). กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
พระเทพโสภณ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2539). มณีแห่งปัญญา. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม.
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช). (2541). พระในบ้าน. กรุงเทพมหานคร: คาธาวรรณการพิมพ์.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2542). พุทธธรรม. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 16). กรุงเทพมหานคร: เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จำกัด.
พระสัทธัมมโชติกะ ธัมมาจริยปรมัตถโชติกะ. (2540). มหาอภิธัมมัตถสังคหกฎีกา (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2536). แนวการศึกษาชุดวิชาการวิจัยการบริหารการศึกษาหน่วยที่ 1–7. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2544. กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2548). พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ–ไทย ฉบับบัณฑิตยสถาน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด อรุณการพิมพ์.
วิจิตร ศรีสอ้าน. (2532). เอกสารการสอนชุดวิชาหลักและระบบการบริหารการศึกษา เล่ม 1 หน่วยที่ 1–5. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
วิชัย โถสุวรรณจินดา. (2551). การบริหารทรัพยากรมนุษย์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: โฟร์เพซ.
ศิริวรรณ เสรีรัตน์, สมชาย หิรัญกิตติ, และ สมศักดิ์ วาณิชยากรณ์. (2545). ทฤษฎีองค์การ. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสาร จำกัด.
สุภาภรณ์ หาญณรงชัยกิจ. (2561). การศึกษาปัญหาและแนวทางการพัฒนาการบริหารงานบุคคลในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1.วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.
สมพงษ์ เกษมสิน. (2556). การบริหารงานบุคคลแผนใหม่ (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.
สมาน รังสิโยกฤษฎ์. (2535). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคล (พิมพ์ครั้งที่ 17). กรุงเทพมหานคร: นำกังการพิมพ์.
สมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวัฑฒนมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก. (2544). ทศบารมีทศพิธราชธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: มหามกุฏราชวิทยาลัย.
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถระ). (2548). หนังสือวิสุทธิมรรค (แปล) (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนาเพรส จำกัด.
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2529). สารานุกรมพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.
อุทัย หิรัญโต. (2547). หลักการบริหารงานบุคคล. กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.
อำนวย แสงสว่าง. (2544). การจัดการทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพมหานคร: อักษรพิพัฒน์การพิมพ์.
อำภา บุญช่วย. (2549). เอกสารคำสอน 260-617 พฤติกรรมองค์การ. ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.
Owens, R. G. (2001). Organization behavior in education (7th ed.). Boston: Allyn & Bacon.