แนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร Guidelines for Leaning Management for Enhancing Responsibility According to Sangahavathu 4, Four Principles of Sangahavatthu of Elementary School Student in Bangkok
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในยุคปัจจุบันพบว่านักเรียนระดับประถมศึกษาบางส่วนขาดความรับผิดชอบในการเรียนรู้และการอยู่ร่วมกับผู้อื่นดังนั้นการพัฒนาทักษะชีวิตและจริยธรรมควบคู่กับการเรียนรู้ทางวิชาการ จึงเป็นแนวทางหนึ่งที่สามารถเสริมสร้างคุณลักษณะกล่าวคือการจัดการเรียนรู้ที่ตามหลักสังคหวัตถุ 4 เพื่อปลูกฝังพฤติกรรมแห่งความรับผิดชอบอย่างยั่งยืนบทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน โรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร 2) เพื่อศึกษากระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร 3) เพื่อเสนอแนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์
ผลการวิจัยพบว่า 1) การจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร ในภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก คือ ด้านความรับผิดชอบต่อครอบครัว 2) กระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร พบว่า ในการพัฒนาตนเองให้เกิดประสิทธิภาพต่อสังคมโดยรวม และประยุกต์ใช้กระบวนการคิดขั้นสูงเชิงระบบที่เป็นเครื่องมือพัฒนากระบวนการสอนแบบ Active Learning สามารถเชื่อมโยงกันภายใต้พื้นฐานของคุณธรรมที่จะนำไปสู่การปฏิบัติที่ประสบความสำเร็จ 3) ผลประเมินแนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรับผิดชอบตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของนักเรียนโรงเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร พบว่า หลังจัดกิจกรรมในภาพรวม สอดคล้องกับขั้นตอนการดำเนินการ ขั้นตอนการจัดการการพัฒนามีความเหมาะสม
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
คณาจารย์คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.(2553). ความรับผิดชอบและการพัฒนาผู้เรียน. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
ชนะศักดิ์ ลาภเวช, พระครูวิรุฬห์สุตคุณ, & พระครูโอภาสนนทกิตติ์. (2566). แนวทางการบริหารสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของโรงเรียนในกลุ่มภาชีระพีพัฒน์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 5(3), 572–573.
ทิมธิยา ปาลี, & ธีรภัทร์ ถิ่นแสนดี. (2567). แนวทางการบริหารสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของผู้บริหารศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิชาการรัตนบุศย์, 6(2), 115–116.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2558). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 31). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
พระมหาชัยวัฒน์ จตฺตมโล (พรหมสนธิ), & คณะ. (2567). การจัดการเรียนรู้ตามหลักสังคหวัตถุ 4 วิชาหน้าที่พลเมือง เรื่องการอยู่ร่วมกันในสังคมแห่งความหลากหลายของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารวิจัยวิชาการ, 7(4), 76.
พิชิต เนาวพันธุ์กุล. (2552). การพัฒนาความรับผิดชอบของนักเรียนโรงเรียนลำปาววิทยาคม อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดกาฬสินธุ์.วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต.มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พิศมัย เทียนทอง. (2553). การดำเนินการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมด้านความซื่อสัตย์สุจริตของนักเรียนโรงเรียนบ้านเขามะกา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสระแก้ว เขต 1.สารนิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต.ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยปทุมธานี.
สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2556). มาตรฐานที่ควรปรับปรุงเร่งด่วนของแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (ในภาพรวมของสังกัด) จากการทดสอบ O-NET ปีการศึกษา 2556. กรุงเทพมหานคร: สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน).
สมพงษ์ จิตระดับ. (2552). การพัฒนารูปแบบสภาเด็กและเยาวชนในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
สำนักงานแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555–2559). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.