มาตรการทางกฎหมายในการปลูกและการใช้กัญชา: กรณีประเทศอุรุกวัย

บทคัดย่อ

          กัญชาเป็นพืชเสพติดชนิดหนึ่ง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cannabis Sativa subsp. Indica (Lam.) ซึ่งให้ทั้งคุณประโยชน์และโทษในขณะเดียวกัน ซึ่งจากรากฐานทางประวัติศาสตร์พบว่า กัญชาอยู่คู่มนุษยชาติมาอย่างยาวนานตั้งแต่ยุคโบราณก่อนสมัยคริสตกาล มีการปลูกและใช้กัญชามาอย่างยาวนาน เริ่มตั้งแต่การใช้เส้นใยในการทำสิ่งทอ ใช้บริโภคเป็นอาหาร เป็นยารักษาโรค ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา รวมทั้งใช้เสพเพื่อนันทนาการ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของมนุษย์มาตั้งแต่โบราณกาลทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ  แต่โดยที่อนุสัญญาเดี่ยวว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ ค.ศ.1961 (The Single Convention on Narcotic Drugs, 1961) ซึ่งเป็นกฎหมายระหว่างประเทศ จัดให้กัญชาเป็นยาเสพติดหรือสารเสพติด ประเภทที่ 1 และกำหนดให้รัฐภาคีสามารถนำไปใช้ประโยชน์เฉพาะวัตถุประสงค์ทางการแพทย์และในทางวิทยาศาสตร์ได้ภายใต้เงื่อนไขและหลักเกณฑ์ที่อนุสัญญากำหนด ไม่ว่าจะเป็นการเพาะปลูก การแปรรูป นำเข้า ส่งออกหรือแจกจ่าย โดยไม่รวมถึงการใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการนันทนาการ (Recreational Use)

          ประเทศอุรุกวัย (Uruguay) เป็นประเทศแรกในโลกที่ออกกฎหมายกำหนดให้กัญชามีสถานะที่ถูกกฎหมายและสามารถใช้กัญชาเพื่อสันทนาการได้มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556 เป็นเวลากว่าเก้าปีแล้ว โดยกฎหมาย Ley No. 19.172 อนุญาตให้ประชาชนสามารถปลูกกัญชาได้ครัวเรือนละหกต้น บุคคลอายุเกินกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์สามารถขึ้นทะเบียนผู้เสพกัญชาได้ และสามารถซื้อขายกัญชาได้โดยผ่านร้านขายกัญชาที่ได้รับอนุญาต  จึงสมควรที่จะมีการศึกษาและถอดบทเรียนการใช้กัญชาเพื่อการบริโภคในประเทศอุรุกวัยเพื่อใช้เป็นแนวทางในการควบคุมการปลูกและใช้กัญชาเพื่อการบริโภคให้เหมาะสมและสอดคล้องกับบริบทของประเทศไทย