การศึกษาโดยไม่มีค่าใช้จ่ายในสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี

บทคัดย่อ

         สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี Federal Republic of Germany มีมุมมองในด้านการจัดสวัสดิการการศึกษาที่ว่า ไม่ควรมองการศึกษาเป็นผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ แต่การศึกษาเป็นสิ่งจำเป็นและเป็นสิทธิ ขั้นพื้นฐานของมนุษย์ทุกคน โดยเฉพาะการศึกษาระดับอุดมศึกษาโดยไม่มีค่าใช้จ่ายจะส่งเสริมความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจและความเป็นอยู่ที่ดีของประชากรทั้งหมด จึงทำให้เยอรมนีไม่เก็บค่าเล่าเรียนตั้งแต่ระดับประถมศึกษาซึ่งเป็นการศึกษาภาคบังคับ จนถึงอุดมศึกษาซึ่งเป็นการศึกษาตามความสมัครใจ โดยได้กำหนดสิทธิทางการศึกษาและให้การรับรองตามกฎหมาย ในระดับสหพันธ์ ได้แก่ รัฐธรรมนูญแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี (The Basic Law of the Federal Republic of Germany หรือ Grundgesetz) และพระราชบัญญัติกรอบมหาวิทยาลัย (Hochschulrahmengesetz) ส่วนระดับรัฐ หรือที่เรียกว่า แลนเดอร์ (Länder) เป็นไปตามกฎหมายภายในของแต่ละรัฐ เช่น รัฐเบอร์ลิน (Berlin state) ได้แก่ รัฐธรรมนูญแห่งรัฐเบอร์ลิน (The Constitution of Berlin) พระราชบัญญัติโรงเรียนแห่งเบอร์ลิน (The School Act of Berlin หรือ Schulgesetz) และพระราชบัญญัติการอุดมศึกษาแห่งเบอร์ลิน (The Higher Education Act of Berlin หรือ Berliner Hochschulgesetz), รัฐเบรเมิน (Bremen state) ได้แก่ รัฐธรรมนูญแห่งรัฐอิสระฮันเซอาติกแห่งเบรเมิน (Landesverfassung der Freien Hansestadt Bremen, 2019) พระราชบัญญัติโรงเรียนเบรเมิน (Bremisches Schulgesetz) และพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยแห่งเบรเมิน (The Higher Education Act of Bremen หรือ Bremisches Hochschulgesetz) เป็นต้น นอกจากนี้ เยอรมนีมีมาตรการช่วยเหลือทางการเงินสำหรับนักเรียนและนักศึกษา เป็นเงินกู้ที่มีอัตราดอกเบี้ยต่ำหรือไม่มีอัตราดอกเบี้ยเลย ซึ่งมีทั้งแหล่งที่ได้รับทุนสนับสนุนจากรัฐบาล เช่น กองทุน BAföG และแหล่งเงินกู้นอกภาครัฐ รูปแบบและแนวทางการจัดการศึกษาของสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีจึงเป็นการบริการจัดการที่น่าสนใจที่การจัดการศึกษาในประเทศไทยจะได้นำแนวคิดแนวทางที่ดีมาประยุกต์ใช้กับประเทศไทยได้อย่างเหมาะสม