แนวทางการนำการไกล่เกลี่ยระงับข้อพิพาทมาใช้ในการแก้ไขปัญหา เรื่องร้องเรียนของผู้ตรวจการแผ่นดิน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงกระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทมาใช้ในการแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนของผู้ตรวจการแผ่นดิน ซึ่งประกอบด้วยขั้นตอนและวิธีการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท และการนำผลการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทมาใช้ในการแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนของผู้ตรวจการแผ่นดิน ศึกษาเปรียบเทียบหน่วยงานที่สำคัญในชั้นก่อนฟ้องคดีและภายหลังฟ้องคดีต่อศาล เพื่อให้ได้แนวทางที่เหมาะสมของการนำกระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทมาใช้แก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนของผู้ตรวจการแผ่นดินต่อไปจากการศึกษาพบว่าการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทเป็นทางเลือกในการระงับข้อพาพาทที่เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบันไม่ว่าจะเป็นการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททั้งก่อนและภายหลังฟ้องคดี ทั้งคดีแพ่ง คดีอาญาและในคดีปกครอง หน่วยงานของรัฐได้นำการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทมาใช้
โดยมีกฎหมาย ขั้นตอนและวิธีดำเนินการที่กำหนดไว้อย่างชัดเจน นอกจากนี้ยังมีกฎหมายกลาง
คือพระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ. 2562 ที่หน่วยงานของรัฐใช้เป็นหลักเกณฑ์การดำเนินการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท สำหรับผู้ตรวจการแผ่นดินมีบทบาทและหน้าที่หลักในการรับเรื่องร้องเรียน พิจารณาและแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียน และมีเรื่องร้องเรียนจำนวนไม่น้อยที่จำเป็นต้องใช้วิธีการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทเพื่อแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนนั้น แต่เนื่องจากปัจจุบันผู้ตรวจการแผ่นดินยังมิได้ออกระเบียบและวางหลักเกณฑ์และแนวทางในการดำเนินการเรื่องนี้ไว้ ดังนั้นผู้ศึกษาวิจัยจึงได้ศึกษากฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้อง รวมถึงขั้นตอนและรูปแบบการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทที่หน่วยงานภาครัฐมาปรับใช้ปฏิบัติและดำเนินการอยู่ ซึ่งปรากฎว่ามีความเหมาะสมในการแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนของผู้ตรวจการแผ่นดิน และสมควรที่จะออกระเบียบและวางหลักเกณฑ์และแนวทางเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทให้มีความชัดเจนอย่างเป็นรูปธรรม และสามารถนำมาใช้แก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนด้วยวิธีการไกล่เกลี่ยตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด ทำให้การแก้ไขปัญหาเรื่องร้องเรียนของผู้ตรวจการแผ่นดินมีความรวดเร็วและเกิดประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เป็นการส่งเสริมให้เกิดความสมานฉันท์ระหว่างหน่วยงานของรัฐและเจ้าหน้าที่ของรัฐกับผู้ร้องเรียนและประโยชน์ที่ยั่งยืนต่อไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
เชาวณี ชววิสิ. (2566). ปัญหาเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทคดีปกครองในประเทศไทย. ใน ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตสาขาวิชาการบริหารกระบวนการยุติธรรม (หน้า 195-196). กรุงเทพมหานคร: คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ไพรัช โตสวัสดิ์. (2560). ศาลปกครองกับการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน. กรุงเทพมหานคร: รายงานวิจัยส่วนบุคคล วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร.
ธนทร ผดุงธิติฐ์. (ธันวาคม 2562). มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางแพ่งก่อนฟ้องคดี. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(10).
วันชัย วัฒนศัพท์ และคณะ. (2550). คู่มือเพิ่มพลังความสามารถกระบวนการจัดการข้อพิพาท. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ศิริภัณฑ์ออฟเซต.
สมยศ เชื้อไทย. (2562). ทฤษฎีกฎหมายนิติปรัชญา. พิมพ์ครั้งที่ 21. กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน.
สำนักวิจัยและวิชาการสำนักงานศาลปกครอง. (4 กุมภาพันธ์ 2559). พัฒนาการของการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในคดีปกครองของศาลปกครองไทย ระหว่างปี พ.ศ. 2543 ถึง พ .ศ. 2558. เข้าถึงได้จาก สำนักงานประเทศไทย: https://www.kas.de/th/web/thailand/einzeltitel/-/content/development-of-the-mediation-and-conciliation-process-for-the-administrative-cases-in-the-year-2000-2015
สิทธิโชค อุบลขาว และ จันทราทิพย์ สุขุม. (2565). ประสิทธิภาพการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทคดีอาญาในชั้นพนักงานสอบสวน. เข้าถึงได้จาก TSU มหาวิทยาลัยทักษิณ: http://www2.huso.tsu.ac.th/ncom/csd/csdful_pdf/c133.pdf
สิริยา พรหมราชยศ. (2553). ปัญหาสถานะและอำนาจหน้าที่ของผู้ตรวจการแผ่นดินตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อมรรัตน์ อำมาตเสนา. (2562). ความเหมาะสมของการนำวิธีการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทมาใช้ในการระงับข้อพิพาททางปกครองในศาลปกครอง. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต. กรุงเทพมหานคร: คณะนิติศาสตร์สถาบันบัณฑิต พัฒนบริหารศาสตร์.
