มาตรการทางกฎหมายในการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติด

บทคัดย่อ

ปัญหายาเสพติดเป็นปัญหาสำคัญของประเทศ ในอดีตนโยบายเกี่ยวกับยาเสพติดมุ่งเน้นการป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด โดยเน้นการปราบปรามดำเนินคดีอาญาเป็นหลัก ส่งผลให้มีผู้เสพยาเสพติด ต้องโทษจำคุกเป็นจำนวนมาก และก่อให้เกิดปัญหานักโทษล้นเรือนจำและเป็นภาระทางงบประมานต่อภาครัฐสูงมาก และยังส่งผลต่อปัญหาสังคมในระยะยาวอีกหลายประการ นโยบายในการจัดการกับปัญหายาเสพติดใหม่จึงได้เปลี่ยนให้เหมาะสมกับสภาพความเป็นจริง จึงมุ่งเน้นไปที่การผ่อนปรนให้ผู้เสพเป็นผู้ป่วย และใช้การบำบัดรักษาและลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดเข้ามาแทน แต่ถึงอย่างไรก็ดีมาตรการทางกฎหมายในการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดก็เป็นอีกปัญหาหนึ่งที่ต้องจัดให้มีอย่างเหมาะสมและถูกต้องตามหลักทางการแพทย์และสาธารณสุขด้วย งานวิจัยฉบับนี้จึงมุ่งศึกษา 1.เพื่อศึกษาวิเคราะห์ปัญหาการใช้มาตรการทางกฎหมายในการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติด ในประเทศไทย 2.เพื่อศึกษาวิเคราะห์มาตรการทางกฎหมายในการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดในต่างประเทศได้แก่ สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี สาธารณรัฐฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ โปรตุเกส เดนมาร์ค สหรัฐอเมริกา นิวซีแลนด์ แคนาดา และญี่ปุ่น  

          ผลการศึกษาพบว่า ทิศทางของนโยบายการจัดการกับปัญหายาเสพติดใหม่ของทุกประเทศที่ศึกษาโดยเฉพาะผู้เสพซึ่งเปลี่ยนสถานะมาเป็นผู้ป่วยได้รับการยอมรับจากประเทศต่างๆ และเน้นเรื่องสุขภาพและความปลอดภัยเป็นพื้นฐาน จึงมีมาตรการในการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดหลายมาตรการที่ประเทศที่ทำการศึกษานำมาใช้หลายมาตรการได้แก่ กำหนดการลดความรุนแรงในแผนพัฒนาแห่งชาติ การแจกเข็มฉีดยา การบำบัดโดยฝิ่น ห้องบริโภคยาเสพติด มีการบำบัดโดย naloxone การบำบัดด้วยฝิ่นในเรือนจำ ห้องบริโภคยาในเรือนจำ เป็นต้น ในงานวิจัยจึงมีข้อเสนอแนะให้มี ต้นแบบกฎหมายในการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดในประเทศไทย ที่สนับสนุนต่อการลดอันตรายจากการใช้ยาเสพติดด้วยมาตรการต่างๆ ดังกล่าวภายใต้การกำกับดูแลของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและมีมาตรฐานต่อไป