การศึกษาแนวทางการส่งเสริมอาชีพของผู้สูงอายุบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น บ้านระโยง ตำบลท่าสว่าง อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

ความมั่นคงทางเศรษฐกิจของผู้สูงอายุเป็นประเด็นสำคัญของการสร้างสังคมสูงวัยอย่างมีความสุขและยั่งยืน การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาความคิดเห็นของประชาชนต่อการส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น บ้านระโยง ตำบลท่าสว่าง อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ 2. เพื่อเปรียบเทียบระดับความคิดเห็นของประชาชน และ 3. เพื่อศึกษาแนวทางการส่งเสริมอาชีพของผู้สูงอายุบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสมผสานวิธีระหว่างระยะที่ 1 การวิจัยเชิงปริมาณ และระยะที่ 2 การวิจัยเชิงคุณภาพ การวิจัยเชิงปริมาณใช้ กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย 159 คน คือ ผู้สูงอายุในชุมชนบ้านระโยง ตำบลท่าสว่าง อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 4 คุ้ม ได้แก่ 1) คุ้มหลวงตาอุดมศักดิ์ 2) คุ้มเนียงอุมา 3) คุ้มมะขามใหญ่ และ 4) คุ้มสี่สามัคคีร่วมใจ ซึ่งมาแบบสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน ใช้แบบสอบถามในการเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลโดยการทดสอบค่าที ค่าเอฟ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย  และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก โดยแบบสัมภาษณ์เก็บรวบรวมข้อมูล จำนวน 30 คน ได้แก่ กลุ่มผู้นำชุมชน คือ กำนันผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล สารวัตรกำนัน คณะกรรมการหมู่บ้าน กลุ่มอาชีพและกลุ่มเกษตรกร และประชาชนในชุมชน โดยใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง และใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบบริบท ผลการวิจัยพบว่า ระดับความคิดเห็นของประชาชนต่อการส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ โดยรวมอยู่ในระดับมาก ผลการเปรียบเทียบปัจจัยส่วนบุคคล พบว่า อายุและรายได้เฉลี่ยต่อเดือนต่างกัน มีระดับความคิดเห็นของประชาชนต่อการส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น บ้านระโยง ตำบลท่าสว่าง อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ โดยภาพรวมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ในขณะที่ เพศ ระดับการศึกษา อาชีพ สถานภาพ และลักษณะการอยู่อาศัย โดยภาพรวม ไม่แตกต่างกัน และผลการศึกษาแนวทางการส่งเสริมอาชีพของผู้สูงอายุบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น พบว่า ผู้สูงอายุนิยมทำอาชีพที่บ้าน ได้แก่ การทอผ้าไหม การจักสาน และการทำพืชสมุนไพรลูกประคบ ผู้สูงอายุต้องการรับการถ่ายทอดวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น ได้แก่ ลูกประคบสมุนไพร และผลิตภัณฑ์พื้นบ้าน ผู้สูงอายุต้องการรับคำปรึกษาและการช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐ ได้แก่ กฎหมาย และสุขภาพ ผู้สูงอายุต้องการงบประมาณในการพัฒนาชุมชนและส่งเสริมการท่องเที่ยว ผู้สูงอายุต้องการวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือในการส่งเสริมการตลาด