ภาวะผู้นำทางการศึกษาระดับอุดมศึกษา : กลยุทธ์การจัดการการศึกษาเพื่อความยั่งยืนและความเท่าเทียมทางสังคม

กฤษดา ตั้งชัยศักดิ์
Thailand
https://orcid.org/0000-0003-4994-1955
ณรัฐ วัฒนพานิช
Thailand
https://orcid.org/0000-0001-8729-5179
บุศรา นิยมเวช
Thailand
https://orcid.org/0000-0002-3434-9310
สัญญา เคณาภูมิ
Thailand
https://orcid.org/0000-0002-9833-4759
คำสำคัญ: ภาวะผู้นำทางการศึกษาระดับอุดมศึกษา, กลยุทธ์การจัดการการศึกษา, ความยั่งยืนและความเท่าเทียมทางสังคม
เผยแพร่แล้ว: เม.ย. 29, 2025

บทคัดย่อ

ผู้นำของสถาบันอุดมศึกษามีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมความยั่งยืนและความเท่าเทียมในสังคมซึ่งกลยุทธ์ภาวะผู้นำที่มีประสิทธิผลซึ่งนำมาใช้รับมือกับความท้าทายของโลกในปัจจุบันที่มีต่อสถาบันอุดมศึกษา บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภาวะผู้นำทางการศึกษาระดับอุดมศึกษาที่ส่งผลต่อกลยุทธ์การจัดการการศึกษาเพื่อความยั่งยืนและความเท่าเทียมทางสังคม บทความนี้เป็นศึกษาเอกสารทางวิชาการด้วยการสำรวจและสังเคราะห์วรรณกรรมที่เกี่ยวกับภาวะผู้นำในระดับอุดมศึกษา  ผลการศึกษาพบว่า (1) สถาบันอุดมศึกษาประสบความท้าทายด้านโครงสร้าง วัฒนธรรม และข้อจำกัดทางการเงินในการส่งเสริมความยั่งยืนและความเท่าเทียมทางสังคม ซึ่งต้องอาศัยการปฏิรูปโครงสร้างและการจัดสรรทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ (2) ภาวะผู้นำที่มีประสิทธิภาพต้องพัฒนาและดำเนินนโยบายที่ส่งเสริมความยั่งยืน รวมถึงสร้างขีดความสามารถของบุคลากรและการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อสร้างผลกระทบที่ยั่งยืน และ (3) กรณีศึกษามหาวิทยาลัยเคปทาวน์และมหาวิทยาลัยแห่งรัฐแอริโซนาแสดงให้เห็นแนวทางที่แตกต่างกันในการขับเคลื่อนความเสมอภาคทางสังคมและความยั่งยืนผ่านนโยบายและการดำเนินงานของสถาบัน สรุปได้ว่า สถาบันอุดมศึกษาต้องเผชิญกับอุปสรรคด้านโครงสร้าง วัฒนธรรม และการเงินในการส่งเสริมความยั่งยืนและความ    เท่าเทียมทางสังคม ซึ่งจำเป็นต้องมีการปฏิรูปเชิงนโยบายและการบริหารทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพ ขณะที่ภาวะผู้นำที่ดีสามารถขับเคลื่อนเป้าหมายดังกล่าวผ่านการพัฒนานโยบาย สร้างขีดความสามารถของบุคลากร และเสริมสร้างความร่วมมือกับชุมชน ตามแนวทางที่มหาวิทยาลัยเคปทาวน์และมหาวิทยาลัยแห่งรัฐแอริโซนาได้ดำเนินการ

Downloads

Article Details

How to Cite

ตั้งชัยศักดิ์ ก., วัฒนพานิช ณ., นิยมเวช บ., & เคณาภูมิ ส. (2025). ภาวะผู้นำทางการศึกษาระดับอุดมศึกษา : กลยุทธ์การจัดการการศึกษาเพื่อความยั่งยืนและความเท่าเทียมทางสังคม. วารสารศิลปะและวัฒนธรรมลุ่มแม่น้ำมูล, 14(1), 131–142. https://doi.org/10.14456/acj.2025.10

บท

บทความวิจัย

หมวดหมู่

References

Arizona State University. (2019). Sustainability Impact 2019. https://static.sustainability.asu.edu/docs/impact/SDG-Impact-Report-2019-Hyperlinked-Lores.pdf.

Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational Leadership (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781410617095.

Heifetz, R. A., Linsky, M., & Grashow, A. (2009). The Practice of Adaptive Leadership : Tools and Tactics for Changing Your Organization and the World. Harvard Business Press.

Kezar, A. J., & Holcombe, E. M. (2017). Shared Leadership in Higher Education : Important Lessons from Research and Practice. American Council on Education.

Le Grange, L. (2016). Decolonising the University Curriculum. South African Journal of Higher Education, 30(2), 1 - 12. https://doi.org/10.20853/30-2-709.

Leal Filho, W., Shiel, C., Paço, A., Mifsud, M., Ávila, L. V., Brandli, L. L., Molthan-Hill, P., Pace, P., Azeiteiro, U. M., Vargas, V. R., & Caeiro, S. (2019). Sustainable Development Goals and Sustainability Teaching at Universities: Falling Behind or Getting Ahead of the Pack? Journal of Cleaner Production, 232, 285 – 294. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.05.309.

Northouse, P. G. (2019). Leadership : Theory and Practice (8th ed.). Sage Publications.

Sterling, S. R. (2001). Sustainable Education : Re-visioning Learning and Change. Green Books.

Tilbury, D. (2019). Beyond Snakes and Ladders : Overcoming Obstacles to the Implementation of the SDGs in Higher Education Institutions. In Vilalta, J. M., Betts, A., Gómez, V., Cayetano, M., & Villacís, M. J. (Eds.), Implementing the 2030 Agenda at Higher Education Institutions : Challenges and Responses (75 – 81). Global University Network for Innovation.