สตรีมุสลิมในกระแสโลกสมัยใหม่: อัตลักษณ์ เสียง และการปรับตัว

ผู้แต่ง

  • คีต์ตา อิสรั่น นักศึกษาหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาศิลปะและการออกแบบเชิงวัฒนธรรม คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • ภูวนาท รัตนรังสิกุล ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร., สาขาวิชาศิลปะและการออกแบบเชิงวัฒนธรรม คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

DOI:

https://doi.org/10.69598/decorativeartsjournal.4.34-57

คำสำคัญ:

สตรีมุสลิม, อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม, โลกาภิวัตน์, ศิลปะอิสลาม, สมดุลทางศาสนา

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานภาพและบทบาทของสตรีมุสลิมในบริบทของสังคมร่วมสมัย โดยมุ่งเน้นการวิเคราะห์สิทธิ หน้าที่ และคุณลักษณะของสตรีตามหลักศาสนาอิสลาม ซึ่งมีอิทธิพลต่อการสร้างอัตลักษณ์และการดำรงชีวิตของสตรีในสังคมมุสลิม งานวิจัยนี้ใช้แนวทางการศึกษาทางศิลปะร่วมกับการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงวัฒนธรรม เพื่อให้เข้าใจถึงบทบาทของงานศิลปะในการสื่อสารแนวคิดของสตรีมุสลิมต่อประเด็นศาสนา วัฒนธรรม และอัตลักษณ์ 

จากการศึกษาพบว่าการเปลี่ยนแปลงของบริบทโลกสมัยใหม่ โดยเฉพาะกระแสโลกาภิวัตน์ ส่งผลให้สตรีมุสลิมเผชิญกับความท้าทายในการรักษาสมดุลระหว่างค่านิยมทางศาสนาและความเปลี่ยนแปลงทางสังคม งานศิลปะจึงกลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการต่อรองอัตลักษณ์ของสตรีมุสลิมผ่านการนำเสนอภาพลักษณ์ที่หลากหลาย ทั้งในเชิงศาสนาและสังคม งานวิจัยนี้ชี้ให้เห็นช่องว่างทางวิชาการที่ยังขาดการศึกษาเชิงลึกเกี่ยวกับการใช้ศิลปะเป็นพื้นที่ทางวัฒนธรรมของสตรีมุสลิม โดยเฉพาะในบริบทของความขัดแย้งและการเปลี่ยนแปลง การวิเคราะห์อาศัยกรอบแนวคิด Feminism, Post-colonial Feminism และ Visual Culture เพื่ออธิบายกลไกการต่อรองอัตลักษณ์ทางเพศและศาสนาของสตรีมุสลิมผ่านศิลปะร่วมสมัย การศึกษานี้ไม่เพียงสะท้อนการเปลี่ยนผ่านของสังคมมุสลิม หากยังแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของศิลปะในฐานะพื้นที่แห่งการสื่อสารและการสร้างความหมายใหม่ในยุคสมัยปัจจุบัน

เอกสารอ้างอิง

ทวิลักษณ์ พราภชม. (2563). “พร้อม” ที่จะ “ถูกมองเห็น”: การสวมฮิญาบของผู้หญิงมุสลิมในจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย. วารสารเอเชียด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 26(1), 3-42.

ทิพย์สุดา รังสิมนตราภี. (2562). อัตลักษณ์ของฮิญาบและอิสลามโฟเบียในสังคมฝรั่งเศส. วารสารเศรษฐกิจการเมืองบูรพา, 6(2), 1–33.

เพ็ญจันทร์ ประดับมุข เชอเรอร์. (2566). ประสบการณ์ความทุกข์ทรมานของแรงงานข้ามชาติและความอยุติธรรมด้านสุขภาพ. วารสารการศึกษาสหวิทยาการ, 23(1), 141–155.

วิทูร เศวตวิธี. (2563). การส่งเสริมสุขภาวะผ่านแนวทางของศาสดาอิสลาม. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต, 15(2), 65–78.

วิลาสินี สุขกา, กาญจนา มนัสสวัส, และมนตรี อาภรณ์. (2562). การปรับตัวทางวัฒนธรรมของนักศึกษามุสลิมจากสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ในจังหวัดสงขลา: กรณีศึกษานักศึกษาชมรมมุสลิม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย. รายงานการวิจัย, คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย.

สุธาสินี วรรณกร. (2566). ฮาลาล : อัตลักษณ์แห่งศรัทธาและความงามในบริบทของผู้ไม่ใช่มุสลิม [ปริญญานิพนธ์ปริญญาตรี]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Alex Nabaum Illustration: Refugee’ Path. (2017). Alex Nabaum Illustration: Refugee’ Path [Online image]. (https://www.theispot.com/whatsnew/2017/12/alex-nabaum-illustration-refugees-path.htm).An article detailing programs.

Durkheim, E. (1951). Suicide: A study in sociology (J. Spauding & G. Simpson, Trans.). Free Press. (Original work published 1897)

Islamic Arts Magazine. (2011). Shirin Neshat, Iranian Visual Artist [Online image].

https://islamicartsmagazine.com/magazine/view/shirin_neshat_iranian_visual_artist/

Lathrop, P.M. (2021). Lalla Essaydi [Online image]. https://awarewomenartists.com/en/artiste/lalla-essaydi/

Neshat S. (n.d.). Shirin Neshat [Online image]. https://nr.world/shirin-neshat/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

30-04-2025

รูปแบบการอ้างอิง

อิสรั่น ค. ., & รัตนรังสิกุล ภ. . (2025). สตรีมุสลิมในกระแสโลกสมัยใหม่: อัตลักษณ์ เสียง และการปรับตัว. DEC Journal : Art and Design, 4(1), 34–57. https://doi.org/10.69598/decorativeartsjournal.4.34-57