กิจกรรมศิลปะ สีสันแห่งบ้านของฉัน เพื่อพัฒนาการของเด็กปฐมวัย
-
DOI:
https://doi.org/10.69598/decjournalartanddesign.4.162-179คำสำคัญ:
ศิลปะ, เด็กปฐมวัย, พัฒนาการเด็ก, ความคิดสร้างสรรค์บทคัดย่อ
กิจกรรมศิลปะถือเป็นเครื่องมือสำคัญในการส่งเสริมพัฒนาการของเด็กปฐมวัย โดยเฉพาะในด้านอารมณ์และทักษะทางสังคม เนื่องจากศิลปะเปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงออกอย่างอิสระ ปราศจากข้อจำกัดจากกฎเกณฑ์ของผู้ใหญ่ ภาพวาดจึงเปรียบเสมือน “หน้าต่าง” ที่ช่วยให้ผู้ใหญ่เข้าใจโลกภายในของเด็ก ทั้งในมิติความรู้สึก ความคิด และบุคลิกภาพเฉพาะตัว นอกจากนี้ สีที่เด็กเลือกใช้ยังสะท้อนภาวะอารมณ์และสามารถใช้เป็นเครื่องมือทางจิตวิทยาในการเรียนรู้และพัฒนาเด็กได้อย่างมีประสิทธิภาพ กิจกรรมศิลปะสำหรับเด็กจึงมิได้เป็นเพียงการสร้างผลงาน แต่เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริมพัฒนาการอย่างรอบด้าน ครอบคลุมร่างกาย ความคิด อารมณ์ และสังคม
กระบวนการศึกษานี้อาศัยการรวบรวมและเปรียบเทียบทฤษฎีทางพัฒนาการเด็กที่หลากหลาย ทั้งทฤษฎีการเรียนรู้ผ่านการเล่น ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ และทฤษฎีพหุปัญญา เพื่อนำไปสู่การกำหนดหัวข้อ “สีสันบ้านของฉัน” ที่เหมาะสมกับการวิจัยเชิงปฏิบัติการ การวิเคราะห์ข้อมูลจากกิจกรรมถูกสรุปและอภิปรายผลในเชิงวิชาการ โดยเน้นข้อสังเกตสำคัญว่า ศิลปะในฐานะกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับเด็กปฐมวัยสามารถสะท้อนมิติภายในของเด็ก และเป็นเครื่องมือบูรณาการที่มีประสิทธิภาพต่อการพัฒนาแบบองค์รวม ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าศิลปะไม่เพียงแต่ช่วยเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์ แต่ยังเป็นฐานสำคัญในการพัฒนาอารมณ์ สังคม และการเรียนรู้อย่างสมดุลในช่วงวัยที่สำคัญที่สุดของชีวิต
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
พรรณี สวนเพลง. (2550). สีและพัฒนาการของเด็ก. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 30(2), 15-24.
ปรารถนา กุศลโกมล และ สุรสา จันทนา. (2565). การพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยด้วยกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์. วารสารพุทธสังคมวิทยาปริทรรศน์, 7(3), 155-164.
ศุภศรี สุติยาภรณ์. (2567). การพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัย โดยใช้กิจกรรม การวาดภาพระบายสี. วารสารปัญญาลิขิต, 3(3), 1–10.
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2558). นโยบายสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2558. สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.
สุพรรณี ดัดถุยาวัตร และ วดาภรณ์ พูลผลอำนวย. (2567). การพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยโดยการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 7(6), 517-528.
อมรรัตน์ สารบัญ. (2565). การพัฒนาพฤติกรรมทางสังคมของนักเรียนชั้นปฐมวัย โดยการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์เน้นกระบวนการกลุ่ม. วารสารศิลปศาสตร์ มทร.ธัญบุรี, 1(2), 65–72. สืบค้น จาก https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JLA/article/view/1477
Berk, L. E. (2013). Infants, Children, and Adolescents (7th ed.). Pearson Education.
Boyatzis, C. J., & Varghese, R. (1994). Children's emotional associations with colors. The journal of genetic psychology, 155(1), 77–85.
Edwards, L. C. (2004). The creative arts: A process approach for teachers and children (3rd ed.). Merrill/Prentice Hall.
Gesell, A. & Amatruda, C. S. (1947). Developmental diagnosis. Hoeber.
Jungpanich, P., & Ployluan, W. (2023). การศึกษาสถานการณ์พัฒนาการเด็กปฐมวัย ไทย ปี 2564. Thailand journal of health promotion and environmental health, 46(1), 41-53.
Kellogg, R. (1969). Analyzing children's art. National press books.
Lowenfeld, V., & Brittain, W. L. (1987). Creative and mental growth (8th ed.). Macmillan.
Lüscher, M. (2008). Lüscher-test color-diagnostic. Color-Test Verlag.
Piaget, J. (1962). Play, dreams and imitation in childhood. W. W. Norton & Company.
Somchai promsuwan. (2023). Art activity for children enhance creative thinking. Journal of information technology and innovation, 22(1), 15–28. retrieved from https://so03.tci-thaijo.org/index.php/oarit/article/view/272966
Robinson, K. (2006). Do schools kill creativity? [Video]. TED Conference. https://www.ted.com/talks/sir_ken_robinson_do_schools_kill_creativity
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes (M. Cole, V. John-Steiner, S. Scribner, & E. Souberman, Eds. & Trans.). Harvard University Press.
Wright, S. (2012). Children, meaning-making and the arts (2nd ed.). Pearson Education.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 DEC Journal : Art and Design

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
จัดทำโดย ฝ่ายวิชาการ คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ลิขสิทธิ์ของบทความเป็นของเจ้าของบทความ บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นทรรศนะของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่รับผิดชอบต่อบทความนั้น