เมืองเชียงแตงในประวัติศาสตร์ ค.ศ. 1784-1895
คำสำคัญ:
เชียงแตง, สตึงแตรง, ประวัติศาสตร์, ลาว, กัมพูชาบทคัดย่อ
บทความวิชาการเรื่องนี้ มุ่งศึกษาเมืองเชียงแตงในบริบทประวัติศาสตร์การปกครอง เศรษฐกิจ และสังคม ระหว่าง ค.ศ. 1784-1895 เมืองเชียงแตงในบริบทประวัติศาสตร์การปกครอง มีความสำคัญในฐานะที่เป็นเมืองปลายพระราชอาณาเขตที ่ขึ้นตรงต่อสยามจรดกับอำนาจของกัมพูชาและไม่ไกลจากเวียดนาม ซึ่งเป็นคู่แข่งทางการเมืองที่สำคัญของสยาม มีสถานภาพเป็นเมืองเอกในสมัยที่สยามปรับปรุงระบบบริหารราชการการปกครองใหม ่ในหัวเมืองต ่าง ๆ และเป็นจุดยุทธศาสตร์ของฝรั่งเศสในการขยายอิทธิพลเข้าสู่ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ในบริบทประวัติศาสตร์เศรษฐกิจเมืองเชียงแตงมีสภาพภูมิศาสตร์ ทรัพยากร และทำเลที่ตั้งของเมืองที่เหมาะสมต่อการเป็นตลาดการค้าและเส้นทางการค้าระหว่างลาว กัมพูชา และโคชินไชนา บริบทประวัติศาสตร์สังคม พัฒนาการการตั้งถิ่นฐานของผู้คน การปกครอง และเศรษฐกิจ ส ่งผลให้เมืองเชียงแตงเป็นสังคมที่มีลักษณะของความเป็นพหุชาติพันธุ์
เอกสารอ้างอิง
แกรนท์ อีแวนส. (2549). ประวัติศาสตร์สังเขปประเทศลาว ประเทศกลางแผ่นดินเอเชียอาคเนย์. เชียงใหม่: ซิลค์เวอร์ม.
เติม วิภาคย์พจนกิจ. (2542). ประวัติศาสตร์อีสาน (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สุธิดา ตันเลิศ. (2555, กรกฎาคม-ธันวาคม). ข่า: ทาสในมณฑลลาวตะวันออกและมณฑลลาวตะวันออกเฉียงเหนือ ระหว่าง ค.ศ. 1779-1904. วารสารวิจิตรศิลป์,
(2), 229-262.
สุวิทย์ ธีรศาสวัต. (2552). จักรวรรดินิยมเหนือแม่น้ำโขง. กรุงเทพฯ: มติชน.
สุวิทย์ ธีรศาสวัต. (2557). ประวัติศาสตร์อีสาน 2322-2488 เล่ม 2. ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา.
หม่อมอมรวงศ์วิจิตร (ม.ร.ว. ปฐม คเนจร). (2527). ตำนานเมืองนครจำปาศักดิ์: อนุสรณ์งานฌาปนกิจศพนายวิจิตรศักดิ์ สาระโสภณ. พระนคร: กองวรรณคดีและ
ประวัติศาสตร์.
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). มร.5 (ล)/22 เลขที่ 18 เรื่องเมืองนครจำปาศักดิ์ ว่าด้วยแต่ก่อนเจ้าพระยาบดินทร์เดชมีบัญชาสั่งไม่ให้ขายสินค้า นอระมาดงาช้างกับลูกค้าญวน เขมร บัดนี้โปรดเกล้าให้ยกคำบัญชาเจ้าพระยาบดินทรเดชานั้นเสีย จ.ศ. 1245 (พ.ศ. 2426). กรุงเทพฯ:หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). ร.3 เลขที่ 8 เรื่อง ใบบอกเมืองศรีทันดรเรื่องส่งครั่ง จ.ศ. 1197 (พ.ศ. 2378). กรุงเทพฯ: หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). ร.3 เลขที่ 26 เรื่องบัญชีเรื่องเงินสิ่งของส่วยเมืองต่าง ๆ จ.ศ. 1192 (พ.ศ. 2373). กรุงเทพฯ: หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). ร.5 รล-สต/18 เลขที่ 32 เรื่องถึงพระพิศณุเทพข้าหลวงตอบให้ท้าวเพี้ยนายล่ามข่าคุมไพร่ไปตั้งรักษาด่านปลายพระราชอาณาเขตรตรวจตราระวัง
รักษานายข่าอย่าให้ พวกฝรั่งเศสคุมกำลังเปนกองทับล่วงเลยเข้ามาในพระราชอาณาเขตรได้เปนอันขาตร.ศ. 110 (พ.ศ. 2434). กรุงเทพฯ: หอจดหมายเหตุ
แห่งชาติ.
เอเจียน แอมอนิเย. (2539). บันทึกการเดินทางในลาว ภาคที่หนึ่ง พ.ศ. 2438. แปลจาก Voyage dans le Laos, tome premier 1895. โดย ทองสมุทร โดเร
และสมหมาย เปรมจิตต์. เชียงใหม่: สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
Carné, de L. (2000). Travels on the Mekong Cambodia, Laos and Yunnan (2nd ed.). Bangkok: White Lotus.
Cupet, C. P. (1998). Among the Tribes of Southern Vietnam and Laos. Bangkok: White Lotus.
Garnier, F. (1996). Travels in Cambodia and part of Laos: The Mekong exploration
commission report (1866-1868)—volume1. Bangkok: White Lotus.
Schliesinger, J. (2011). Ethnic Groups of Cambodia: Volume 2 profile of AustroAsiatic-speaking people. Bangkok: White Lotus.
Schliesinger, J. (2011). Ethnic groups of Cambodia: Volume 3 profile of AustroThai-and Sinitic-speaking peoples. Bangkok: White Lotus.
Try, T. & Chambers, M. (2006). Situation analysis stung treng, Cambodia. Vientiane, Lao PDR: Ink on paper
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2021 วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม