ปัญหาการบังคับใช้พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ.2522 ศึกษากรณีอำนาจของเจ้าพนักงานจราจร

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทำการศึกษาปัญหาการบังคับใช้ พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 กรณี อำนาจของเจ้าพนักงานจราจร เนื่องจาก เจ้าพนักงานจราจร มีอำนาจหน้าที่ตามกฎหมาย  ในการใช้เครื่องมือบังคับไม่ให้เคลื่อนย้ายรถ การออกประกาศ ข้อบังคับ หรือระเบียบต่าง ๆ เกี่ยวกับการจราจร และการใช้ดุลพินิจว่ากล่าวตักเตือนแทนการออกใบสั่ง

          ผู้ศึกษาได้นำแนวคิด ทฤษฎี และหลักกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับกฎหมายจราจรและอำนาจของเจ้าพนักงานจราจรมาศึกษาวิเคราะห์ และศึกษาเปรียบเทียบกับกฎหมายของประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศเยอรมนี และประเทศญี่ปุ่น พบว่า กฎหมายจราจรของประเทศไทยให้อำนาจเจ้าพนักงานจราจรมากเกินไป ไม่มีการกำหนดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจน ขาดหลักการควบคุมการใช้อำนาจดุลพินิจที่เพียงพอ และขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน ส่งผลให้กฎหมายจราจรไม่มีประสิทธิภาพในการบังคับใช้ เนื่องจากผู้ใช้รถใช้ถนน ไม่เคารพกฎหมายจราจร หรือไม่เกรงกลัวต่อการกระทำผิดกฎหมาย โดยมีสาเหตุมาจากความไม่เหมาะสมของการบังคับใช้หรือบทลงโทษของผู้กระทำความผิด สร้างภาระเกินสมควรให้แก่ประชาชน และเกิดช่องโหว่ในการทุจริต

          ดังนั้น ผู้ศึกษาจึงมีข้อเสนอดังนี้ 1) แก้ไขบทบัญญัติของกฎหมายโดยตัดบทบัญญัติที่ให้อำนาจ เจ้าพนักงานจราจรในการใช้เครื่องมือบังคับล้อรถ ให้คงเหลือเฉพาะอำนาจในการเคลื่อนย้ายรถ ที่หยุดหรือจอดอยู่อันเป็นการฝ่าฝืนกฎหมายจราจร 2) แก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติของกฎหมาย โดยตัดอำนาจของเจ้าพนักงานจราจร ในการออกประกาศ ข้อบังคับ หรือระเบียบต่างๆ เกี่ยวกับการจราจร และเพิ่มเติมบทบัญญัติ ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้มีอำนาจตราข้อบัญญัติเกี่ยวกับการจราจร 3) แก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติ มาตรา 140 แห่งพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ.2522 ให้เจ้าพนักงานจราจร ใช้ดุลพินิจ เลือกบทลงโทษว่ากล่าวตักเตือนแทนการออกใบสั่ง เฉพาะผู้ขับขี่ซึ่งไม่มีประวัติการกระทำความผิดตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายอันเกี่ยวกับรถหรือการใช้ทางมาก่อน สิ่งเหล่านี้ช่วยส่งเสริมสนับสนุนให้มีการปฏิบัติตามกฎหมาย ลดอุบัติเหตุและเพิ่มความปลอดภัยทางถนน