มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมการซื้อสินค้าแบบสุ่มภายในเกมออนไลน์: ศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายไทยและต่างประเทศ

บทคัดย่อ

           การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สภาพความเป็นการพนันของระบบการซื้อสินค้าภายในเกมแบบสุ่มโดยพิจารณาตามกรอบของพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 และพระราชบัญญัติภาพยนตร์และวีดิทัศน์ พ.ศ. 2551 เปรียบเทียบกับมาตรการตามกฎหมายของต่างประเทศ โดยดำเนินการวิจัยแบบการวิจัยเชิงเอกสาร และกำหนดกลุ่มตัวอย่างเป็นเกมยอดนิยมจำนวน 5 เกม ผลการวิจัยพบว่า

          1) กฎหมายไทยไม่ได้กำหนดนิยามของการพนันไว้อย่างชัดแจ้ง แต่การพนันจะต้องเป็นการเล่นเดิมพันทรัพย์สินระหว่างผู้เล่นตั้งแต่สองฝ่ายขึ้นไป โดยใช้เหตุการณ์ในอนาคตซึ่งไม่แน่นอนเป็นตัวตัดสินผลแพ้ ดังนั้นการซื้อสินค้าในเกมแบบสุ่มจึงไม่ใช่การพนัน แต่มีลักษณะใกล้เคียงกับการพนันอย่างยิ่ง

         2) มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมเกมคอมพิวเตอร์และการพนันของประเทศไทยมีข้อจำกัด เพราะเกมคอมพิวเตอร์เฉพาะที่ขายแบบการดาวน์โหลดจะไม่อยู่ในนิยามของคำว่าวีดิทัศน์ตามกฎหมาย และการซื้อขายสินค้าแบบสุ่มก็ไม่มีลักษณะเป็นการพนัน ส่วนกฎหมายต่างประเทศมีการควบคุมเกมที่มีการซื้อขายสินค้าแบบสุ่มโดยใช้กฎหมายควบคุมสื่อหรือกฎหมายควบคุมการพนัน แต่จะมีมาตรการเฉพาะสำหรับการควบคุมเกม เช่น การใช้ระบบใบอนุญาต การกำหนดขีดจำกัดรายวันสำหรับปริมาณการซื้อในเกมไปจนถึงการกำหนดคะแนนความเหมาะสมกับวัยของผู้เล่น

         3) ประเทศไทยควรแก้ไขปรับปรุงมาตรการทางกฎหมายในการควบคุมการซื้อสินค้าในเกมแบบสุ่มโดยใช้แนวทางจากต่างประเทศเป็นต้นแบบ เช่น การใช้ระบบใบอนุญาต หรือการจัดระดับความเหมาะสมเของผู้เล่น เพื่อสร้างสมดุลระหว่างการคุ้มครองผู้เล่นเกมกับการสร้างรายได้จากอุตสาหกรรมเกม