สมุดปกเหลืองกับแนวคิดสังคมนิยมของ นายปรีดี พนมยงค์

บทคัดย่อ

       บทความวิชาการ เรื่อง สมุดปกเหลืองกับแนวคิดสังคมนิยมของ ปรีดี พนมยงค์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับแนวคิดสังคมนิยมของ ปรีดี พนมยงค์ ที่ปรากฏอยู่ในเอกสาร เรื่องเค้าโครงการเศรษฐกิจแห่งชาติ หรือที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายในชื่อ “สมุดปกเหลือง” ด้วยการรวบรวมข้อมูลหลักฐานทั้งชั้นต้นและหลักฐานชั้นรอง ผลจากการศึกษาพบว่าแนวคิดสังคมนิยมของ ปรีดีพนมยงค์ที่ปรากฏอยู่ในสมุดปกเหลือง มีแนวคิดสังคมนิยมในลักษณะผสมผสาน แนวทางที่นำไปสู่การปฏิบัติตั้งอยู่บนรากฐานของการประนีประนอม แต่อย่างไรก็ตาม สมุดปกเหลืองหรือเค้าโครงการเศรษฐกิจก็ได้ก่อให้เกิดความขัดแย้งระหว่างชนชั้นนำฝ่ายอนุรักษ์นิยมกับชนชั้นนำฝ่ายก้าวหน้า โดยแนวคิดดังกล่าวที่ปรากฏอยู่ในสมุดปกเหลืองถูกฝ่ายอนุรักษ์นิยมกล่าวหาว่าเป็นแนวคิดสังคมนิยมในลักษณะคอมมิวนิสต์ในเวลาต่อมาแม้ปรีดี พนมยงค์ จะได้ทำการชี้แจ้งว่าสมุดปกเหลืองที่ตนได้จัดทำขึ้นไม่ได้มีลักษณะเป็นคอมมิวนิสต์ เพียงแต่ยึดหลักการที่มุ่งหวังให้ประชาชนมีความเป็นอยู่ดีขึ้นแต่ก็ไม่เป็น ผลท้ายที่สุดเค้าโครงการเศรษฐกิจแห่งชาติ หรือสมุดปกเหลืองของ ปรีดี พนมยงค์ ไม่ได้ถูกรัฐบาลในขณะนั้นนำไปบังคับใช้ในขณะที่ตัวของ ปรีดี พนมยงค์ และครอบครัวก็จำต้องลี้ภัยการเมืองโดยการเดินทางไปพำนักยังต่างประเทศเป็นระยะเวลาหนึ่ง