รูปแบบการครองเรือนภายใต้วัฒนธรรมท้องถิ่นเชิงพุทธของชุมชนสี่เผ่าในจังหวัดศรีสะเกษ DOI:

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพและรูปแบบการครองเรือนภายใต้วัฒนธรรมท้องถิ่นเชิงพุทธของชุมชนสี่เผ่าในจังหวัดศรีสะเกษ และนำเสนอรูปแบบการครองเรือนที่เหมาะสมในอนาคต โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มเป้าหมายและการสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 25 รูป/ คน โดยวิเคราะห์ข้อมูลด้วยเนื้อหาประกอบ ผลการวิจัยพบว่า สภาพการครองเรือนของชุมชนสี่เผ่า ได้แก่ กลุ่มชาติพันธุ์ชาวไทยกูย (ส่วย) ชาวไทยเขมร ชาวไทยลาว และชาวไทยเยอ ยังคงยึดถือหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา พิธีกรรมและแนวปฏิบัติที่ได้รับการสืบทอดจากบรรพบุรุษอย่างต่อเนื่อง โดยสะท้อนผ่านค่านิยม ทัศนคติ ศีลธรรม จารีต และระเบียบแบบแผน ซึ่งมีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตครอบครัวและชุมชน โดยใช้รูปแบบการครองเรือนภายใต้วัฒนธรรมท้องถิ่นเชิงพุทธของชุมชนสี่เผ่าที่มีรากฐานจากความเชื่อและศรัทธาตามหลักคติธรรม เนติธรรม วัตถุธรรม และสหธรรม จึงกลายเป็นองค์ประกอบสำคัญที่หล่อหลอมอัตลักษณ์ของชุมชนสี่เผ่าอย่างกลมกลืน และส่งผลให้เกิดการแสดงออกผ่านกิจกรรมภายในชุมชน และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขในสังคมพหุวัฒนธรรม 3) นำเสนอรูปแบบการครองเรือนภายใต้วัฒนธรรมท้องถิ่นของทั้ง 4 เผ่ามีอิทธิพลต่อบริบททางสังคมใน 3 ด้านหลัก ได้แก่ 1) จารีตประเพณีหรือกฎศีลธรรมที่ชุมชน 2) ขนบธรรมเนียมประเพณีที่สังคมกำหนดและปฏิบัติสืบต่อกันมา 3) ธรรมเนียมปฏิบัติซึ่งเป็นพฤติกรรมที่ยอมรับร่วมกันในสังคม