การส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักพุทธธรรมในจังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเรื่อง การส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักพุทธธรรมในจังหวัดนครราชสีมา มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักพระพุทธศาสนา 2) เพื่อศึกษาวิธีการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุในจังหวัดนครราชสีมา และ 3) เพื่อเสนอแนวทางส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักพุทธธรรมในจังหวัดนครราชสีมา วิธีการดำเนินการวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อศึกษาแนวคิดในการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักพุทธศาสนา ผู้วิจัยได้ใช้วิธีเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยกำหนดกลุ่มตัวอย่างไว้ คือ 1) ผู้ให้ข้อมูลในการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มประชากรเป้าหมายในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ผู้สูงอายุ ในวัดป่าศรัทธารวม ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ที่มีอายุ ตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป และผู้มาร่วมกิจกรรมจำนวน 30 รูป/คน ดังนี้ เจ้าอาวาสวัดป่าศรัทธารวม จำนวน 1 รูปพระสงฆ์ จำนวน 6 รูป ผู้สูงอายุ จำนวน 15 คน อสมจำนวน 5 คน ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจำนวน 3 คน
ผลการศึกษา พบว่า สุขภาวะผู้สูงอายุ คือการมีสุขภาพของผู้สูงอายุมีความสมบูรณ์ทั้งกาย และจิตใจ และอยู่ในโลกแห่งความเป็นจริงได้ สุขภาวะดังกล่าวหมายถึง ผลเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและจิตใจของผู้สูงอายุ ในด้านร่างกายของผู้สูงอายุส่วนใหญ่ประสบปัญหาด้วยโรคต่าง ๆ เป็นปกติของสภาพร่างกายอย่างไรก็ตามผลการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายมีผลต่อสุขภาวะทางจิตถ้าใจตได้รับการส่งเสริมอย่างถูกต้องตามหลักพุทธศาสนาผู้สูงอายุจักได้รับประโยชน์ทั้งสุขภาพร่างกายแข็งแรงและจิตใจได้สัมผัสธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนา สอนให้ทำจิตบริสุทธิ์ให้รู้จักใช้สติและปัญญาจากการส่งเสริมสุขภาวะทางกาย ได้แก่การส่งเสริมสุขภาวะด้วยหลักไตรสิกขา คือศีลสมาธิและปัญญาเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิต การรู้จักควบคุมการพัฒนาด้าน สังคม การพัฒนาด้านจิตใจ การบำเพ็ญประโยชน์ การปฏิบัติตนโดยยึดหลักคุณธรรมจริยธรรมและพัฒนาปัญญา องค์ความรู้ที่ได้ พบว่า การส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักพุทธธรรมเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตทั้งทางกายและจิตใจต้องคำนึงถึงแนวทางที่จะส่งเสริมให้วัด กับผู้สูงอายุได้มีกิจกรรมร่วมกันในสถานที่วัดเพราะเป็นศูนย์รวมของการส่งเสริมพัฒนาสุขภาวะพร้อมทั้งได้นำหลักธรรมมาส่งเสริมให้เกิดการกระบวนการเรียนรู้ออกพัฒนาสุขภาวะกับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน